Ilgaz Fakıoğlu / Korhan Topçuoğlu / Mustafa Büyüksipahi / Yaşar Özer
Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konsey Danışman Üye sıfatına sahip Türkiye'deki 5 sivil toplum örgütünden biri olan Umut Vakfı, bireysel silahlanmaya dair raporunu yayımladı. Dünya Bireysel Silahsızlanma Günü olan 28 Eylül'de yayımlanan rapor; Türkiye'de her yıl ortalama olarak 4 bin 500 kişinin bireysel silahlanma kapsamında hayatını kaybettiğini ortaya koydu. Türkiye'de bu anlamdaki cinayet oranının geçtiğimiz seneye göre yüzde 27 arttığını gösteren rapor, içeriğinde yer alan verilerle birlikte daha önceden Kadük hâle gelmiş olan 'Silah Kanunu Tasarısı'nı yeniden gündeme getirdi.
Toplumsal bir güvenlik problemi
Aynı toplum içinde yaşayan bireylerin herhangi bir ideolojiye ait olmaksızın ateşli silahlar, bıçaklar ve diğer öldürücü aletlere sahip olması bireysel silahlanma olarak tarif ediliyor. Umut Vakfı gibi dünyada aynı minvalde çalışma yürüten birçok kuruluş, bireysel silahlanmayı sadece bireysel problem olarak değil toplumsal bir güvenlik problemi olarak görüyor. Toplumdaki asayişin kolluk güçleri tarafından sağlanması gerektiğini belirten vakıf kuruluşları, bu noktada hiçbir yurttaşın silahlanmasına gerek olmadığını belirtiyor.
17 yaşında okul çıkışı öldürülen Helin Palandöken'in katilinin ruhsatsız silahını internetten aldığı ortaya çıktı.
Umut Vakfı hazırladığı bilgilendirme metinlerinde sadece Türkiye'de değil dünyadaki bireysel silahlanma artışıyla alakalı istatistiklere de yer verdi. Dünyada barış zamanlarında bireysel silahlanmaya bağlı ölümlerin savaş zamanlarından daha fazla olduğunu belirten vakıf; ayrıca IANSA (Silaha Karşı Küresel Hareket) platformunun verilerine de yer ayırdı. Dünya üzerinde dolaşım hâlinde bulunan 875 milyon adet silah bulunduğu belirtilen istatistiklerde; bu silahların yüzde 74'ünün sivillerin elinde, yüzde 22,9'unun ise devlet elinde olduğu belirtiliyor. Bireysel silahlanmanın, devletin elinde bulunan silah sayısından daha etkin olduğunu ortaya koyan vakıf; Türkiye'deki bireysel silahlanmanın en büyük nedeni olarak ruhsatsız silah alımını gösteriyor.
IANSA (Silaha Karşı Küresel Hareket) platformunun bireysel silahlanmaya dair verileri dünya üzerinde dolaşım hâlinde bulunan silahların yüzde 74'ünün sivillere ait olduğu ortaya koyuyor. Bu istatistik, sivillerin elinde ordulardan daha fazla silah olduğunu belgeliyor.
Sozcu.com.tr'ye konuşan Umut Vakfı üyesi Sevim Erdemir, bireylerin silahı bir çözüm aracı olarak görmesini hukuk sisteminin düzgün işlememesine bağladı. "Günümüzdeki insanlar tartışmalarını silahla çözme eğilimi gösteriyor" diyen Erdemir, "Bunun nedeni hukuk sisteminin düzgün çalışmaması. İnsanlar yargıya gitme gereği görmüyorlar, örneğin borç davalarında alacaklı olan kişi borcunu asla alamayacağı için borçlu olan kişiyi silahla vuruyor. Bireysel silahlanma sorunu ancak hukuk ve adalet sistemi düzgün işlerse çözülür" diye konuştu.
'Esas sorun ruhsatsız silahlar'
Türkiye'deki bireysel silahlanmayı yaratan en önemli problemi, kayıt dışı verilere göre mevcut silahların yüzde 85'inin ruhsatsız silah olması durumuyla açıklayan Erdemir, "Esas sorun zaten bu. Ruhsatsız silah satışını engellemek için devletin sıkı uygulamalarda bulunması gerekiyor. Bu konuda cezaların hiçbir önemi yok, devletin bu konuda müsaade göstermemesi lazım. Kanunlar uygulanırsa ve ruhsatsız silahın önüne geçilirse, bireysel silahlanmanın önü bilfiil kapatılabilir" açıklamasını yaptı. Günümüzdeki çoğu satışın internet üzerinden yapıldığını belirten vakıf üyesi şöyle konuştu: "Tabii bu noktada internetteki ruhsatsız silah dolaşımının da önlenmesi gerekiyor. Kavga etmeyi de bilmeyen bir toplum hâline geldiğimiz için sorunları silahla çözme eğilimi gösteriyoruz." Hatırlanacağı üzere 17 yaşındaki Helin Palandöken'in katili olan Mustafa Y. de, verdiği ilk ifadede kullandığı pompalı tüfeği internetten satın aldığını açıklamıştı.
