Beyaz Saray, dünyanın en zengin 3. iş insanı Jeff Bezos'un son hamlesinden dolayı alarma geçti. Bezos'un ünlü online pazarı Amazon'un, ABD'li müşterileri için sattığı ürünlerde gümrük vergisinden önce ve sonraki fiyatları gösterme fikri, Trump yönetiminden hızlı bir cevap aldı.
Başkan Donald Trump, Salı sabahı Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’u doğrudan arayarak bu yöndeki haberlerle ilgili rahatsızlığını dile getirdi.
ABD basını, Amazon’un yakında bazı ürünlerin fiyatlarının yanına bu ürünlerdeki vergi yükünün ne kadar olduğunu göstermeyi planladığını duyurmuştu.
Bu adım, Trump’ın Çin’den ithal edilen ürünlere uyguladığı yüzde 145 oranındaki vergi ile diğer tüm ülkelere getirdiği en az yüzde 10’luk tarifenin doğrudan tüketiciye yansımasını açıkça gösterebilirdi.
Trump’ın telefon görüşmesi, üst düzey yetkililerden birinin söz konusu haber hakkında kendisini bilgilendirmesinin hemen ardından gerçekleşti.
TRUMP KABİNESİ, DEMEDİĞİNİ BIRAKMADI
Trump'a yakın isimsiz bir Beyaz Saray yetkilisi, haberi duyan Trump'ın çok öfkelendiğini aktardı. Yetkili, "elbette öfkeliydi. Milyar dolarlık bir şirket, neden vergilerin yükünü tüketiciye yüklüyor?" diye konuştu.
Ancak Bezos'un hayata geçireceği değişiklik, fiyatları değiştirmeyecekti. Zira Amazon, fiyatların gümrük vergilerinden önce ve sonraki halini gözler önüne sermeyi planlıyordu.
Aynı gün düzenlenen basın toplantısında Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Amazon’un bu yaklaşımını “saldırgan ve siyasi bir eylem” olarak nitelendirdi.
Leavitt, 2021 tarihli bir Reuters haberine de atıfta bulunarak Amazon’un Çin’deki sitesinde, Devlet Başkanı Şi Jinping’in konuşmalarıyla ilgili kullanıcı yorumlarını sansürleyen sözde bir “Çin propaganda birimi” ile iş birliği yaptığı yönündeki iddialara dikkat çekti.
“Amerikalıların Amerikan malı alması için bir başka neden daha” diyen Leavitt, Bezos'un Çin ile işbirliği yaptığını iddia etti.
Ticaret Bakanı Howard Lutnick de Leavitt’in açıklamalarını yineledi. CNBC’ye konuşan Lutnick “Bir şirket, fiyat değişimlerinin nedeninin gümrük tarifeleri olduğunu göstermek için çaba sarf ederse, bu düşmanca bir tutum olur. Bu saçmalık” dedi.
Lutnick, yüzde 10’luk bir tarifenin fiyatları neredeyse hiç etkilemeyeceğini söyledi. Ancak bu oran, yürürlükte olan tek vergi değil. Lutnick, “Bu ancak burada üretilemeyen bir ürünün fiyatını etkileyebilir, mesela mango gibi” diye konuştu.
TELEFONDA ÇÖZDÜLER
İki üst düzey Beyaz Saray yetkilisinin CNN’e verdiği bilgiye göre Trump, Bezos ile olan görüşmesini “iyi bir konuşmaydı” ifadesiyle tasvir etti.
Trump, gazetecilere yaptığı açıklamada “Jeff Bezos çok kibardı. Harikaydı. Sorunu çok hızlı çözdü. İyi bir adam” ifadelerini kullandı.
Amazon ise yaptığı açıklamada, bu tür bir değişikliğin ana site için hiçbir zaman gündeme gelmediğini ve hiçbir Amazon platformunda böyle bir uygulamanın hayata geçirilmediğini belirtti.
Şirketin yalnızca 20 dolar altındaki ürünleri sattığı Haul adlı yan platformda bazı ürünler için ithalat bedelini göstermeyi değerlendirdiği, ancak bu fikrin uygulanmadığı vurgulandı. Amazon sözcüsü “Bu hiçbir zaman onaylanmadı ve uygulanmayacak” dedi.
Ancak Demokrat Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer, büyük şirketleri bu tarz uygulamaları benimsemeye teşvik etti. Senato kürsüsünden yaptığı konuşmada “Tüketiciye satış yapan büyük şirketlere sesleniyorum, tarifelerin insanların cebine nasıl zarar verdiğini gösterin. Halk bu vergilerin kendi bütçelerine etkisini bilmeyi hak ediyor” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Shein ve Temu gibi diğer e-ticaret platformları, tarife maliyetlerinden dolayı fiyatlarında değişikliğe gittiklerini duyurdu. Temu, ödeme ekranında ithalat bedelini açıkça gösteren yeni bir uygulama başlattı.
TRUMP DOSTU BEZOS
Bezos ise Trump’ın ikinci başkanlık döneminde onunla iyi ilişkiler kurmak için çaba gösterdi. Kasım seçimlerinin ardından Trump’ı tebrik etti, Beyaz Saray’da yemek yedi.
Amazon, Trump’ın açılış töreni fonuna 1 milyon dolar bağışladı ve şu anda First Lady Melania Trump hakkında bir belgesel üzerinde çalışıyor.
Trump, The Atlantic’e verdiği röportajda Bezos için “Yüzde yüz harika biri” diyerek övgüde bulundu. Bloomberg Milyarderler Endeksi’ne göre Bezos’un serveti bu yıl başından bu yana 30 milyar dolar azaldı. Bu düşüşte Trump’ın vergi politikaları ve borsadaki gerileme etkili oldu.
