Yarınki Merkez Bankası toplantısında, faiz indiriminin 2.5 ya da 3 puan olacağı tahminleri ağırlıkta. Ancak Merkez Bankası’nın temmuz enflasyonuyla ilgili öncü verileri yüksek görmesi halinde, indirim 2 puanda kalabilir.
Kaç puanlık indirim yapılırsa yapılsın; sürekli faiz indirimine girdiğimizi söyleyemeyiz. Faiz eylüldeki toplantıda da indirilebilir ama kaç puan olacağı kestirilemiyor. Mevcut koşullarda faizin yıl sonunda yüzde 40’ın altına inmesi ise çok zor gözüküyor.
Tüm kesimlerin faiz indirimi istediğini biliyoruz. Çünkü işletmeler bu faiz oranlarıyla artık işlerini çeviremiyor, bankalar faiz indirimiyle kârlarını artırmak istiyor. Kart ve tüketici kredilerini yoğun olarak kullanmak zorunda kalan dar gelirli vatandaş da indirim bekliyor.
Herkes istiyor ama koşullar faizlerin fazla inmesine izin vermiyor. Çünkü hükümete güven yok; her an yeni bir kriz çıkarmasından korkuluyor. İşte bu koşullar altında Merkez Bankası yarın faiz indirim kararını verecek. İndirim kararı diyoruz çünkü belirsizlikler devam etse de mevcut koşullar faiz indirimini gerekli kılıyor.
Enflasyon beklentileri ile mevcut faiz oranları arasındaki fark epey açıldı. Buna karşılık stopajlardaki artış TL mevduatların cazibesini azaltıyor, bu net getirinin fazla düşmemesi lazım. İhracatçılar zor durumda kaldığı için kurlar, özellikle Euro kuru son birkaç aydır hızlandırıldı, yani TL’de net getiri çok azalırsa, dövize kayış hortlayabilir.
2026’DA ENFLASYON 20’LERDE TAKILIR
Merkez Bankası açıkça söylemese de; iç siyasi çekişmeler ve dünyadaki krizlerin ekonomiye yapacağı etkiden çekiniyor. Bütçe açıkları büyüdüğü için, enflasyonu azdıracak yeni vergi ve zamların gelmesinden korkuyor. Bu arada Merkez Bankası iktisatçıları, temmuz enflasyonuyla ilgili öncü verilere bakarak bir tahminde bulunacaklar. Temmuz enflasyonunun yüzde 2’nin üzerine, buna bağlı mevsimsellikten arındırılmış enflasyonun yüzde 2.5 ve üzerine çıkma ihtimali yüksek görünüyor. Yüksek bir enflasyon oranı tahmin ettikleri takdirde faiz indirim oranını düşük, yani yüzde 2 ile sınırlı tutmak zorunda kalabilirler.
Merkez Bankası yarın indirim yapacak ama daha sonrası için önünü göremediği kesin. İşte bu nedenle 3 puanlık indirim yapıp kurlara etkisini görmek isteyebilir. 3 puan yaparsa; zaten ileriye dönük “faiz indirimleri devam edecek” gibi kesin bir söz vermemesi gerekiyor. 2 ya da 2.5 puanlık indirim yaptığı takdirde, ileriye dönük faiz indirimi için alan olduğunu daha rahat söyleyebilir.
Özetle; yarın faiz indirimi yapılacak: Büyük ihtimalle eylülde, oranı belli olmasa da, indirimin devam edeceğini söyleyebiliriz. Ancak eylül sonrası, yılın geriye kalan 2 toplantısında da indirim yapılacağını kimse şimdiden söyleyemez. Birkaç ay sonrası bile öngörülebilir değil.
TEPAV 3 puanlık indirim beklerken, enflasyonun yüzde 20’nin altına, mevcut koşullarda inilmesinin mümkün olmadığını, ciddi yapısal tedbirler gerekeceğini söylemiş.
Enflasyonun bu siyasi iktidar anlayışıyla, yani radikal önlemler alınıp, yüzde 20’nin altına inmesi, hele tek haneye indirilmesi, bence mümkün değil. Çünkü enflasyonun tek haneye indirilmesi için gerekli kararlar belli olmasına rağmen mevcut siyasi iktidar bunları almıyor, alınmasına engel oluyor.