Prematüre retinopatisi (ROP) nedir?

Bebeklerde rastlanan akciğer, kalp damar rahatsızlıkları, ağır enfeksiyonlar ve beyinde yaşanabilecek problemler ROP riskini arttırmaktadır. Erken teşhiste tedavisi olan ancak geç kalındığında her iki gözde de körlüğe yol açan prematüre retinopatisi (ROP) nedir? Bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik… PREMATÜRE RETİNOPATİSİ (ROP) NEDİR? Prematüre retinopatisi (ROP), öncelikle gebeliğin 31. haftasından önce doğan yaklaşık 1.2 kilo (1250 gram) veya daha düşük ağırlığa sahip prematüre bebekleri etkileyen potansiyel olarak kör edici bir göz bozukluğudur. Bir bebek doğumda ne kadar küçükse, bebeğin ROP geliştirme olasılığı o kadar yüksektir. Genellikle her iki gözde de gelişen bu bozukluk, çocuklukta görme kaybının en yaygın nedenlerinden biridir ve yaşam boyu görme bozukluğuna ve körlüğe yol açabilir. ROP ilk olarak 1942'de teşhis edilmiştir. ROP'lu bebeklerin, daha sonra yaşamlarında retina dekolmanı, miyopi (miyop), şaşılık (çapraz gözler), ambliyopi (tembel göz) ve glokom gibi bazı göz problemleri geliştirme riski daha yüksek olarak kabul edilir. Birçok durumda, bu göz problemleri tedavi veya kontrol edilebilir. PREMATÜRE RETİNOPATİSİ BELİRTİLERİ Prematüre retinopatisi belirtilerinin çoğu gözün derinlerinde gerçekleşir, yani sadece çocuğunuzun gözlerine bakarak onları göremezsiniz. Çocuğunuzun retinasını özel aletler kullanarak sadece ROP'u tanımak ve tedavi etmek için eğitilmiş bir göz doktoru bu işaretleri tespit edebilir. ROP EVRELERİ ROP’ta retina tabakasının damarları etkilenir ve 5 evresi bulunmaktadır. Evre 1 ve Evre 2’dekilerkendiliğinden gerileyebilir. Bu bebekler retina olgunlaşmasını tamamlanıncaya (yani genellikle doğması gereken tarihe) kadar takip edilmelidirler. Ancak 3’üncü evreden itibaren lazer veya dondurma tedavisi (kriyo) gerekmektedir. Bu yapılmadığında hastalık ilerler ve son aşamada yani Evre 4-Evre 5’de retina tabakası geri dönüşümsüz olarak zarar görür. Ameliyatla düzelme şansı azalır. En sonunda körlük oluşur. Sonuçta prematüre retinopatisi zamanında tanı ve tedavisi yapılmadığında körlüğe kadar gidebilen ciddi bir sağlık sorunudur. Evre 0: ROP’un hafif formu iken evre 5 tam retina dekolmanını ifade eder. Evre 1: Retina dış kenarı normal kan beslenmesini alamamaktadır. Normal ve anormal damarların buluştuğu bölgede bir demarkasyon hatı mevcuttur. Evre 2: İki bölgeyi ayıran demarkasyon hattı ridge bölgesine kadar devam eder. Evre 3: Ridge büyümeye devam eder ve damarlar vitreye yayılır. Nedbe oluşumu ve sıvı sızıntısı olabilir. Evre 4: Kısmi retina dekolmanı oluşmuştur. Evre 5: Tam retina dekolmanı gelişmiştir. PREMATÜRE RETİNOPATİSİ TEDAVİSİ Bebeklerin %80’inde ROP kendiliğinden geriler ancak gerilemeyen vakalarda zamanında müdahale için tarama ve düzenli takip şarttır. Damar gelişimleri tamamlanmış ama ROP bulguları yoksa çocuklar 2–3 hafta ara ile izlenmelidir. Evrelere göre tedavi şekli değişir. Eşik hastalık olarak adlandırılan tabloda 3 gün içinde acil lazer tedavisi veya dondurma tedavisi uygulanmalıdır. Aksi halde körlük riski %50’dir. Evre I ve II’ de izleme tavsiye edilir. Kendiliğinden gerileme ihtimali vardır. Evre III’te lazer tedavisi ve kriyoterapi uygulanır. En sık uygulanan lazer tedavisidir. Laser fotokoagülasyonu ile retina dekolmanına sebep olmadan anormal damarlar ortadan kaldırılır. Evre IV ve V olgularda ise vitrektomi operasyonu uygulanır.