İran'da enflasyon krizi: Halk 3 gündür sokaklarda, protestolar yayılıyor
İran’da riyalin rekor değer kaybı ve enflasyon nedeniyle başlayan protestolar üçüncü günde Tahran’dan birçok kente yayıldı. Tahran'daki Büyük Çarşı greviyle başlayan protesto dalgasında polis bazı noktalarda göz yaşartıcı gaz kullandı. İran hükümeti aynı anda 'halkla diyalog' mesajı verdi. Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan protesto temsilcileriyle görüşme talimatı verdi ve Merkez Bankası başkanını değiştirdi. ABD ve sürgündeki Rıza Pehlevi protestolara destek mesajı paylaştı.
İran’da enflasyon ve para birimindeki sert değer kaybı nedeniyle başlayan protestolar üçüncü gününde başkent Tahran'dan başka şehirlere de yayıldı.
Gösteriler pazar günü Tahran’daki Büyük Çarşı esnafının greve gitmesiyle başladı. Grevin fitilini İran riyalinin serbest piyasada ABD doları karşısında rekor derecede düşük seviyeye inmesi ateşledi.
BBC Persian tarafından doğrulanan görüntüler Karaj Hamedan Keşm Malard İsfahan Kirmanşah Şiraz ve Yezd’de de protestolar yapıldığını gösterdi. Polis bazı noktalarda kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı.
İRAN HÜKÜMETİNDEN HALKA DİYALOG ÇAĞRISI
Hükümet protestoları “tanıdığını” açıkladı ve “sert sözlerle karşılaşsa bile sabırla dinleyeceğini” söyledi.
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan pazartesi gecesi X üzerinden yaptığı açıklamada, İçişleri Bakanı’na protestocuların temsilcileri olarak tanımladığı kişilerle görüşme talimatı verdiğini yazdı.
Amacın “sorunları çözmek ve sorumlu biçimde hareket etmek” için gerekli eylemlerin alınacağını söyledi.
Pezeşkiyan ayrıca Merkez Bankası Başkanı Muhammed Rıza Farzin’in istifasını kabul etti ve yerine eski ekonomi ve maliye bakanı Abdülnasır Hemati’yi atadı.
ABD VE İSRAİL ARASINDA, İRAN KONUŞULDU
İran konusu pazartesi Florida’da ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu görüşmesinin de üst sıralarında yer aldı.
Ortak basın toplantısında Trump İran’da rejim değişikliğini destekleyip desteklemediğini söylemedi. Trump, “Çok büyük sorunları var. Müthiş bir enflasyon var. Ekonomileri çökmüş durumda. Ekonomileri iyi değil. İnsanların da pek mutlu olmadığını biliyorum” dedi.
İran’ın balistik füze ya da nükleer programlarını yeniden inşa etmesi halinde İsrail’in yeni hava saldırılarına destek verebileceğini de söyledi.
PROVOKASYON MU, YOKSA HALKIN ÖFKESİ Mİ?
Üniversite öğrencileri de protestolara katıldı ve Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney’i hedef alarak “Diktatöre ölüm” sloganı attı.
ABD’de sürgünde yaşayan, sürgündeki İran kraliyet ailesinin varisi Rıza Pehlevi X’te “Sizinleyim. Zafer bizim çünkü davamız haklı ve çünkü biriz. Bu rejim iktidarda kaldıkça ülkenin ekonomik durumu kötüleşmeye devam edecek”açıklamasını yaptı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Farsça X hesabı da protestolara destek verdi ve “İran halkının cesaretlerini övdüğünü" duyurdu.
Pezeşkiyan salı günü “her türlü baskıcı saldırganlığa” yanıtın “sert ve caydırıcı” olacağını söyledi. Hamaney ise Eylül'de İsrail yönetiminin savaş sırasında İran’da kitlesel protesto patlaması beklediğini anlattı ve “Sokaklarda fitne yaratmak istiyorlar. Ama İran halkı düşmanın istediğinden hiç etkilenmedi” dedi.