Şanzıman, bir aracın düzgün çalışması için kritik öneme sahip bir bileşendir. Motorun dönüş hızı ile tekerleklerin dönüş hızı arasındaki oranı ayarlayarak motor gücünün iletilmesini sağlar. Özellikle şehir içi gibi sık sık vites değiştirilen yolculuklarda, ortalama bir sürücü için şanzıman vazgeçilmez bir elemandır. Ancak son yıllarda otomotiv sektöründe şanzıman trendi tersine döndü.
2000'li yılların başlarında ve öncesinde neredeyse tamamen manuel vites kullanılırken, yeni modellerin büyük çoğunluğunda otomatik vites kutusu kullanılmaya başlandı. Elektrikli ve hibrit araçların gelişimi de bu dönüşümü hızlandırdı; günümüzde gençlerin "otomatik" araçlarla araba kullanmayı öğrenmesi ise yaygın bir eğilim haline geldi.
Sürücüler vites kolunu doğru kullanmıyor
Manuel vites kutularının karakteristik özelliği olan debriyaj pedalının olmadan sürüş, giderek norm haline geliyor. Ancak bu, tüm sürücülerin vites kolunu doğru kullandığı anlamına gelmiyor. Vites kolu, çoğunlukla orta konsolda bulunan ve "Sürüş" için D, "Boş" için N, "Geri" için R ve "Park" için P harfleriyle çevrelenen küçük bir kutudur. TikTok'ta paylaştığı içeriklerle tanınan mekaniker Talleres Ebenezer, yakın zamanda sürücüler arasında oldukça yaygın bir uygulamaya karşı uyarıda bulunduğu, 2 milyondan fazla izlenen bir video paylaştı. Bu video, şanzıman sisteminin erken yıpranmasına ve hatta bozulmasına yol açabilen kötü bir alışkanlığı konu alıyordu.
Sürücülerin çoğu, araçları hareket halindeyken doğrudan D (sürüş) konumundan P (park) konumuna geçiyor. Ancak bu durum, park kilidi adı verilen bir mekanizmayı devreye sokuyor. Park kilidi, tekerleklerin dönmesini engellemek amacıyla dişliye takılan küçük bir metal parçadır. Eğer araç tamamen hareketsiz hale getirilmeden P konumuna geçirilirse, park kilidi hala dönen dişli çarkının devreye girmesine neden olabilir. Bu da kilidin kırılma riskiyle sonuçlanabilir.
Bu tuzağa düşmemek için aracınızı Park moduna almadan önce mutlaka tamamen hareketsiz olduğundan emin olun. Araç dururken, vitesin önce N (boş) konumuna alınması en doğru yaklaşımdır. Böylece, D konumundan P konumuna doğrudan geçerek mekanizmayı sarsmaktan kaçınılmış olur. Şanzıman değişimi, özellikle otomatik şanzımanlar, araçlardaki en pahalı onarımlardan biridir. İşçilik dahil faturalar genellikle 5.000 avronun üzerinde olur ve bazı modellerde bu rakam 10.000 avroya kadar çıkabilir. Bu, maliyetli bir kısayol olup, vites kutusunu manipüle ederek kazanılan bir saniye ciddi bir fatura anlamına gelebilir.