Bu iki yaş arasında yaşlanma hızı tavan yapıyor: Bilim insanları 'yaşlanma sıçraması' diyor
Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar, yaşlanmanın yavaş ve sürekli ilerleyen bir süreç olduğu yönünde kabul edilen düşünceyi yıkan bulgulara ulaştı. Araştırmaya göre ortalama 44 yaş ve 60 yaşta 'yaşlanma sıçramaları' yaşandığı ve bu süreçlerde yaşlanmanın zirveye ulaştığı ortaya çıktı.
Nature Aging dergisinde yayımlanan kapsamlı araştırmaya göre insan vücudu ortalama 44 yaş ve 60 yaş olmak üzere iki dönemde keskin bir 'yaşlanma sıçraması' yaşıyor.
Genetikçi Michael Snyder'ın liderliğindeki ekip, 44 yaş ve 60 yaş olmak üzere belirlenen bu iki dönemin "insan bedeninde gerçekten çarpıcı değişimlerin yaşandığı zaman dilimleri" olduğunu belirtiyor. Bilim insanlarına göre bu süreç cinsiyet, yaşam tarzı veya beslenme alışkanlıklarından bağımsız olarak herkes için geçerli.
MOLEKÜLER DÜZEYDE DE KANITLANDI
Araştırmada birkaç yıl boyunca düzenli olarak biyolojik örnekler veren 108 yetişkin incelendi. Kan, tükürük ve diğer örneklerden elde edilen verilerle toplam 246 milyar biyolojik veri noktası analiz edildi. Bilim insanları RNA, protein, lipid ve vücudun çeşitli bölgelerinde bulunan mikroorganizmalar dahil 135 binden fazla biyomolekülü tespit etti. Sonuçlar, bu moleküllerin yüzde 81'inin tam olarak 40'ların ortası ve 60'ların başında belirgin şekilde değişime uğradığını gösterdi.
44 YAŞINDA METABOLİZMA VE CİLT SİNYAL VERİYOR
İlk yaşlanma sıçraması yaklaşık 44 yaşında meydana geliyor. Bu dönemde özellikle;
- yağ metabolizması,
- kafein ve alkolü işleme kapasitesi,
- cilt sağlığı,
- kas fonksiyonları,
- kalp ve damar sistemi üzerindeki belirgin etkiler görülüyor.
60 YAŞINDA BAĞIŞIKLIK VE BÖBREKLER ETKİLENİYOR
İkinci büyük pik ise 60 yaş civarında ortaya çıkıyor. Bu dönemde ise;
- karbonhidrat metabolizması,
- bağışıklık sistemi,
- böbrek fonksiyonları belirgin biçimde değişiyor. Bilim insanları bu evreyi "vücudun moleküler yapısında büyük bir yeniden yapılanma" olarak tanımlıyor.
Araştırmacılara göre ilk pik kadınlarda menopoz dönemine denk geliyor ancak bu değişim yalnızca hormonlara bağlı değil. Aynı yaşlanma sıçraması erkeklerde de görülüyor. Çalışmaya katılan metabolom uzmanı Xiaotao Shen, "Bu süreçleri tetikleyen henüz tam açıklanamayan, her iki cinsiyette de etkili farklı faktörler var" diyor.
ARAŞTIRMA GENİŞLETİLECEK
Mevcut çalışma 25-70 yaş arasındaki bireylerle sınırlı. Bilim insanları gelecekte daha geniş yaş aralıklarıyla çalışarak bu "yaşlanma ataklarının" tam olarak neden ortaya çıktığını ve nasıl yavaşlatılabileceğini belirlemeyi hedefliyor.