Bütçeyi yine faiz yuttu
Bütçe açığı bazı ödemelerin yıl sonuna kaydırılması ve ilave vergi gelirleriyle kasım ayında geçici olarak fazla verdi. Bütçenin görünümünü ise faiz ödemeleri bozdu.
Faiz ödemeleri yeni bir rekor kırarak bütçenin kara deliğine dönüştü. Bu yılın ocak-kasım aylarını kapsayan 11 aylık dönemde bütçeden yapılan faiz ödemeleri geçen yıla göre yüzde 62.1 oranında artarak 1 trilyon 938 milyar liraya fırladı. Bütçe açığı, kasım ayında fazla verilmesine rağmen 11 ayda 1 trilyon 271 milyar lira oldu. Kasım ayı, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yıllık maaş ödeneğinin tükendiği ay olarak da dikkat çekti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı bütçe verilerine göre, kasım ayında bütçe gelirleri 1 trilyon 419 milyara çıkarken harcamalar 1 trilyon 250 milyar lira oldu. Böylece bütçe
169 milyar lira fazla verdi.
ÜÇ NEDENİ VAR
Bütçenin fazla vermesinde üç unsur etkili oldu. Birincisi kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre daha az faiz ödemesi yapıldı. Bu faiz ödemelerinin düştüğü anlamına gelmiyor. Sadece dönemsel kayma kaynaklı bir iyileşme görüntüsünü işaret ediyor.
İkinci olarak bu yılın kasım ayında vergi tahsilatı geçen yıla göre yüzde 55 daha fazla gerçekleşti. Üçüncü olarak da bazı giderler yılın son ayına ötelenirken teşebbüs gelirlerindeki artış da bütçe görünümünün geçici düzelmesini sağladı. Bu dönemde bütçenin asıl tasarruf performansını yansıtan faiz dışı harcamalar ise yüzde 40 artarak, yüzde 31’de kalan bütçe harcamalarının üzerine çıktı.
11 aylık dönemde ise bütçe gelirleri 11 trilyon 571 milyar lirada kalırken giderler 12 trilyon 842 milyar lirayı
aştı. Bütçe açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0.5 oranında azalarak 1 trilyon 271 milyar lira oldu. Geçen yılın bütçe açığı, bu yıla göre 6 milyar lira daha fazla olmuştu.
Örtülü harcama 13 milyara dayandı
Cumhurbaşkanlığı kasım ayında 780 milyon lira, 11 aylık dönemde de 13 milyar 70 milyon lira harcama yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın harcama yetkisinde olan örtülü ödenekten 11 ayda yapılan harcama da 12 milyar 984 milyon lira oldu. Böylece Cumhurbaşkanlığının toplam harcaması 26 milyar 54 milyon lira oldu. Diyanet’in 11 aylık harcaması da 121 milyar lirayı aştı. Bu yıl bütçeye Cumhurbaşkanı maaş ödemesi için yıllık 2 milyon 856 bin lira ödenek konulmuştu. Ancak sistem değiştirilince maaş arttı, 11 aylık maaş ödemesi 2 milyon 877 bin liraya çıktı.