Enflasyonu yenmenin geçici yolu TÜİK oldu
Gıda, barınma gibi temel ihtiyaçlar ateş pahasıyken TÜİK enflasyonu piyasa beklentilerinin de altında açıkladı. Veriye ilişkin Eğilmez, “Enflasyonla mücadele için önce gerçekleri kabul etmek gerekir” dedi.
Belce Örü Erçin
Enflasyon, ekim ayında piyasa beklentilerinin altında kaldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre ekim ayında enflasyon yüzde 2.55 oranında artış gösterirken, yıllık enflasyon yüzde 32.87 olarak hesaplandı. Üretici Fiyat Endeksi ise aylık yüzde 1.63 artarken; yıllık yüzde 27 oldu. Ekonomistlerin beklentisi ekimde tüketici fiyat endeksinin (TÜFE) yüzde 2.69 oranında artması, yıllık bazda ise yüzde 33.05 seviyesine gerilemesi yönündeydi.
‘TUTMASI ZOR’
Ekonomistlerin 2025 sonu enflasyon beklentisi ise ekim ayı itibarıyla yüzde 31.93 oldu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek daha önce Merkez’in yüzde 25-29 aralığındaki yıl sonu hedefine ilişkin ‘tutması zor’ yorumunu yapmıştı. Çekirdek enflasyonun yüzde 2.4 seviyesinde gerçekleştiği ekim ayında yüzde 15.18’lik artışla erkek giyim ürünleri fiyatı en fazla yükselen grup oldu.
HAYAL KIRIKLIĞI
En yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama grubunun yıllık değişimleri; gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 34.87 artış, ulaştırmada yüzde 27.33 artış ve konutta yüzde 50.96 artış olarak gerçekleşti. Aylık bazda ise aynı gruplardaki değişimler; gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3.41, ulaştırmada yüzde 1.07 ve konutta yüzde 2.66 artış olarak kaydedildi. TÜİK verileriyle ilgili değerlendirmesini paylaşan iktisatçı Mahfi Eğilmez, sosyal medya paylaşımında şu ifadeleri kullandı:
“Enflasyonu yenmenin yolu insanların enflasyon beklentisini kırmaktan geçer. Enflasyonu gerçekten düşük gösterirseniz alışverişe gittiğinde insanların beklentisi değil hayalleri kırılır. Hayal kırıklıkları beklentileri daha da bozar. Önce gerçekleri kabul etmek gerekir.”
‘Sınırlı da olsa geriledi’
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Yıllık enflasyon ekimde sınırlı da olsa geriledi. Dezenflasyon sürecinde geçici dalgalanmalar yaşanabiliyor. Son dönemde bir yavaşlama gözlense de genel tablo değişmedi” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise enflasyonda düşüş sürecinin yeniden başladığını belirterek, “2026’da yüzde 20’nin altı, 2027’de ise tek haneli seviyeleri hedefliyoruz” dedi.
Enflasyon verisiyle birlikte kira ve işyerlerine uygulanacak tavan zam oranı yüzde 37.15 olarak hesaplandı.
10 aylık kayıp 6.322 TL
TÜİK’e göre 12 aylık ortalamalara göre enflasyon oranının yüzde 37.15 olduğunu belirten Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu şu paylaşımı yaptı: “Ücretler enflasyon karşısında eriyor. Yılın 10. ayında asgari ücretin enflasyon karşısındaki kaybı 6 bin 322 TL oldu.” ENAG’ın yayımladığı verilere göre, ekim ayında aylık enflasyon yüzde 3.74 oranında arttı, yıllık bazda enflasyon yüzde 60 oldu. İstanbul Ticaret Odası ise megakentin enflasyonunu aylık yüzde 3.31, yıllık yüzde 40.84 açıklamıştı.
NE DEDİLER?
PROF. DR. FATİH ÖZATAY: ANA EĞİLİM YÜKSEK
Ekim ayında enflasyon aylık yüzde 2.55 arttı. Beklenenin (az) altında ama ana eğilim olarak yüksek. Her ay böyle artarsa yıl sonu enflasyon yüzde 35’e denk gelir. Ekimde yıllık enflasyon ise yüzde 32.9 oldu. Yıllık enflasyon 4 aydır yüzde 33’e takıldı. 2026 yıl sonu hedefinden oldukça uzak. İlk 10 aylık enflasyon yüzde 28.6. Yorum yok.
CHP’Lİ VEKİL AŞKIN GENÇ: ÜCRET ARTIŞI BASKILANIYOR
TÜİK’in enflasyon hesabı artık iktidarın ‘propaganda enstrümanı’ haline gelmiştir. Gerçek veriler sansürlenmekte, kamuoyuna güven vermeyen rakamlarla ücret artışları baskılanmaktadır. Üretim çarkı dururken, borç-faiz sarmalında büyüyen bir ekonomiyle enflasyonu ‘düşürdüğünü’ iddia etmek, istatistikle halkı aldatmaktır. Kamu borcu 13 trilyon lirayı aşarken faiz yükü 10 trilyona yaklaştı.