Balığın taze olup olmadığı nasıl anlaşılır? Uzmanı tek tek açıkladı
Balığın doğru seçilmesi, hem gıda güvenliği hem de sağlıklı tüketim açısından büyük önem taşıyor. Uzmanlara göre rastgele tezgâhlardan, hijyen kurallarına uyulmayan pazarlardan balık almak ciddi zehirlenme riskleri doğurabiliyor. Bu nedenle balığın görünümünden kokusuna, saklama koşullarından pişirme yöntemine kadar birçok ayrıntı dikkate alınmalı.
Uzmanlar, balık satın alırken ilk değerlendirilecek noktanın dış görünüm olduğunu belirtiyor. Balığın gözlerinin parlak ve şeffaf olması tazeliğin temel göstergelerinden biri. Gözlerin mat, donuk veya çökük görünmesi balığın beklediğine işaret ediyor. Balığın kokusunun ise deniz ya da nehir kokusuna yakın olması gerekiyor; amonyak benzeri ağır kokular bozulmayı gösteriyor.
BALIĞI EVE GÖTÜRÜRKEN BU DETAYLARA DİKKAT
Ayrıca balığın nereden alındığı da büyük önem taşıyor. Açık tezgâhlarda uzun süre buzsuz bekleyen balıkların hızla bozulabileceği, bu durumun bakteriyel riskleri artırdığı belirtiliyor. Balığın eve taşınması sırasında soğutucu poşet kullanılması öneriliyor.
SOLUNGAÇLARIN RENGİ NASIL OLMALI?
Balığın solungaçlarının kırmızı ya da pembe tonlarında olması bekleniyor. Solungaçların koyu renkli, yapışkan veya kötü kokulu olması tazeliğin kaybolduğunu gösteriyor. Ancak solungaç renginin türlere göre değişebileceği de hatırlatılıyor; bu nedenle tek bir işaretle karar vermek doğru olmayabilir.
DONDURULMUŞ BALIK NASIL ÇÖZÜLMELİ?
Dondurulmuş balık hiçbir zaman oda sıcaklığında çözülmemeli. En güvenli yöntem, balığın buzdolabında yavaşça çözülmesini beklemek. Daha hızlı bir çözme gerekiyorsa soğuk su ya da mikrodalga tercih edilebilir.
Balığın tam olarak güvenli hâle gelmesi için iç sıcaklığının yaklaşık 70°C’ye ulaşması gerektiği belirtiliyor. Büyük parçaların en az 15–20 dakika pişirilmesi gerektği önerildi.
HAZIR BALIKLARDA GİZLENEN RİSKLER
Tezgahta canlı balık görmek her zaman tam güvenlik anlamına gelmese de, uzmanlara göre güvenilir satış noktalarında canlı balık almak çoğu zaman daha sağlıklı bir tercih. Zincir marketlerdeki soğuk zincirin korunması ve balığın anında temizlenebilmesi, uzun süre tezgahta beklemiş balıklara kıyasla daha güvenilir bulunuyor. Hazır pişmiş veya marine edilmiş balıklarda ise baharatların bozulma belirtilerini maskeleyebileceği, bu nedenle tazeliğin anlaşılmasının zorlaştığı ifade edildi.
TOKSİN VE BAKTERİ RİSKLERİ
Balığın yetiştiği ortam, kullanılan kimyasallar ve taşınma koşulları ürünün güvenliğini doğrudan etkiliyor. Bazı çiftliklerde kullanılan katkı maddelerinin izin verilen sınırları aşabileceği, soğuk zincirin bozulmasının salmonella gibi bakterilere yol açabileceği belirtiliyor.
Uygun işlem görmemiş tuzlanmış, tütsülenmiş ya da kurutulmuş balıkların botulizm riski taşıdığı, tüketim sonrasında bulantı, kusma ve halsizlik gibi belirtilerin ortaya çıkması halinde hızla hastaneye başvurulması gerektiği vurgulandı.