İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman ERK shutterstock_217791538 Bilimsel araştırmalara göre yiyeceklerden alınan fazla miktarda C vitamini yaşla ilgili hastalıkları, soğuk algınlığı gibi enfeksiyonları ve kanseri önlüyor. C vitamini veya C vitamininden zengin gıdaların yemek borusu, ağız boşluğu, mide, pankreas, rahim ağzı, kolon (kalın bağırsak) ve meme kanserlerinde önleyici etkisi olduğuna dair kanıtlar elde edilmiştir. Hangi gıdalarda bulunur? Portakal, greyfurt, mandalina, kuşburnu. biber, domates, maydanoz, tere, roka, brokoli, patates iyi C vitamini depolarıdır. Şekerli C vitamini tüketimi yaşlanmayı geciktirir, yaşlanma ile bağlantılı katarakt gibi hastalıkları önleyebilir. acvb E vitaminiyle birlikte tüketilmeli C ve E vitamini birlikte çalışır. E vitamini ile birlikte alınmalı, günde en az 2 kez kullanılmalıdır. Günde ne kadar alınmalı? Günlük 30 mg C vitamini skorbütü önler. Önerilen günlük alım 60 mg’dır. Erişkinde tedavide 100-200 mg yeterlidir. Günde iki kez alınmalıdır. Daha fazla yarar sağlamak için gereken doz 1000 mg’dır. Isıya dayanıksızdır, bu nedenle taze sebze ve meyve yenilmesi zorunludur. shutterstock_363225650 Fazlası zararlı C vitamini günde 1000 mg’dan fazla alındığında idrarla atılım artar ve böbrek taşı riski artabilir. Fazlalığında ishal, karın ağrısı, idrarda yanma gibi şikayetler ortaya çıkabilir. Yüksek doz C vitamini laboratuvar sonuçlarını bozar. Eksikliğinde ne olur? Skorbüt hastalığı ortaya çıkar. Skorbütte klinik bulgular yapısal protein olan kolajenin eksikliğine bağlıdır. Günümüzde yoksul kalmış ve yoksun kalmış kimselerde, kronik alkoliklerde, bakılmayan akıl hastalarında görülür. Skorbütte ağrılı, kabarık, kanayan dişeti hastalığı ortaya çıkar. Dişler düşer ve seyrekleşir. Eklemlerde ağrı ve kanamalar oluşur. Kemik kırıklarına eğilim artar ve yara iyileşmesi imkansız hale gelir. shutterstock_307960376 En çok kime gerekli Sigara içenlerde, doğum kontrol hapı kullananlarda, stresli olanlarda ve yaşlılarda C vitamini ihtiyacı fazladır. Sigara C vitaminini parçalar ve serbest radikallerle oksidatif stresi artırır. Aspirin C vitamininin idrarla atılımını hızlandırarak ihtiyacı artırır.