Bütün dünyada deri kanseri en sık görülen kanser tipi olup, kanser nedeniyle meydana gelen ölümlerin yüzde 2’sini oluşturur. Başlıca üç tip deri kanseri bulunur; skuamöz hücreli kanser (melanoma olmayan deri kanseri de denir), bazal hücreli kanser ve melanomdur. Bazal hücreli kanser ve skuamöz hücreli kanser deri kanserinin en sık görülen iki tipidir. Genellikle iyi seyreden, kanserler içinde en yüz güldürücü sonuçların alındığı kanser tipleridir. Erken tanıyla genelde iyileşirler. Melanom ise daha saldırgan seyirli bir deri kanseri olup, diğerlerine göre daha kötü huyludur. İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Canfeza Sezgin, cilt kanseriyle ilgili merak edilenleri ve korunma yolları şöyle anlattı:
EN ÇOK KİMLER RİSK ALTINDA?
Ultraviyole (UV) ışını, radyasyona maruz kalmak ya da derinin UV ışınına duyarlı olmasının deri kanseri riskini artırır. Bununla beraber maruz kalmanın tipi (yüksek şiddette, bazen ya da sürekli) ve şekli (devamlı ya da aralıklı) deri kanserinin tipleri için değişik olabilir. Bağışıklık baskılayıcı ilaçlar veya durumlar ile solaryum riski artırır.
BU BELİRTİLERE DİKKAT EDİN
Melanoma dışı kanserlerde kulak, burun, alın gibi güneş ışığına çok maruz kalan bölgelerde iyileşmeyen yararlar görülür ve yaşlılarda, açık tenlilerde daha sıktır. Melanomda ise vücudun herhangi bir yerinde bulunan benlerin kenarlarında düzensizlik, renk değişikliği, asimetri ve büyüme olması erken bulgudur.
NASIL ÖNLEM ALINABİLİR?
Derinin güneşe maruz kalmasının azaltılması deri kanserinden korunmada esas temeli oluşturmaktadır. Güneş koruyucu ürünler (30 faktör ve üzeri tercih edilmeli) sadece kısa süreli etkili olup saatler süren maruz kalmada etkili olmamaktadır. Krem kullanılsa da 15-20 dakikadan fazla güneşlenmemeli ve yazın 11.00 -15.00 saatlerinde doğrudan güneşte kalınmamalıdır. Ayrıca suya girip çıktıktan sonra güneş kreminin etkisi azaldığı için dikkat edilmelidir. Güneş koruyucu kremlere güvenerek uzun süreli güneşlenmemelidir. Güneşli havalarda yüzü gölgeleyecek şekilde şapka takılması, uzun kollu kıyafetler giyilmesi aşırı güneş ışığından korunmada yararlıdır.
D VİTAMİNİ NEDEN ÖNEMLİ?
D vitamini kanser hücrelerinin oluşumunun engellenmesinde, kanseri besleyen damar oluşumunun engellenmesinde, hasarlı hücrelerin imha edilmesinde ve kanser hücrelerinin çoğalmasının engellenmesinde yardımcı faktörlerdendir. Güneş ışığı deride yeterli D vitamini üretilmesini sağladığı için kanserlerinden korunmada çok önemlidir. Açık tenlilerin güneş ışınlarının dik geldiği öğle saatleri haricinde güneş koruyucu kullanmadan sırt, kol ve bacakları 15-20 dakika, koyu tenlilerin ise 30 dakika güneşte bırakmaları yeterli D vitamini üretilmesini sağlar. Kan tahlillerinde D vitaminin düşük saptanması durumunda doktor önerisi ile destek alınmalıdır.
HANGİ BİTKİLER FAYDA SAĞLAR?
* Beta karotenden zengin tatlı patates, ıspanak, lahana, karalahana ve sarı / turuncu sebzelerin çoğu deriyi hasarlara karşı destekler.
* Likopenden zengin domates (özellikle pişmiş) ve karpuz yararlıdır. Luteinden zengin ıspanak, lahana, bezelye, Brüksel lahanası, kabak, Antep fıstığı, brokoli, yumurta sarısı ve şeftali cilt hücrelerini korur.
* Kateşin ve polifenolleri içeren yeşil ve siyah çay, biberiye, kekik, nane, kakao ve sarımsak cilt kanserinin gelişimini azaltmada faydalıdır. Günde 2-3 bardak yeşil çay, içine birer çay kaşığı biberiye konarak tüketilebilir. * Flavonoidlerden zengin narenciye ve özellikle onların kabukları faydalıdır. Kabuklarıyla beraber tüketim için organik tercih edilmelidir.
* Proantosiyanadin içeren kakao, yaban mersini ve üzüm çekirdekleri oldukça yararlıdır. Günde 1-2 tatlı kaşığı çekilmiş kara üzüm çekirdeği veya yaban mersini çayı (bir bardak kaynamış suda bir tatlı kaşığı kurutulmuş yaprakları 15 dakika demlenerek süzülür ve içilir) tüketilebilir.
