Netanyahu çanta dolusu savaş planıyla Trump'la görüşmeye gidiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Pazartesi akşamı Florida’da Donald Trump ile bir araya gelecek.

Ziyaret, İsrail’in İran ve Lübnan'daki Hizbullahı hedef tahtasına koyduğu bir dönemde Trump'ın İsrail'e olan desteğini ölçecek.

Netanyahu pazar günü İsrail’den ayrıldı. Bu yıl ABD’de Trump’la görüşmek için beşinci kez yola çıktı. İkili, olası operasyonların yanında Gazze'deki son durumu Trump'ın Gazze planının 'ikinci evresini' konuşacak.

NETANYAHU, ÇANTA DOLUSU SAVAŞLA GELİYOR

Netanyahu, çantasında savaş planlarıyla geliyor. Trump’ı İsrail’in İran’ın nükleer programındaki hasarı onarmasını engellemek için adım atmasına izin vermeye ikna etmeye çalışması bekleniyor.

İran’ın balistik füze kapasitesini artırdığını öne süren Netanyahu, İran'a yeni operasyon gerçekleştirmek istiyor ve bunun için ABD'den destek bekliyor.

Netanyahu'nun tek hedefi de İran değil. Aynı anda Lübnan'ın güneyindeki İran destekli Hizbullah örgütüne karşı da operasyon başlatmak istiyor. Bu adım, Lübnan'a doğrudan saldırı anlamına geliyor.

Bu esnada Yemen üzerinde de hamleler sürüyor. Yemen'in hemen karşısındaki Somaliland'ı tanıyan ilk ülke olan İsrail, bunun yanında Yemen'deki ayrılıkçı güçleri de ayrı bir ülke olarak tanımak istiyor ve ABD'nin de bu ülkeleri tanımasını istiyor. Amaç, İsrail'e karşı olan Husileri çevirmek.ç

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ülkesinin ABD, İsrail ve Avrupa ile tam ölçekli bir savaş içinde olduğunu söyledi.

Bunun yanında Lübnan'a gelecek olası bir saldırı durumunda İran'ın doğrudan müdahil olacağını da belirtti. Bu olası çatışmaların "İran-Irak savaşından daha karmaşık ve daha zor olduğunu" da ekledi.

GAZZE PLANI TIKANDI

Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes iki yıl süren yıkıcı savaşı durdurmuştu. İlk aşamanın şartları büyük ölçüde tamamlandı.

İsrail güçleri "sarı hat" olarak bilinenyeni mevzilere çekilmişti, ancak yeni saldırılarla İsrail bu hattı ilerletti.

Hamas yaşayan tüm rehineleri ve ölenlerin de biri dışında tamamını teslim etti. Ancak Trump’ın 20 maddelik planının ikinci aşamasına geçişte ciddi engeller var.

İsrail, Hamas'ı ateşkesi ihlal etmekle suçlanıyor, bu esnada saldırılara devam ediyor. Hamas ise bu saldırılar sürerken silahsızlanmayı reddediyor.

İsrail’in ise kontrol ettiği Gazze’nin yüzde 53’ünden çekilmeyi reddiyor. Bunun yanında gıda ve ilacın öne çıktığı insani yardımın geçişini de oldukça zor bir hale getiriyor.

GAZZE İÇİN ZAMAN DARALIYOR

Hamas’la arka kapı görüşmelerine katılan Gershon Baskin, The Guardian'a verdiği demeçte "zamanlamanın Gazze için çok önemli olduğunu" söyledi.

Baskin, “Birinci aşama fiilen bitti. Hamas’ın bulmakta zorlandığı bir İsrailli ölü rehine kaldı” dedi. Baskin ikinci aşamanın başlaması gerektiğini vurguladı.

Washington’un gecikmeyi gördüğünü ve Hamas’ın yeniden toparlanmasına zaman tanıyan mevcut tablonun kalıcı olmasını istemediğini söyledi.

Savaşta Gazze’de 70 binden fazla Filistinli öldü. Büyük bölümü sivildi. Bölgenin 2,3 milyonluk nüfusunun neredeyse tamamı yerinden edildi. Ekim'deki ateşkesten sonra da yaklaşık 400 Filistinli öldü.

İnsanlar ağır yoksunluk koşullarında yaşamayı sürdürüyor. Son haftalarda şiddetli yağmur ve soğuk hava hasarı büyüttü. Konutların ve altyapının büyük kısmı yıkıldı ya da kullanılamaz hale geldi.

GAZZE'DEKİ TÜRKİYE BİLMECESİ

Planın sonraki aşamalarında Hamas yerine tarafsız Filistinli teknokratlardan oluşan geçici bir yönetimin kurulması ve binlerce askerden oluşan uluslararası bir istikrar gücünün konuşlandırılması öngörülüyor.

Bu güçler içinde Türkiye'nin de olması anlaşma metninde olsa da, İsrail bunu tamamen reddediyor. ABD basınına göre Trump, Türkiye'nin bu güçlere dahil edilmesi için Netanyahu'yu zorlayacak.

ABD’li yetkililer yeni yönetimin bileşiminin Ocak'ta açıklanabileceğini söyledi. Axios cuma günü Trump’ın üst düzey ekibinde Netanyahu’nun ateşkesi zayıflattığı ve süreci oyaladığı düşüncesiyle artan bir rahatsızlık olduğunu yazdı.

Chatham House’tan Yossi Mekelberg de Washington’da Netanyahu’ya dönük sabırsızlığın arttığını da ekledi. Mekelberg, “Soru, bu durumu ne yapacakları. Çünkü ikinci aşama şu an hiçbir yere gitmiyor” dedi.

F-35 ÇIKMAZI

Netanyahu 10 ay içinde seçime gidiyor. Mekelberg bunun her başlığı etkilediğini söyledi. “Her şey iktidarda kalmasıyla bağlantılı” dedi.

Anketler koalisyonun bugün seçim olsa hükümet kurmakta zorlanacağını gösteriyor. Netanyahu'nun Trump’la yakın görünümü, kararsız seçmen ve taban için bir avantaj sayılıyor.

Bu nedenle iki lider arasında açık bir gerilim olasılığı düşük görülüyor. Netanyahu ayrıca İsrail’in ABD’ye bağlı savunma ihtiyaçları nedeniyle bölgedeki rakiplerine karşı askeri teknolojik üstünlüğünü koruma talebini de öne çıkaracak.

Trump’ın bu yıl Suudi Arabistan’a F-35 satışına izin verebileceğini söylemesi İsrailli yetkilileri sarsmıştı.

Bunun yanında Netanyahu'nun, Türkiye'nin F-35 almasının önüne geçmek için arka kapı diplomasisi yürüttüğü medyaya yansıdı. Netanyahu bu dosyayı da masaya getirmeye hazırlanıyor.