1939 yılının Mayıs ayı, Ankara... Atatürk'ün vefatının ardından altı ay geçmiş, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesine ise dört ay vardı. 15 Mayıs sabahı CHP Genel Sekreterliği'ne bir dilekçe geldi. "Yüce Genel Sekreterliğiniz merkez bürosunda münhal (açık, boş) bulunan sekreterlikte çalışmak istiyorum. Esasen daha evvelce Ulus gazetesinde yüz yirmi beş lira ücretle sekreterlik etmiştim. Muharririm. Ulus, Cumhuriyet, Vakit gazetelerinde iki yüzü mütecaviz (aşan) ve muhtelif mevzularda makale ve tenkitlerim, muhtelif edebi mecmualarda şiir, makale ve hikayelerim vardır. Ayrıca Güzel Sanatlar Akademisi tarafından bastırılmış iki ciltlik bir resim tarihim vardır. İnkılabımıza daha faal ve müspet bir hadim (hizmet eden) olmak gayesi ile yaptığım bu müracaatı tensip etmenizi derin saygılarımla dilerim." Yukarıdaki satırları kalem alan, altına iki pul yapıştırıp, imzasını atan kişi, Kar, Olvido, Fahriye Abla ve Serenad gibi şiirleriyle Türk şiirinde unutulmaz bir yer edinecek olan Ahmet Muhip Dıranas'tı. Bir gün sonra Dıranas'a "CHP Başsekreteri" imzasıyla bir pusula ulaştı. "Yüz yirmi lira aylıkla partimiz sekreterliğine tayin oldunuz. Vazifenize iltihakınızı (katılmanızı) reca eder, başarılar diler, sevgiler sunarım." Çankaya'nın Ön Cebeci Mahallesi'nde ailesiyle oturan 31 yaşındaki Ahmet Muhip Dıranas, 19 Mayıs 1939 günü CHP Genel Sekreterliği Beşinci Büro'da çalışmaya başladı. Dıranas adına CHP Memurlarına Mahsus Hal Tercemesi açıldı ve sicil dosyasına kondu. Her ne kadar başka kaynaklarda 1909 yılında Sinop'ta doğduğu yer alsa da CHP'deki siciline göre 1908 yılında İstanbul'da doğmuştur. Fatih nüfusuna kayıtlıdır; babasının adı Galip, annesinin adı Seniha'dır. Ankara Erkek Lisesi'nden mezundur, İngilizce ve Fransızca bilmektedir. İŞE GEÇ KALDI, ÜÇ YEVMİYESİ KESİLDİ CHP Başkatibi ile CHP Muhasebeciliği arasında geçen 11 Kasım 1939 tarihli yazışmaya göre birden fazla kez işe geçen kalan Ahmet Muhip Dıranas'ın üç yevmiyesi kesildi. TERFİ VE 25 LİRA ZAM Ahmet Muhip Dıranas, 16 Kasım 1939'da -60'lı yıllarda Türkiye Emlak Kredi Bankası Genel Müdürü olacak- Berin Beydağı'nın istifası sonrası Halkevleri Bürosu Muamelat Şefi görevine terfi ettirildi, maaşı da 150 liraya yükseltildi. ZÜCACİYEYE BORÇ YÜZÜNDEN İCRALIK OLDU II. Dünya Savaşı'nın ilk altı ayı geride kalmış, takvimler 1940 yılını gösterirken, Türkiye savaşa girmese de ortaya çıkan ekonomik bunalım, halkı her geçen gün daha fazla etkiliyordu. Şeflik görevine devam eden Ahmet Muhip Dıranas, zücaciyeci Rafael Levi'ye olan 54 lira 40 kuruş borcunu ödemediği için icralık oldu. Ankara Birinci İcra Dairesi, CHP Genel Sekreterliğine yazı yazarak, Dıranas'ın maaşının dörtte birinin kesilmesini talep etti. Dıranas, Mart maaşını 37.5 lira eksik aldı. Ahmet Muhip Dıranas, aynı zamanda Maarif Vekâleti (Milli Eğitim Bakanlığı) tarafından çıkarılan Güzel Sanatlar dergisinde Haziran 1939 tarihinden beri çalışıyor, 75 lira da oradan maaş alıyordu. Bu maaşından ise 4 lira 12 kuruş buhran vergisi kesiliyordu. (1931 yılında yürürlüğe giren buhran vergisi kapsamında çalışanların maaşlarından kesilen vergi oranları yükseltilmişti. 30 liraya kadar olan maaş ve ücretler vergiden muaftı. 150 liraya kadar olan maaş ve ücretlerin 30 lirası vergiden muaf, üst tarafı yüzde 10 vergiye tabiydi.) DAİRE MEMURUNA FIRÇA: GÖREVİNİ YAPAMIYORSAN İSTİFA ET CHP binasında uygulanan kurala göre ziyaretçiler alt kata ve bürolara sokulmuyor, bekleme odasına alınıyordu. Görüşmek istedikleri kişilerle burada görüşüyorlardı. 27 Şubat 1942 günü Ahmet Muhip Dıranas'a kendisine bir ziyaretçi geldiği ve yukarı çıkması bildirildi. Dıranas, ziyaretçinin aşağıya, yanına gönderilmesini istedi. Ancak önce hademe sonra da daire memuru buna izin vermeyince kızılca kıyamet koptu. Dıranas'ın "Görevini yapamıyorsan istifa et" şeklindeki bağrışı CHP koridorlarında yankılandı. EMİR YÜKSEK YERDEN, BARIŞIN Yaşanan bu olay üzerine soruşturma açıldı. Ahmet Muhip Dıranas, hademe, daire memuru, olaya şahit olanlar ifade verdi, onlarca yazışma yapıldı. Yaklaşık 15 gün sonra Dıranas ile daire memuru, CHP Genel Sekreterliği'nin "yüksek emirleri" doğrultusunda bir araya getirilip, barıştırıldı. Konu da kapandı. "ARZ EDER, ELLERİNİZDEN ÖPERİM" Ahmet Muhip Dıranas, 6 Mayıs 1942 günü "CHP Genel Sekreterliği Yüksek Katına" bir dilekçe yazarak dört ay izin istedi: "Mühim ailevi mazeretimi binaen dört ay müddetle izinli sayılmama yüksek müsaadelerinizi arz eder, ellerinizden öperim." Aynı tarihte CHP'nin yayın organı Ulus gazetesinin Yazı İşleri Müdürü Mümtaz Faik Fenik de dört ay izin istedi. İkisinin de talepleri kabul edildi. Fenik'in yerine o dönem gece sekreteri olan Samih Tiryakioğlu'nun vekalet etmesine karar verildi. BİR İCRA DAHA... YERLİ MALLAR PAZARINA 934 KURUŞ BORÇ 1942 yılının Kasım ayında Ahmet Muhip Dıranas'ın bir borcu daha CHP'deki iç yazışmaların konusu oldu. Ankara Birinci İcra Dairesi, Dıranas'ın İstanbul'daki Yerli Mallar Pazarı'na olan 934 kuruş borcunun maaşından kesilerek ödenmesi için CHP'ye yazı yazdı. Eylül ayında dört aylık izni biten Ahmet Muhip Dıranas bir ay daha izin istedi ve bu talebi de kabul edildi. Takvim yaprakları 22 Mayıs 1943'ü gösteriyordu. 35 yaşındaki Ahmet Muhip Dıranas, askerliğini yapmak için Ağrı'ya doğru yola çıkmaya hazırlandı. KAĞIT ÜSTÜNDE ATAMA Maaşını ve verilecek erzakı alması için annesi Seniha Hanım'ı vekil tayin ettiğini bildiren dilekçeyi CHP Genel Sekreterliği'ne gönderdi. Dıranas askere gidince partiyle ilişiği kesilmedi, 31 Mayıs 1943'te "kağıt üstünde" Adana Halkevi Muamelat Şefliği'ne tayin edildi. 31 Mayıs 1944'te terfi süresi dolan ve hâlâ askerde olan Ahmet Muhip Dıranas'ın maaşı 225 TL'ye yükseltildi. 1 Haziran 1945 tarihinde ilginç bir gelişme yaşandı. Şanlıurfa Milletvekili ve aynı zamanda Halkevleri Büro Şefi olan şair Ahmet Kutsi Tecer, Adana Halkevi Muamelat Şefliği kadrosunun kaldırılmasına, Ahmet Muhip Dıranas'ın da Ankara'da Halkevlerine ait Yayın İşleri'nde çalışmasına karar verdi. İSTİFA KARARI: SİZDEN ÖZÜRLER DİLEYEREK... İki seneden fazla süren askerlik görevini tamamlayan ve yeni vazifesine başlayan Dıranas, çok değil, bir ay sonra istifa etmeye karar verdi ve şu satırları kaleme aldı: "Partimin verdiği herhangi bir vazifede daima kafamla, bilgimle ve hevesimle çalışmak şiarımdır. Son zamanlarda Halkevleri bürosunda yapılan iş bölümü ve sayın büro şefinin hareket tarzı ancak bir katip ve bir makine gibi çalışmamı ister mahiyettedir. Bu şekilde gayretten partime bir fayda olmayacağını, tabiatımın buna müsait olmadığını görerek ve sizden özürler dileyerek yedi seneden beri çalıştığım bu ideal ocaktaki istifamın kabulünü derin saygılarımla istirham ederim." YEDİ YILIN ARDINDAN CHP'YE VEDA İstifasının 12 Eylül 1945 günü Genel Sekreterlik tarafından onaylanmasıyla, şair, iki yılı askerde olmak üzere yedi yıldır çalıştığı CHP'ye veda etti. Yazıyı, Devlet Arşivleri'nde kayıtlı "CHP Sekreteri Ahmet Muhip Dıranas'ın sicil dosyası"ndaki 17 Ekim 1945 tarihli belgeyle bitirelim: "CHP Genel Sekreterliği Yüksek Katına Büromuz Yayın Kısmı Şefliğinden istifa suretiyle ayrılan Ahmet Muhip Dıranas'ın halen başka bir iş bulamadığını ve sıkıntıya düştüğünü öğrendik. Kendisinin Genel Sekreterlik'teki beş senelik hizmetini göz önünde tutarak münasip bir yardım yapılmasını müsaadelerine arz eder, saygıları sunarım. Halkevleri Büro Şefi ve Konya Milletvekili Sedat Çumralı"