İngilizcede en sevdiği kelime ‘tarife’ olan Donald Trump, pazartesi günü yemin ederek yeniden Beyaz Saray’a dönecek. Tıpkı ilk döneminde olduğu gibi yeniden ‘Önce Amerika’ ideolojisiyle hareket edecek Trump’ın gümrük vergisi politikalarıyla dünya ticaretini derinden sarsabileceği tahmin ediliyor.
Trump seçim kampanyası döneminde tüm ithal edilen mallar için yüzde 10-20 arasında bir genel gümrük vergisi, Çin mallarına yüzde 60 ile yüzde 100 arasında ek bir gümrük vergisi, BRICS ittifakı içindeki ülkelere, ABD dolarının küresel rezerv para birimi olarak statüsünü zayıflatmaya çalışırlarsa yüzde 100 oranında bir gümrük vergisi ve Meksika ve Kanada’dan ithal edilen tüm ürünlere yüzde 25 oranında bir gümrük vergisi getireceğini açıklamıştı. Bu politikalar, kronik bir dış ticaret açığı sorunu olmasına rağmen ABD’ye ihracatı, ithalatından daha fazla olan Türkiye’yi de doğrudan etkileyebilir.
HALI VE ZEYTİNDE ABD LİDER
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’nin Ocak-Kasım 2024 döneminde ABD’ye ihracatı 14 milyar 850 milyon dolar, ithalatı ise 14 milyar 840 milyon dolar oldu. Böylece ABD, Almanya’nın arkasında, Birleşik Krallık’ın önünde Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ikinci ülke olarak dikkat çekiyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre oransal bazda ABD’ye en bağımlı ihracat kalemi halı sektörü. 2024’te 2.8 milyar dolarlık ihracat yapan halıcılık sektöründe ABD’nin payı yüzde 27 oldu. Zeytin ve zeytinyağı ihracatında ABD’nin payı yüzde 24.5, meyve-sebze mamullerinde yüzde 15.7 seviyesinde. Bu üç sektörde de ABD, Türkiye’nin en önemli ihracat rotası konumunda.
Enerji üretimini artırma ve yıllık yüzde 3 büyüme planı
Donald Trump’ın ekonomideki A takımı, enflasyonu düşürmenin yanı sıra yeni tarifeler uygulamak, vergi indirimlerine gitmek ve fosil yakıt üretimini artırmak gibi vaatlerde bulunmuştu. Hazine Bakanlığı’na aday gösterilen, Wall Street’in yakından tanıdığı hedge fon yöneticisi Scott Bessent, yıllık ekonomik büyümeyi yüzde 3’e çıkarmayı, bütçe açığını gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 3’üne indirmeyi ve ABD’nin enerji üretimini günde 3 milyon varil petrol artırmayı öngören ‘3-3-3’ planını savunuyor. Ticaret Bakan adayı Howard Lutnick de Trump gibi ABD endüstrilerini yabancı rekabetten koruma tarifelerini destekliyor.