Japonlar neden mavi trafik ışığı kullanıyor
Japonya’da kırmızıdan sonra yanan mavi ışık geçiş hakkı veriyor. Trafik ışıklarında yeşil yerine mavi kullanılmasının ardında yüzyıllar öncesine uzanan dilsel bir alışkanlık ve kültürel bir tercih yatıyor. Peki neden mavi trafik ışığı kullanılıyor?
Japonya’yı ziyaret eden birçok kişinin fark ettiği ilginç bir detay var. Trafik ışıkları yeşil değil, mavi yanıyor. Türkiye dahil olmak üzere çoğu ülkede geç anlamına gelen yeşil ışık, Japonya’da yerini belirgin şekilde mavi tonlara bırakmış durumda. Peki neden?
NEDEN YEŞİL DEĞİL?
İlk bakışta kültürel bir tercih gibi görünse de bu renk farklılığının kökeni oldukça derin. Aslında mesele sadece “ışığın rengi” değil dilin, tarihin ve algının etkileyici bir kesişimi.
Japoncada “aoi” kelimesi tarihsel olarak hem mavi hem yeşil renkleri tanımlamak için kullanılıyordu. Uzun süre bu iki renk arasında net bir ayrım yapılmadı. Bu yüzden modern trafik sistemleri Japonya’ya entegre edildiğinde, halkın yeşil ışığa da “aoi” yani mavi demeye devam etmesi, zamanla ışıkların tonunu da değiştirdi.
TARİHTEN GELEN DİLSEL BİR ALIŞKANLIK
İkinci Dünya Savaşı sırasında Japonya, uçak gemilerini maviye yakın tonlarla boyamaya başlayınca, mavi ve yeşil renklerin teknik ayrımı ön plana çıktı. Ancak halkın dilindeki alışkanlık değişmedi. Trafik ışıklarındaki yeşil, halkın 'mavi' olarak adlandırdığı renk tonuna daha fazla yakınlaştırıldı. Yani Japonya’da gördüğümüz o ilginç mavi trafik ışığı, hem tarihsel hem de dilsel bir mirasın sonucu.
SADECE ALIŞKANLIK DEĞİL, BİR MANTIK DA VAR
Trafik psikologları, Japonya’nın bu tercihinin sadece gelenekten ibaret olmadığını söylüyor. Mavi renk sakinlik, güven ve dikkat hissi verir. Japonya gibi nüfusun yoğun, trafiğin karmaşık olduğu bir ülkede, mavi ışık sürücülerde panik yerine soğukkanlılık uyandırıyor. Bu da geçiş anlarında gerilimi azaltıyor, özellikle büyük şehirlerde trafiğin daha akıcı ve sakin işlemesine katkı sağlıyor.