Daha çok gençler tarafından vücut geliştirme amaçlı kullanılan protein tozları sanıldığı kadar masum değil. Karaciğer ve böbreklerde hasara yol açıp, kemik erimesi ve kanseri tetikleyebilen bu tür ürünler beyne de zarar veriyor…
Protein tozları; peynir altı suyu, et, yumurta, süt gibi hayvansal, soya, pirinç, bezelye gibi bitkisel gıdalardan elde edilmektedir. Genellikle yüzde 90 oranında protein içeren bu tozlar yağ, vitamin, anabolik steroitler gibi unsurları da içinde barındırabilir. Protein oranı ne kadar düşük ise bu tür maddelerin bulunması ihtimali o kadar fazladır. Protein tozları ilaç olarak algılanmaktadır oysa ne bir ilaç ne de gerçek bir besindir. İçinde sadece makro besin yani protein, yağ ve karbonhidrat barındıran; lif, posa, vitamin, mineral, antioksidan, fitobesin içermeyen bir gıdadır yani gerçek anlamda besin değildir.
En tartışmalı makro besin
Protein, makro besinler içinde en değerli kabul edilir. Fakat tek başına vücudu sağlıklı tutamaz, fazlasının ise zararı vardır. Bir insanın günlük protein ihtiyacının ne kadar olduğu, sağlığı için gerekli proteinleri hangi kaynaklarından karşılaması gerektiği tartışmalı konulardır. Günlük protein miktarı en fazla 1 gr/kg, ağır işlerde çalışanlarda, yoğun spor yapanlarda ise 2 gr/kg kadardır. Günlük kalori ihtiyacının yüzde 15’inin proteinlerden karşılanması gerekir.
Vücudu erken yaşlandırır
Yoğun protein alımı kısa sürede vücudu, özellikle de karaciğer ve böbrekleri kaosa sokar. Hayvansal proteinler karaciğerde kolesterol ve IGF-1 artışına, pankreastan insülin, hipofizden ise büyüme hormonu salgılanmasına neden olur. İçinde ağır metal kalıntılar bulunabilir; vücudu erken yaşlandırır. Süt proteini tıpkı glüten gibi beyinde toksik etki ve bağımlılık yaratır.
Toz kaynakları belirsiz
Protein toz endüstrisi Amerika’nın ve Batı’nın en gizemli sektörlerinden biridir. Protein tozu ‘rendering’ adı verilen işlemler sonrasında elde edilir. Ucuza elde edilen bu toz pahalıya satılır. Hayvan iskeletleri, süpermarketlerdeki kullanım süresi geçmiş et ürünleri ve diğer hayvan parçaları önce dev preslerde ufalanır, sonra da 130 veya 150 derecede kaynatılır. Yüzeydeki sarı renkli kitle kozmetik sanayiide kullanılır, diğer sıvı kısım ise kurutularak protein tozu haline getirilir.
Çin projesi kanıtladı
Diyet ve hastalıklar arasındaki ilişkiyi araştıran en kapsamlı araştırma Çin projesi, hayvansal yağ ve hayvansal proteinle kanser arasında güçlü ilişkiyi ortaya koymuştur. Bütün hayvansal ürünler, kanser ve kalp krizine karşı koruma sağlayan lif, antioksidan, fitokimyasal, folat, E vitamini ve bitkisel protein besinleri açısından fakir; doymuş yağ, kolesterol bakımından zengindir.
Süper gıda: Yeşillik
Yeşilliklerde yüzde 50, baklagillerde yüzde 25, tüm sebzelerde ortalama yüzde 25, kuruyemişlerde ise yüzde 25 oranında protein vardır. Bitkisel besinlerde kalori başına daha çok protein vardır.
Önemli tavsiyeler
Protein tozundan, enerji nektarından ve proteinli sıvılardan uzak durulmalıdır. Özellikle yumurta beyazı en değerli protein kaynaklarından biridir. Beyaz peynirin 100 gramında 30 gr protein vardır. Organik bir yumurta beyazında 8 gr protein, 300 mg omega 3, A, B, D, E vitaminleri ve demir bulunur. Ağırlıklı olarak bitkisel besinler ve organik yumurta, peynir ve diğer et ürünleri yeterli protein sağlar.
