Fransız sinemasının efsane yönetmeni Agnes Varda, dün akşam saatlerinde, hayata gözlerini yumdu. 90 yaşındaki yönetmen bir süredir kanser ile mücadele ediyordu. Agnes Varda, Paris'te Son Tango, Yersiz Yurtsız, Mekanlar ve Yüzler, 101 Gece, Beşten Yediye Cleo gibi filmlerin yönetmenliğini üstlenmişti. 17. Filmmor Kadın Filmleri Festivali’nde, İstanbul Modern, Fransız Kültür Merkezi, Kadıköy Belediyesi Sinematek/Sinemaevi işbirliğiyle, feminist sinemanın “yaratıcı-tanık” ustası Agnès Varda’nın 19’u uzun, 14’ü kısa metraj olmak üzere 33 filmini içeren retrospektifi, 7 Mart-30 Mart tarihleri arasında İstanbul Modern ve Caddebostan Kültür Merkezi’nde izlenmiş ve İstanbullu sinemaseverler bu büyük yönetmenin eserlerine tanıklık etme şansını bulmuştu. AGNES VARDA KİMDİR? Asıl adı Arlette olan Agnès Varda, 30 Mayıs 1928'de Belçika'da dünyaya geldi. Yeni Dalga akımının büyükannesi diye de anılan Varda'nın ailesi Anadolu’dan göçmüştü. Babası Yunan, annesi ise Fransızdı. Çocukluğunun ilk yıllarını Belçika'da geçirdikten sonra önce Sete'ye, daha sonra da Paris'e gitti. Jean Vilar yönetimindeki Théâtre national populaire ’de çalışmaya ve fotoğrafla ilgilenmeye başladı. Daha sonra evleneceği yönetmen Jacques Demy ile tanıştı. 1954'te Alain Resnais’nin La Pointe Courte filminde Philippe Noiret ile çalıştı. Varda daha sonra San Francisco'ya giderek babasının kuzeni Jean Varda üzerine yarı gerçeküstü bir belgesel hazırladı: Uncle Yanko. 1961’de ikinci uzun metrajlı filmi olan ve ölümcül hastalığı olan bir şarkıcının iki saatini anlatan Cléo de 5 à 7 (5’ten 7’ye Cleo) çekti. 60'lı yıllar boyunca, Yeni Dalga içinde değerlendirilen sayısız film yaptı. 1968 - 70 yıllarında Los Angeles’ta hollywoodvari bir hippi filmi olan Lions Love'ı çekti. Daha sonra, 'feminist ve iyimser' bir film çekmek üzere Fransa'ya döndü: L'une chante, l'autre pas (Biri şarkı söylüyor, diğerleri değil). Tekrar döndüğü Los Angeles’ta 1979-81 yılları arasında iki belgesel film hazırladı: Mur murs ve Documenteur. 1985’te genç oyuncu Sandrine Bonnaire’in rol aldığı Sans toit ni loi filmiyle Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan ödülünü aldı. Eşi Jacques Demy’nin 1990'da ölümünden sonra anısına üç film yaptı: Bir kurgu olan Jacquot de Nantes (Nantlı Jacquot) ve iki belgesel; Les demoiselles ont eu 25 ans ve L'univers de Jacques Demy. 1999’da çektiği belgesel les Glaneurs et la glaneuse (Toplayıcılar) kariyerinin önemli filmlerinden biri oldu. Bir dijital kamera ile toplayıcılık kavramının çevresinde yaptığı geniş tur, onun duyarlı ve sorumlu kimliğini açığa çıkartıyordu. Film hem eleştirmenler hem de seyirci tarafından beğenildi. İki yıl sonra filmin devamı geldi: İki Yıl sonra. 2002 yılında, Fransız Akademisi'nin René Clair ödülünü kazandı. 2005’te Cannes Film Festivalinde uzun metraj yarışma jürisinde yer aldı Jacques Demy ile evliliğinden olan oğlu Mathieu Demy Fransız sinemasının genç oyuncularından...