Kışlık şapkalardaki ponponlar meğer bu yüzden kullanılıyormuş
Bugün sadece sevimli bir aksesuar olarak görülen ponponlu şapkaların, geçmişte savaş alanlarından dini sembollere kadar uzanan şaşırtıcı bir kullanım hikayesi olduğu ortaya çıktı.
Kış aylarının vazgeçilmez aksesuarlarından biri olan ponponlu şapkalar, sevimli görüntülerinin ardında yüzyıllara uzanan şaşırtıcı bir geçmiş barındırıyor. Bugün sadece bir moda detayı olarak görülen ponponun, tarih boyunca savaş, din, statü ve korunma gibi çok farklı amaçlarla kullanıldığı ortaya çıktı.
MİTOLOJİDE BARIŞ VE BEREKET TANRISI PONPONLA TASVİR EDİLİYORDU
Araştırmalara göre ponponun bilinen en eski izlerinden biri, 1904 yılında İsveç’te bir çiftlikte bulunan küçük bir heykelcikte yer alıyor. M.S. 790’lı yıllara tarihlenen bu figürde, Viking mitolojisinde barış ve bereket tanrısı olarak bilinen Freyr, üzerinde ponpon bulunan bir başlıkla tasvir ediliyor. Uzmanlar, bu ponponun süs mü yoksa statü göstergesi mi olduğu konusunda kesin bir yargıya varabilmiş değil.
Vikinglerin 8. yüzyılın sonlarında İskoçya’ya ulaşmasıyla birlikte, ponponlu şapkaların Avrupa’da yaygınlaştığı düşünülüyor. İskoç Yaylaları’nda kullanılan ve “toorie” adı verilen ponponlu balmoral ve glengarry şapkalar, askerlerin hangi birliğe ait olduğunu ayırt etmek için kullanıldı. 18. yüzyılda bere, İskoç kültürünün simgelerinden biri haline geldi.
SONRA ASKERİ BİR ANLAM KAZANDI
19. yüzyılda ise ponponlar, Napolyon’un ordusunda askeri bir işlev kazandı. Farklı renk ve biçimlerdeki ponponlar, tabur ve rütbeleri ayırt etmeye yararken, savaş alanındaki karmaşa içinde askerlerin birbirini tanımasını kolaylaştırdı.
DENİZCİLERDE DE GÖRÜLDÜ
Ponponun bir başka işlevsel kullanımı ise Fransız denizcilerde görüldü. Denizcilerin, dar ve alçak tavanlı gemilerde başlarını çarpmamak için ponponlu şapkalar kullandığı biliniyor. Bu kullanımın, kelimenin kökenini de açıkladığı düşünülüyor. “Pom-pom” kelimesinin, Fransızca’da “küçük kumaş topu” anlamına gelen “pompon” sözcüğünden türediği kabul ediliyor.
DİNİ BİR SEMBOL OLARAK KULLANILDI
Din dünyasında da ponponun sembolik bir yeri bulunuyor. Roma Katolik Kilisesi’nde din adamları, rütbe ve görevlerini göstermek için farklı renklerde ponponlu biretta şapkalar kullanıyor. Güney Amerika’daki bazı yerli topluluklarda ise ponponlar, kişinin evli olup olmadığını simgeleyen kültürel bir işaret olarak kullanıldı.
ŞİMDİ MODANIN BİR PARÇASI OLARAK KULLANILIYOR
20. yüzyılda, Büyük Buhran döneminde ponponlar anlam değiştirerek modanın bir parçası haline geldi. Kıyafet üreticileri, artan iplikleri değerlendirmek için şapkalara ponpon eklemeye başladı. Bu küçük detay, zor ekonomik koşullarda giysilere hareket ve canlılık kattı.