Anavatanı Kars olan, soğuk iklime dayanıklı, kabuğu kalın ve katmanlı olması nedeniyle gluten oranı normal buğday türlerine göre çok düşük olan kavılca buğdayının ekilmesi için Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği Başkanı İlhan Koçulu, 20 yıl önce başlattığı çalışmaya Vali Türker Öksüz de destek verdi. Kars Valiliği öncülüğünde DAP İdaresi desteğinde yürütülen kavılca buğdayı tanıtımı ve yaygınlaştırılması projesi kapsamında 174 üreticiye 34 tonun üzerinde kavılca buğday tohumu dağıtıldı. 1750 dekar alana ekimi yapılan kavılca buğdayının hasadına başlandı. Biçerdöverlerle arazilerde harıl harıl çalışan çiftçiler kavılca buğdayını hasat etti. 'ÖKSÜZ, ÜRÜNE DEVLET BABA ELİNİ ATTI' Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği Başkanı İlhan Koçulu, 20 yıldır verdikleri emeğin Kars Valisi Türker Öksüz'ün girişimleriyle olumlu sonuçlandığını söyledi. 2000 yılında yerel ve geleneksel ürünleri çoğaltmak için çalışmaya başladığını belirten Koçulu, "Kamudan 18 yıl hep 'Aferin' aldık, 'Helal olsun yapın' dediler ama 19'ncu yılda sayın valimiz Türker Öksüz bey geldikten sonra Kars'taki tarımsal değerlere ciddi bir şekilde sahip çıkılmaya başlandı. Ben hep şunu derdim; Anadolu'nun yerel ürünleri, yerel çeşitleri öksüzdür, sahipsizdir. Ama Türker Öksüz vali olduktan sonra soyadına yakışır bir şekilde bu öksüz ürünlere devlet babanın elini attı. Geçen yıl topladığı tohumları köylülere dağıttırdı. Bizim elimizde tohum vardı ama valimiz daha fazlasını dağıttırdı. Valimizin köylülere tohum dağıtması çiftçilerimizin daha fazla bu işe özenmelerini sağladı. Allah'ın izniyle bu sene 700-900 ton arası hasat bekliyoruz" dedi. Kavılca tahılını işleyecek ekipman, değirmen, kabuğunu soyacak makine konusunda sıkıntılarının olduğunu ifade eden Koçulu, bunun için de Kars Kavılcası ve Kars Yerel Ürünler Üretim ve Pazarlama Kooperatifi kurduklarını ifade etti. Gerekli makinelerin siparişlerini verdiklerini kaydeden Koçulu, kavılca buğdayının artık sofralarda yerini alacağını bildirdi. GENETİĞİ BOZULMAMIŞ TEK BUĞDAY ÇEŞİDİ Merkeze bağlı Hapanlı köyünde buğday hasatı yapan Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ali Gürbüz Sadıkoğlu, aldığı üründen memnuniyetini dile getirdi. Bu yıl 25 dönüm arazisine kavılca tohumu ektiğini gelecek yıl 100 dönüm araziye ekim yapmayı planladığını belirten Sadıkoğlu, Vali Türker Öksüz´e katkı ve desteklerinden dolayı teşekkür etti. Kavılcanın Kars´a özgü genetiği bozulmamış tek buğday çeşidi olduğunu  anlatan Sadıkoğlu, şunları söyledi: "13 bin yıllık bir tarihinden söz edilir. Yöresel dilde 'Kablıca' olarak adlandırılır ama günümüzde kavılca olarak isimlendirilmektedir. Genetiği bozulmamış tek buğday çeşididir.  Endüstriyel buğday çıkana kadar dedelerimiz tarafından yöremizde sıklıkla ekilirmiş. Özellikle kabından kaynaklı un yapmaktaki zorluklar nedeniyle endüstriyel buğdaya geçilmiş ve uzun yıllar kaybolmayla karşı karşıya kalmış bir buğday çeşidimizdir. Ancak son yıllarda bu işle özellikle burada yaşayan birkaç arkadaşla birlikte ekim alanları oluşturularak yaygınlaştırılmış. Son dönemlerde de Tarım ve Orman Bakanlığı´nın yüzde 75 hibeli tohumluk kavılca buğdayı dağıtımı ve Kars Valiliğimizin çiftçilere yönelik DAP´la birlikte yapmış olduğu projeyle dağıttığı tohumlar çok iyi ürün verdi. Bu işe ön ayak olanlardan özellikle kadim buğdayı yeniden toprakla buluşturanlardan Allah razı olsun diyoruz. Güzel, verimli bir ürün olması bizi memnun etmiştir. Bunun daha da yaygınlaştırılarak Serhat Kalkınma Ajansı´nın da Arpaçay ilçesinde yapmayı planladığı buna yönelik üretim tesisi yada bununla ilgili un ve mamulleri konusundaki tesis açıldığında inanıyorum ki pazar konusunda da sıkıntı çekmeyeceğiz." 'KAVILCA BUĞDAYI ÖNEMLİ TARIMSAL DEĞERLERİMİZDEN BİRİ' Üretimi artırmak amacıyla yola çıktıklarını söyleyen Kars Valisi Türker Öksüz, "DAP İdaresi Başkanlığı ile birlikte kavılca buğdayının tanıtılması ve yaygınlaştırılması projesi hazırladık. 174 üreticimize 34 ton kavılca buğdayı tohumu dağıttık. Allah'a şükürler olsun hasat mevsimi geldi ve biz emeğimizin, gayretimizin karşılığını aldık. Çiftçilerimiz de büyük gayret gösterdi tabi ki en büyük emek çiftçimizindir. Çiftçilerimiz bu sağlıklı ve geçmişi binlerce yıla dayanan bu antik buğdayı üreterek şehrimizin ekonomisine inşallah katkıda bulunacak" dedi. Milli değerleri, milli kaynakları öne çıkarmayı hedeflediklerini kaydeden Vali Türker Öksüz, Covid-19 sürecinin de milli kaynaklara ve milli değerlere dayanarak kalkınma ve gelişme modelinin en sağlıklı gelişme modeli olduğunu vurguladı. Kars Valiliği olarak bu değerli ön plana çıkartmak ve unutturmak istemediklerini söyleyen Vali Öksüz, "Dolayısıyla kavılca buğdayı da önemli tarımsal değerlerimizden biri. Unutulmaya yüz tutmuştu ama bu projeyle birlikte tekrar bilinilirliğini artırmayı hedefledik. Bunu da başardığımızı zannediyorum. Bununla birlikte şehrimizde bitkisel üretimde de inşallah artış olacak. İlerki günlerde sulama imkanımız da artacak böylelikle bu bağdaş çeşidinin de şehrimizde yetişmesine ve yaygınlaşmasına katkısı olacak. Sonuçta çok önemli bir tarımsal değeri ülkemizin ekonomisine katma değer olarak yansıtmış olacağız" diye konuştu. DHA