Sözde tasarruf sağlayan bu fiş tipi cihazlar, voltajı dengelediği, elektrik akımını optimize ettiği ve böylece ev aletlerinin verimini artırdığı gibi iddialarla pazarlanıyor. Ancak bağımsız tüketici kuruluşu Which?’in yaptığı testlerde bu cihazların temel elektrik güvenliği standartlarını karşılamadığı, yani yasal olmadığı ve ciddi tehlikeler barındırdığı belirlendi.
Which?, AliExpress, Amazon, eBay, Shein, Temu ve TikTok Shop üzerinden temin edilen sekiz farklı cihazı test etti. Test edilen ürünlerde kötü kalite lehimleme, yüksek oranda kurşun kullanımı ve standart dışı kondansatörler tespit edildi. Bu da ürünlerin güvenli üretim şartlarına uymadığını ve sağlık açısından riskli olduğunu ortaya koydu.
2022 yılında İngiltere Ürün Güvenliği ve Standartları Ofisi, AliExpress, eBay ve Wish platformlarında satılan benzer dört cihazı resmen geri çağırmış ve bu ürünlerin ciddi yangın ve elektrik çarpması riski taşıdığı açıklanmıştı.
Hatalı ürünlere dair kullanıcı yorumları da uyarıları destekler nitelikte. Amazon'dan bir cihaz alan bir kullanıcı, “Tam anlamıyla bir dolandırıcılık,” yorumunu yaparken, bir diğeri “Bu kutuların yapacağı tek şey evinizi yakmak olabilir,” sözleriyle uyarıda bulundu.
Which?, şikâyet edilen ürünlerin bildirilmesinin ardından çoğu platformun bu ilanları kaldırdığını, ancak kısa süre sonra benzer ürünlerin yeniden satışa sunulduğunu belirtti. Bu durumun sistematik bir denetim eksikliğine işaret ettiğini vurguladı.
Which? Tüketici Koruma Politikası Başkanı Sue Davies, “Bu cihazların hâlâ yaygın olarak satılması son derece endişe verici. Yasal olmayan bu ürünlerin büyük platformlara tekrar tekrar dönmesi, daha sıkı yasal düzenlemelerin gerektiğini gösteriyor,” dedi.
Davies, hükümetin Ürün Düzenlemesi ve Metroloji Yasa Tasarısı'nın güçlendirilmesi gerektiğini belirterek, çevrimiçi satış platformlarının tehlikeli ürünlerden yasal olarak sorumlu tutulmasını ve eksik kalanlara karşı ciddi yaptırımlar uygulanmasını talep etti.
Amazon, eBay, Shein, AliExpress ve Temu gibi platformlar, söz konusu ürünleri şikâyet üzerine kaldırdıklarını ve güvenlik kurallarına bağlı kaldıklarını belirten açıklamalar yaptı. Ancak çoğu, ürünlerin tekrar tekrar siteye yüklenmesini engelleme konusunda kalıcı bir çözüm sunabilmiş değil.
Shein, ilgili ürünü site üzerinden kaldırdıklarını ve güvenlik konusunda titiz davrandıklarını belirtirken; Temu, söz konusu ürünü sistemlerinin daha önceden tespit ettiğini ve yayından kaldırdığını açıkladı. TikTok ise herhangi bir açıklama yapmadı.