Özel okul velilerine gelir vergisi tasarrufu
Malta'daki özel okullara ödenen ücretler sadece ucuz değil, aynı zamanda ödeme yapan veliler iktidardaki İşçi Partisi liderleri tarafından ödüllendiriliyor. Peki nasıl? Elbette gelir vergisi indirimi yoluyla...
Malta'daki St Edward's College'ın görkemli taş basamaklarını yürürken, kendinizi İngiltere'de sanabilirsiniz. Sonuçta, binanın kendisi hastane olarak hizmet verdiğinde Florence Nightingale'in onayıyla tasarlanmıştı. Mezunları arasında pek çok kıdemli politikacı ve hukukçular da yer alıyor.
Ve tıpkı İngiltere'deki özel okullar gibi, St Edward's da Malta hükümetinin duyurduğu değişikliklere uyum sağlıyor. Ancak, Malta İşçi Partisi hükümeti, okul ücretlerine %20 oranında KDV uygulanması yerine, Ekim ayındaki bütçesinde özel okullarda çocukları olan ebeveynlere verilen vergi kredilerini artıracağını duyurdu.
Bu, özel okul ebeveynlerinin artık vergilendirilebilir gelirlerini düşüren vergi indirimlerine hak kazandığı anlamına geliyor. Bu indirimler, anaokulundaki her çocuk için 3.500 €'ya (133 bin TL), ilkokul için 4.600 €'ya (175 bin TL) ve ortaokul için 6.500 €'ya (247 bin TL) kadar çıkıyor.
Üç çocuğunu da özel okula gönderen ve yılda 150 bin € kazanan bir ebeveyn, böylelikle yılda 130.500 € kazanıyormuş gibi gelir vergisi ödüyor (3 çocuğun da ortaokul ve/veya lise öğrencisi olduğunu varsayarsak 6.500 x 3 = 19.500 Euro gelir vergisine tabi olacak meblağdan çıkarılıyor, yani 150.000-19.500= 130.500 Euro kazanıyormuş gibi gelir vergisi ödüyor) ve bu da her yıl yaklaşık 7.000 € gelir vergisi tasarrufu sağlıyor.
Şansölye Rachel Reeves hükümetinin çağdaş kanadını temsil eden İşçi Partili Maliye Bakanı Clyde Caruana, özel okul ebeveynleri için gelir vergisi kesintilerinin, çocukları devlet tarafından finanse edilen bir yerde eğitim görmediği için devlete sağladıkları tasarrufları tanımak amacıyla düzenlendiğini duyurdu.
Caruana'nın kararı, okulların ücretlerini yıllık %12'den fazla artırmayacağına dair bir taahhüt karşılığında, 2029'a kadar Malta'nın özel okullarına 27 milyon € yatırım yapma taahhüdünün üzerine geldi.
St Edward's'daki muhasebeci Analise Cioffi, Malta hükümetinin kararının basit olduğunu söylüyor ve şu yorumu yapıyor:
- Malta'da her zaman vergi iadesi ödeneği olmuştur. Bunun başlıca nedeni, nüfusumuzun son birkaç on yılda artması ve şu anda özel okula giden tüm çocuklar bunun yerine bir devlet okuluna gitseydi, hükümet için maliyetin fahiş olmasıydı.
TÜM ÇOCUKLAR İÇİN...
40 yıldan fazla bir süredir uluslararası okullarda çalışmış biri olarak, Malta'nın eğitime yaklaşımından ve devlet ile özel okullar arasındaki uyumdan etkilendiğini belirten St Edward’s College müdürü Nollaig Mac an Bhaird ise şunları aktarıyor:
- Eğitim departmanıyla bir toplantıdan yeni geldim ve toplantının tamamında çok işbirlikçi bir tema vardı. Temel misyon, "Malta'daki tüm çocuklar için eğitimi nasıl iyileştirebiliriz?" Fark ettiğiniz diğer şey ise, alınan eğitimin uluslararası bir okulda veya denizaşırı bir İngiliz okulunda ödemeyi beklediğinizden çok daha iyi bir fiyat-kalite oranına sahip olması.
Malta'da 25'ten fazla özel okul var, birçoğunun İngilizce isimleri var. Çünkü bir Akdeniz adası olan Malta Osmanlı ve Fransız hakimiyetinin ardından 1814-1964 yılları arasında İngilizlerin himayesinde bir koloni devlet olarak kuruldu. Birçoğu 10. ve 11. sınıf öğrencileri için IGCSE olarak kısaltılan General Certificate of Secondary Education, uluslararası bir Genel Ortaöğretim Sertifikası. Bu sistem İngiltere eğitim sistemi içinde bir köşe taşı olarak değerlendiriliyor. Bu sistemi takip edecek öğrencilere 6. sınıftayken Uluslararası Bakalorya eğitimi sunuyor.
VERGİLER VE DEVLET POLİTİKALARI
Bu kurumlar okul çağındaki tüm çocukların yaklaşık %10'unu eğitiyor ve ücretler İngiltere'dekinden önemli ölçüde daha ucuz, çocuğun yaşına bağlı olarak fark ortalama 6.000 ila 9.000 € arasında değişiyor.
Bu, İngiliz ailelerin gözünden kaçan bir şey değil. Bayan Cioffi, okulun Malta'ya taşınmayı düşünen İngiliz ailelerden gelen taleplerde önemli bir artış gördüğünü ve bunun nedeninin %20 KDV oranı olduğunu söyledi.
Ülkede evli çiftler için tercihli vergi bantları var ve en yüksek gelir vergisi oranı %35, İngiltere'de ise bu oran %45.
Malta'da ayrıca bir birey üç yıldan uzun süredir orada yaşıyorsa miras vergisi ve sermaye kazancı vergisinden muaf oluyor.
PEKİ İNGİLTERE'DE DURUM NASIL?
1 Ocak 2026'dan itibaren özel okul velileri çocuklarının öğrenim ücretleri için KDV ödemek zorunda kalacak.
Britanya'nın en bilinen okullarında ücretlerin ne kadar arttığını öğrenmek zor değil ancak çocuğunuzu okuldan almak zorunda kalacaksanız devlete geçişte ücretsiz faydalanılabilecek pek çok ipucu var.
Tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de çocuğunu özel okulda okutanlar sadece zengin kesimden çiftler değil. Orta gelir kesiminden de çok sayıda anne-baba çocuğunu daha iyi bir eğitim alabilmesi için özel okulda okutmak için çabalıyor. Ancak artan okul ücretleri değerlendirildiğinde halihazırda çocuğu İngiltere'deki bir özel okulda okuyan ve onun devlet okuluna geçmemesi için çabalayan bir annenin sadece çok çalışması bu istikrar için yeterli değil. Görünen o ki; orta direk bir ekonomik güçle var olmaya çalışan pek çok ebeveyn maaşlarına ek olarak sosyal medya uygulamaları üzerinden evlerindeki bir odayı kiralamak zorunda kalabiliyor.
Okullardaki artan fiyatlar ve kiralardaki öngörülemeyen artış neredeyse paralel olarak birbirinin izini sürerken, ev sahiplerinin lehine bir kiralama ev ekonomisine beklenen katkıyı sağlayabilir. Pek uzun ömürlü olmasa da...
*** The Telegraph - Pieter Snepvangers