İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman ERK
Günümüzün modern diyeti ve omega 3
Günlük kalori ihtiyacının yüzde 30’unun yağlardan elde edilmesi idealdir. Bu ihtiyacın yüzde 40’lardan 30’lara indirilmesi, aradaki farkın sağlıklı karbonhidrat kaynakları olan doğal sebze ve meyvelerden elde edilmesi sağlık açısından çok önemlidir. Günümüzde en önemli beslenme problemlerinden biri, günlük yağ ihtiyacının büyük bir oranda doymuş yağlardan, hidrojenize ve trans yağlardan karşılanması, esansiyel yağ asitlerinden olan omega 6/omega 3 oranının yüksek olmasıdır. Temel tespit günlük diyette omega 3 yağ asitlerinin çok eksik olmasıdır.
Balık sağlıklı mı, değil mi?
Omega 3’ün en yoğun olduğu kaynaklar soğuk sularda yaşayan balıklardır. Fakat balığın cinsi, miktarı ve yakalandığı yer son derece önemlidir. Büyük, yırtıcı, yaşlı ve dip balıkları yerine istavrit, hamsi, sardalya gibi küçük ve yüzey balıkları tercih edilmelidir. Hamsi ve istavritte somondan daha fazla omega 3 vardır ve kirlilik oranları son derece düşüktür.
Diğer omega 3 kaynakları nelerdir?
Doğal ortamlarda beslenen koyun, dana, sığır yeterli omega 3 sağlayabilir. Özgürce dolaşan ve keten tohumuyla beslenen tavuklar da önemli miktarda omega 3 içerirler.
Omega 3 ve 6 dengesinin önemi
Omega 3 ve omega 6 yağ asitlerinin belirli bir oranda tüketilmesi, kronik hastalıkların ortaya çıkmaması, var olan kronik hastalık süreçlerinin durdurulması veya geriletilmesi için son derece önemlidir. Omega 6 yağ asitlerinden zengin bitkisel yağların aşırı tüketilmesi kronik hastalıklara yol açar. Bu nedenle omega 3 ve omega 6 oranı dengeli olmalıdır. Günümüzde diyetle alınan günlük omega 6 miktarı omega 3’ten 40-50 kat daha fazladır. Bütün kronik hastalıkların altında yatan nedenlerden biri de bu orantısız fazla yağ kullanımıdır. Oysa omega 6 ve 3 eşit miktarda alınmalıdır. Aksi takdirde bu dengesizliğe ilişkin hastalıklar şunlardır: Astım, bipolar bozukluk, kardiyovasküler hastalıklar, demans, depresyon, hiperaktivite sendromları, tip 11 diyabet, hipertansiyon, kanser, romatoid artrit ve lupus, sedef, osteoporoz, obezite, egzama, multiple skleroz (MS), migren, kuru göz sendromu…
