Van'a 25 km. mesafedeki Gürpınar ilçesine bağlı Çavuştepe köyünde bulunan Çavuştepe Kalesi, Urartular döneminde Kral II. Sarduri tarafından MÖ 764-734 yılları arasında yaptırılmış. 
Kale, Prof. Dr. Arif Erzen başkanlığında 1961-1986 yılları arasında yürütülen kazılar sonucunda ortaya çıkarılmış. 
Bol Dağı silsilesinin batı ucunda kurulmuş olan kale, aşağı ve yukarı kalelerden oluşmakta. 
Yukarı kale, aşağı kaleden 30 metre yükseğe kurulmuş. 
Kurucusunu onurlandırmak adına, yapıldığı zaman Sardur'un şehri anlamında "Sardurihinili" olarak adlandırılan kalede; tahıl, yağ ve şarapların saklandığı 2800 yıllık pithoslar bulunmuştu. 
Urartulardan günümüze kadar sağlam kalan surları ve su sarnıçları halen görülebiliyor. 
Aşağı Kale, tepenin sırtında 800 metre uzunluğunda bir alanı kaplamakta. 
İki tarafta uç kale yöntemiyle yapılmış surları dikkat çekiyor. 
Düzgün kesilmiş kalker bloklarıyla inşa edilmiş surları, doğrudan ana kayaya oturuyor. 
Doğudan batıya doğru sıralanan ahır yapıları, depo binaları, tapınak, saray binaları ve sarnıçlardan oluşmuş. 
Tanrı İrmuşini adına inşa edilmiş tapınak üzerinde çivi yazılı kitabesi bulunuyor. 
Rizalitli kule tipli tapınaklar grubunda önemli bir yapı. Doğu tarafında kapısı ve bazalt taşlarından cephesi var. 
Çavuştepe Kalesi’nin 56 yıllık emektar bekçisi Mehmet Kuşman ise, aslında sıradan bir bekçi değil aynı zamanda dünyadaki 12 Urartu dili uzmanından biri. 
