İşte bilime yön veren 6 kadın

İNTERNETTEN ALDIĞIMIZ KUMAŞA DOKUNACAĞIZ

Türkiye’de 18 yıldır UNESCO’nun işbirliğiyle L’Oréal tarafından devam ettirilen “Bilim Kadınları İçin” adlı programın Türkiye ayağında 2020 yılı için 75 bin TL destek alacak 6 genç bilim kadını açıklandı. 40 yaş altındaki 6 genç bilim insanından biri de Dr. Dicle Dövencioğlu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde Öğretim Görevlisi. Dövencioğlu  psikoloji alanında yaptığı çalışmaları şöyle anlatıyor: “Malzemeleri nasıl algıladığımızla ilgili projeler üretiyorum. Algımızı anlarsak belki de yakın gelecekte robotlar sadece sert metallerle araba yapmayacaklar, yumuşak malzemelerle de çalışacaklar. Böylece dokunmatik ekranların yerini hissetmatik ekranlar alacak. Ve internetten sipariş ettiğimiz bir gömleğin kumaşına dokunmak mümkün olacak.”

ZEHİRLİ GAZLAR İÇİN SENSÖR ÇALIŞMASI

Doç. Dr. Dilek Dündar Erbahar, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Malzeme Enstitüsü Sensör Teknolojileri Proje Grubu’nda başuzman araştırmacı olarak çalışmalarını sürdürüyor. Yaptığı deneyleri şöyle özetliyor: “Sağlığımız ve çevre için tehlikeli teşhis edilmesi güç olan zehirli gazlara karşı yüksek algılama hassasiyetine sahip, üstün performanslı kompakt kimyasal sensörler geliştirmeyi amaçlıyorum. Sensör elbette seri üretime uygun, ekonomik, düşük güç tüketimiyle çalışmalı. Bu döndürülmüş grafen yapılı sensör sisteminin sanayiye ve ulusal güvenliğe aktarılmasını hedefliyorum. Askeri ve endüstriyel alanlardaki güvenlik birimlerinin, sanayi kuruluşlarının ve çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarının talepleri böylece karşılanacak.”

KARACİĞERİ KANSERİ İÇİN ERKEN TEŞHİS

Dr. İdil Yet, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyoinformatik Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak çalışıyor. 2020 yılı için 75 bin TL destek alacak 6 genç bilim kadınından biri de o. Araştırma alanı özellikle karaciğer kanseri üzerine. Geliştirdiği yöntemle kansere dönük özellikle hastalığı önleme, erken teşhis ve tedaviler açısından sonuçlar üretmeyi hedefliyor. Üzerinde çalıştığı projelerin karaciğer kanserinin nedenlerinin anlaşılmasında önemli katkıda bulunabileceği belirten Dr. İdil Yet, “Kanser tedavisi için yeni yaklaşımlar ve biyoinformatik yöntemlerinin geliştirilmesine ihtiyaç duyuluyor. Bilim insanları bu konuyla ilgili çok başarılı çalışmalara imza atıyor. Benim yaptığım araştırmalarda bu uluslararası çalışmalardan biri olacak” diye konuştu.

YUMURTALIK KANSERİ ARAŞTIRMASI YAPIYORUM

Dr. İrem Durmaz Şahin, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve yıllardır yumurtalık kanseri araştırması yapıyor. Şahin çalışmalarını şöyle anlatıyor: “Epitel yumurtalık (over) kanseri, dünya çapında görülme sıklığı açısından 7. sırada yer alıyor. Ve maalesef kansere bağlı hayat kayıpları sıralamasında ise 5. sırada. Over kanserinde gelişen ilaç direnç mekanizmalarının daha iyi anlaşılması ve over kanserinde kullanılmakta olan tedavi yöntemlerinin moleküler etkilerini araştırıyorum. Amacım bu hastalıkla karşılaşan bireylerin yaşam kalitesinin yükseltilmesini sağlamak. Sosyal hayata aktif ve sağlıklı bir şekilde katılımlarını gerçekleştirmek için deneyler yapıyorum.”

TEDAVİSİ OLMAYAN HASTALIĞA İLAÇ

Dr. Nazar İleri Ercan, Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi. Tedavisi olmayan Romatoid Artrit hastalığı için nano ilaç geliştiriyor. Romatoid Artrit hastalığı; eklemleri, farklı organları veya bütün vücudu etkileyebilen kronik bir hastalık olarak öne çıkıyor. Dr. Nazar İleri Ercan, günümüzde bilinen bir tedavisi bulunmayan Romatoid Artrit hastalığına yönelik, farklı mekanizmalar üzerinde etkili, daha etkin ve hedefleme yöntemi ile daha az yan etkiye sahip bir nano ilaç geliştirmeyi hedefliyor. Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Ercan “Çalışmalarım hızla ilerliyor. Her gün deneyler yapıyorum” dedi.

ÇÖZÜLEMEYEN MATEMATİK PROBLEMİNE YANIT ARIYOR

Doç. Dr. Nazife Erkurşun Özcan, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü’nde öğretim Üyesi olarak görev yapıyor. 70 yıldan uzun süredir çözülemeyen ve tüm matematikçilerin üzerinde çalıştığı “Kakutani Sanısı” matematik problemine yanıt arıyor. Özcan, bu problemi çözerek birçok disiplin başlığı arasında bağlantı kurmayı ve yeni ortak çalışmaların doğmasına imkan yaratmayı hedefliyor. Doç. Dr. Nazife Erkurşun Özcan bir ilk olan bu proje ile teorik matematik alanında ödül almaya hak kazandı. Özcan “Örnek teşkil edecek çalışmamın bu alanda çalışan bilim kadınlarını heyecanlandıracağını düşünüyorum. Bu gibi projeler yeni kuramların önünü açacak” diye konuştu.