İstanbul Kitap Fuarı'ndaki ziyaretçi sayısı neden düşüyor?

TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. tarafından Türkiye Yayıncılar Birliği işbirliğinde düzenlenen 38. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı ve ARTİST 2019 / 29. İstanbul Sanat Fuarı, bu yıl 605 bin kişiye kapılarını açtı. Fuar, geçtiğimiz yıl ise 611 bin kişi tarafından ziyaret edilmişti. Ziyaretçi rekoru ise 742 bin 445 kişi ile 2017'de kırılmıştı. Bu düşüşün nedenleri yayıncılık sektörü tarafından da tartışıldı. Giriş ücretlerinin 2017 yılında 5 TL iken, bu yıl 10 TL'ye çıkartılması, fuarın merkeze olan uzaklığı gibi sebepler, ziyaretçi sayısındaki düşüşe dair dillendirildi. Biz de yayıncılara 38. İstanbul Kitap Fuarı'nın kendileri açısından nasıl geçtiğini, fuara yönelik ilginin son 2 yılda neden azaldığını, gelecek senelerde yapılacak fuarın yine rekorlar kırması için neler yapılabileceğini sorduk... 'EĞİTİM-ÖĞRETİM TAKVİMİ DİKKATE ALINMALI' Kırmızı Kedi Yayınevi Sahibi Haluk Hepkon, fuarın uzaklığı ile ilgili tartışmalara yönelik, "Fuarın uzak olması öncesi yıllarda tartışılan bir konuydu ama metrobüs kolaylığı ve fuarın her sene kalabalık olması gösteriyor ki bu bir sorun değil" dedi. 2017'de 5 TL olan giriş ücretinin, geçtiğimiz yıl 8 TL'ye, bu yıl da 10 TL'ye çıkartılmasının okuru da yayıncıyı da zorladığını söyleyen Hepkon, "Fuar tarihleri planlanırken eğitim-öğretim takvimi dikkate alınmalı. Bu sene yeni bir eğitim sistemi ile ara tatil sayısı arttı ve buna bağlı olarak sınav tarihleri de değişti. Bu nedenle de öğrenci katılımı düştü. Fuarın şehir merkezinde yapılması zor olabilir elbette ama Yenikapı-Yeşilköy-Maltepe gibi geniş alanları olan merkezi noktalara da çekilirse okur için daha cazip olacaktır" ifadelerini kullandı. 'YÜK TAMAMEN YAYINCIYA BIRAKILIYOR' Fuardaki bazı söyleşi ve etkinliklerin "sadece yapılmak için" düzenlendiğini ve yeteri kadar duyuru yapılmadığını söyleyen Hepkon, sözlerini şöyle noktaladı: "Yeteri kadar duyurusu yapılmıyor. Ve yük tamamen yayıncıya bırakılıyor, yayıncı etkinliği için okullarla anlaşırsa salon doluyor yoksa boş geçiyor etkinlikler. Fuar ekibinin de yayıncıyı destekleyecek şekilde duyuru ve okuru çekecek çalışmalar yapması gerekiyor. Elbette giriş ücretinin düşmesi ve yayıncıdan alınan metrekare fiyatlarının da iyileştirilmesi önemli. Bu iyileştirme fuar indirimlerine yansıyacaktır sonuçta. Ama ödenen rakam yüksek oldukça yayıncı da belli bir oranın altında indirim yapamıyor." 'ANADOLU YAKASI'NDA DA FUARA İHTİYAÇ VAR' İthaki Yayınları Genel Müdürü Coşkun Ören, genç okur oranında ciddi bir artış gözlemlediklerini, ancak genel katılımın da azaldığının dikkat çekici olduğunu söyledi. "Kendi adımıza konuşacak olursak da; fuar katılımcı sayısının geçmiş yıllara oranla azalma göstermesine rağmen, İthaki Yayınları olarak okurlarımızın ilgisinden memnunuz" diyen Ören, ziyaretçi sayısının azalmasıyla ilgili, "Bu durumun tetikleyicisi olarak internet satışları ve fuar giriş ücretleri diyebiliriz" ifadelerini kullandı. Fuarın gerçekleştiği yerin merkeze uzaklığı ile ilgili eleştirilere katılmadığını söyleyen Ören, "Lokasyon aynı lokasyon ama Anadolu Yakası’nda düzenlenecek büyük bir kitap fuarına da ihtiyaç olduğunu düşünüyorum" dedi. 'İLK KEZ KEYİF ALAMADIK' Doğan Kitap Dergiler ve Fuarlar Satış Müdürü Hakan Konakçı ise 38. İstanbul Kitap Fuarı'nın kendileri açısından heyecansız ve sıkıcı geçtiğini belirterek, "İlk kez bir kitap fuarından keyif alamadık. Fuarın iyi yanı aşırı kalabalık olmaması sebebiyle aileleri ile gelen okurların rahat rahat gezmeleri oldu. Çocuklar daha ferah bir ortamda kitaplarla buluşabildiler, daha fazla kitap inceleyebildiler. Fakat kötü şahitliklerimiz de oldu tabii. 16-18 aralığında değişen gençlerin stantlardan kitap çalma girişimleri bizleri çok üzdü" dedi. Ziyaretçi sayısının azalmasıyla ilgili sorumuzu yanıtlayan Konakçı, şu sebepleri dile getirdi: "Fuar organizasyonunun giriş ücretlerini 10 TL yapması, internet kampanyaları ile satışlarının artması, yeni eğitim-öğretim döneminde ilk kez uygulanacak olan ara tatil nedeni ile sınav tarihlerinin fuar tarihine denk gelmesi ve öğrencilerin yoğun bir katılımının olamaması, organizasyona ait yeterli otopark alanının olmaması... 600 bin kişinin katılım yaptığı bir fuarda araç trafiği şüphesiz ki en önemli konudur. Fuar alanında alternatif giriş ve çıkışların yetersizliği de her zaman büyük sorun olmaktadır. Bir de şehrin var olan trafik yoğunluğu eklenince insanlar fuara gelmekten haliyle çekiniyorlar diye düşünüyorum." Konakçı, "Fuarın daha ilgi çekici olması için sizce ne gibi değişiklikler yapılmalı?" sorusuna ise "Kitapları ihtiyaç listelerinin en altından en üstüne çekmek. Kitap okuma bilincini erken yaşlarda oluşturmak. Burada ailelere çok büyük görev düşüyor. Ekonomik büyümeyi sağlamak" diye yanıtladı.