Elektrik ve doğal gaz faturalarına ‘devlet desteği’ tutarı ekleten iktidar, asıl desteği yandaş şirketlerine vermeye devam ediyor. Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi’nin (TEİAŞ) iktidarın gözbebeği Cengiz Holding’in enerji şirketine yapacağı kapasite ödemesi, mart ayında yıllık bazda yüzde 171.5 oranında artarak neredeyse 3’e katlandı.
Cengiz Enerji’nin Samsun’daki doğal gaz santraline 2024 Mart’ında 20.9 milyon liralık kapasite desteği verilirken, bu tutar bu yılın mart ayında 56.8 milyon liraya ulaştı. Aynı dönemde bir diğer gözde şirket Kolin Holding’in Soma’daki kömür santraline verilen destek de 72.5 milyon liradan 103.1 milyon liraya ulaşarak yüzde 42.2 oranında arttı.
ŞİRKETLERE 13 MİLYAR LİRA
TEİAŞ’ın piyasa şartlarında çalışması zorlaşan 32 kömür ve doğal gaz elektrik santraline verdiği toplam kapasite desteği de martta yüzde 36 artarak 1.9 milyar liraya çıktı. Bu yılın ocak-mart döneminde şirketlere verilen kapasite desteği 4.8 milyar lirayı aştı. 2024’te verilen kapasite desteği ise bir önceki yıla kıyasla 3’e katlanarak 13 milyar liraya ulaşmıştı. Böylece elektrik ve doğal gaz faturalarına ‘devlet desteği’ tutarak ekleterek yapılan zamları kamufle etmeye çalışan iktidar, şirketlere bol keseden destek vermeye devam etti.
Teşvikler doğal gaz ve kömüre gidiyor
Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler güneş ve rüzgara kaynak aktararak enerji bağımsızlığını güçlendirirken Türkiye, Cengiz’in doğal gaz ve Kolin’in kömür santraline teşvik veriyor.
Habere ilişkin olarak Cengiz Holding, "Enerji sektöründe kapasite mekanizması 2018 yılında devreye alınmıştır. Bu mekanizmayla enerji arz güvenliği sağlanması hedeflenirken, belli bir verimliliğin üzerinde olan santraller, ‘emre amade’ çalışması şartıyla desteklenmektedir. Türkiye’de kapasite mekanizması çerçevesinde sadece doğal gaz ve yerli kömür santralleri desteklenmektedir. Haberinizde belirttiğiniz gelişmiş ülkelerde de aynı Türkiye’de olduğu gibi yenilenebilir kaynaklı yeni yatırımlara destek verilirken, birçoğunda da halihazırda faaliyette olan doğal gaz santralleri kapasite mekanizması kapsamında desteklenmektedir. Kapasite mekanizması destekleri konusunda açıklayacağımız rakamlarda, haberinizde belirttiğiniz dönemi kapsayan Mart 2024 ve Mart 2025 karşılaştırması baz alınmıştır. Haberinizde sadece iki şirket bu mekanizmadan yararlanmış gibi gösterilse de Mart 2024’te 36 santral, Mart 2025’te ise 32 santral bu desteklerden faydalanmıştır. Mart 2024’te toplam verilen destek 501.346.797 TL iken şirketimizin aldığı tutar 20.935.849 TL olarak gerçekleşmiş, bu haliyle de toplam tutardan %4 pay almıştır. Destek alan santrallerin, adı geçen dönemde almış olduğu paylar %1 ile %14 arasında değişmekte olup, %4 ve üstü paya sahip santral sayısı 13’tür. Mart 2025’te ise toplamda 1.894.585.812 TL destek verilmiş olup şirketimizin aldığı destek 56.844.937 TL olarak gerçekleşmiştir. Artan destek bütçesine paralel olarak artış gösteren şirketimize ait destek, 1 yıl içinde 2,7 kat artmakla birlikte toplam bütçe içinde aldığı pay %3’e düşmüştür. Ayrıca ilgili dönemlerde kapasite mekanizmasının toplam bütçesinin 4 kata yakın arttığı da haberinizde göz ardı edilmiştir. Mart 2025’te destek alan 32 santralin toplam tutardan aldıkları pay, %1 ile %8 arasında değişmekle birlikte toplam bütçe içinde %3 ve üstünde paya sahip destek alan santral sayısı 19 olmuştur." açıklaması yapıldı
