Hani gelenekselleşen “Mehmet Şimşek istifa etti” haberleri var ya... Sıkar biraz! İstifa etse Türkiye’den zaten çıkamaz... Hele kovulması bu dönemde söz konusu olamaz.
Nitekim yabancıların güvendiği ne Türkiye’nin yönetimi ne de sistemi... Sadece Mehmet Şimşek’in sözleri... Adam milletin gözünün yaşına bakmıyor, bulduğu her çeşit vergiyi yapıştırıyor.
Yabancılar bu işe bayılıyor tabii... Yatırdıkları para ve getirisi garanti olduktan sonra umurunda mı gerisi?
★★★
İşin açıkçası mevcut durumdaki Türkiye’ye dışarıdan para bulmak hakikaten deveye hendek atlatma gibi... “Faizler yüksek, illa gelirler” diyen olacaktır ama sorarım onlara... Faizler neden yükseldi? Her şey yolunda gitseydi yüksek faiz verilir miydi? Demek durum hayli riskli...
Arkadaş senin bir yıl içerisinde ödemen veya döndürmen gereken 237 milyar dolar borcun var. Peki, bu devasa borçlar nasıl ödenecek? Ne kadarı ne kadar maliyetle döndürülecek?
★★★
Özel bankalar, finans dışı özel sektör ve sanayi kuruluşları derken toplamda 138 milyar dolarlık dış borç yükü özel sektörün omzunda...
Bakın, iç borçlar sorun değildir... Sonuçta aile içi, kendi aramızda bir transferdir... Şirket batar zira kalan sağlarla devam edilir. Ancak dış borç işi tamamen farklı... Devletin borcuymuş, özel sektörün borcuymuş fark etmez. “Aman, bana ne özel sektörden, borcu alırken düşünseydi” diyebilir miyiz? Diyemeyiz. Neden?
★★★
Şirket Türk Lirası cinsinden kazanıyor. Ne yapacak döviz borcu olan özel sektör? Verecek Türk Lirası’nı, döviz talep edecek. Yani faiz ve anapara borcu geri ödendiği zaman kaynak çıkışı yaşanacak ülkeden... Sonuçta Türkiye’nin döviz havuzundan para azalacak. Merkez Bankası kimin istediğine bakmadan bu dövizi bulmak zorunda çünkü zamanında döviz olarak alınan borç TL’ye çevrildi... Parayı o aldı, o verecek.
★★★
Kamuya ait olan ve haziran sonuna kadar geri ödenmesi gereken 54 milyar dolar... Merkez Bankası’nın da 45 milyar dolar kısa vadeli borcu var.
Brüt rezervlerimiz 150 milyar dolar... Bunun 92 milyarı döviz, geri kalanı altın... Peki, bu rezervler, dış borçları karşılamaya yeter mi?
★★★
Buna bir de 25-30 milyar dolarlık cari açığı eklediğimizde, bir yılda bulmamız gereken dış kaynak miktarı 260-270 milyar dolara çıkıyor.
Hani iki gün sonra ortamlarda hava atmanız gerekirse, “Türkiye’nin kısa ve uzun vadeli dış borcu 510 milyar doları aştı” demeniz yeterli... Benim işime yarıyor valla... Konuşurken, “vay be adam sayılara ne kadar hakim” falan diyorlar aralarında...
★★★
Burada esas mesele, Türkiye çıkabilecek mi bu sarmaldan... Borç, kredi kartı minimum ödemesi gibi bir sonraki aya artarak devrediyor tekrardan...
Zira felaket joker hakkımız kalmadı. Hepsi kullanıldı... Finans piyasaları için Mehmet Şimşek’in kovulması ya da istifası Türkiye’nin adaya veda etmesi demektir ki... Bu tabloya bakınca çok düşük ihtimaldir gerçekleşmesi...
