Rusya’dan S-400 Hava Savunma Sistemini almamız, ABD ile ilişkileri etkilemiş, F-35 projesinden çıkarılmamıza da neden olmuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya Devlet Başkanı Putin’e, S-400 hava savunma sistemlerini geri almasını istediği iddiası basında yer aldı, bu konuda iki ülkeden de herhangi bir açıklama yapılmadı. S-400 için çeşitli iddialar gündeme getiriliyor, bunların depolarda bekletildiğini öne sürüyor.
CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in yanıtlanması istemiyle verdiği soru önergesine cevap geldi. Birçok bakan, milletvekilinin soru önergesine 15 gün içinde cevap vermesi gerekirken buna uymuyor. Yaşar Paşa’nın, bu titizliği örnek alınmalı.
İLK SORU S-400 İÇİN
Ülkemiz gündeminden düşmeyen, hatta işe yarayıp yaramadığı bile tartışma konusu olan S-400 sistemini, Milletvekili Aygun de ilk soru olarak yöneltti. Aygun’un soruları ve Bakan Yaşar Güler’in yanıtları şöyle:
SORU- İktidarın yanlış politikaları sonucu S- 400 alımıyla, F-35 projesinden çıkarıldık. S-400’e paraları verdik, şimdi hangarlarda çürüyor. S-400 kullanılmazsa nasıl bir yapı olacak?
Yanıt: S-400 Hava Savunma Sistemleri, ihtiyaç halinde kullanılmak üzere envanterimizde bulunuyor. S-400 Hava savunma sistemi ülkemizin uzun menzilli bölge hava savunması için elzemdir. F-35 tedariki kapsamında, görüşmeler devam etmektedir. Ayrıca SİPER sisteminin geliştirilmesi bu kapsamda önem arz etmiş ve çalışmalar hızlandırılmıştır.
-Çok katmanlı hava savunma sistemi Çelik Kubbenin kurulumu ne zaman tamamlanacak?
Yanıt: Çelik Kubbe Projesi, sadece bir silah sistemi değil; sensörlerden (radar, elektro-optik vb.) komuta- kontrol birimlerine ve müdahale platformlarına kadar uzanan, sistemler arası bağlantı ve eşgüdüm sağlayan bir savunma mimarisidir. Bu mimari içerisinde her bir silah ve sistem belirli bir katmanda görev almaktadır. Bu kapsamda; Çelik Kubbe Projesi çalışmalarımız devam etmektedir.
YENİ VE İKİNCİ EL UÇAKLAR
-Suudi Arabistan’dan alınan ikinci el uçak olan C- 130 uçağı düştü, pek çok teknik uzmanımızı kaybettik. Bunların “uçan tabut” olduğu belirtiliyor. Şimdi de Katar ve Umman’dan ikinci el Eurofighter alıyoruz. Neden ikinci el uçak alıyoruz?
Yanıt: Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın harekât ihtiyaçları doğrultusunda 20 adet yeni üretim Eurofıghter’ın tedariğine ilişkin sözleşme imzalandı. Söz konusu uçak, sistem ve muhtelif mühimmatın tedariğine ilişkin her türlü onay ve izin işlemleri Birleşik Krallık tarafından yürütülüyor.
Ayrıca Katar ve Umman’a ait Eurofighter Typhoon uçaklarının alınmasına yönelik çalışmalara devam ediliyor. Uçaklar envantere girdikten sonra uzun yıllar hizmet etmesi bekleniyor. Uçakların gerekli ve ihtiyaç duyulan bakımlarının planlı ve periyodik olarak yapılması halinde ikinci el olması teknik ve performans bakımından herhangi bir dezavantaj oluşturmuyor.
KAAN İÇİN 80 MOTOR SÖZLEŞMESİ
-KAAN uçağımızla gurur duyuyoruz. Ancak Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “KAAN motorları ABD kongresinde bekliyor, onların lisansı durmuş durumda. Bu. müttefiklik ruhuna, stratejik ortaklık ruhuna yakışmıyor” dedi. Motor konusunda ne gibi gelişmeler var?
Yanıt: KAAN Projesi’nde kullanılması kararlaştırılan F 110-GE-129E motoru kapsamında TUSAŞ ile General Electric (GE) Aerospace firması arasında yürürlükte olan iki adet alt sözleşme bulunuyor. 10 adet motor tedariğini içeren ilk alt sözleşme kapsamında Eylül 2025 tarihi itibariyle 10 adet motor teslim alındı. 80 adet motor tedariğini içeren ikinci alt sözleşme kapsamında; ABD Hükümeti ile görüşmeler devam ediyor.
Milli Muharip Uçak- KAAN Projesi kapsamında Blok 30/40 platformlarında kullanılmak üzere yerli bir motorun kullanılması planlandı, 18 Mart 2024 tarihinde TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş’nin (TEI) motor konsepti (TF35OOO) seçildi. Savunma Sanayi Başkanlığı Motor ve Güç Aktarma Sistemleri Daire Başkanlığı ile TEI-TR Motor iş Ortaklığı arasında 5 Ağustos 2024 tarihinde MMU Özgün Motor Geliştirme Projesi ön Tasarım Fazı Sözleşmesi imzalandı, 2026 yılının başında ön Tasarım Fazının tamamlanması hedeflendi.
-F-35’lere vermiş olduğumuz, ödemiş olduğumuz para ne olacak? F-16, F-35 çalışmaları kaç yıl sürecek?
Yanıt: F-16 ve F-35 tedariki ile ilgili çalışmalar devam ediyor.
İlhami Özcan Aygun
MİLLETVEKİLİNİN YORUMU
CHP Milletvekili İlhami Özcan Aygun, bakanın yanıtlarını şöyle yorumladı:
“Bizim KAAN uçakları için General Electric’ten alınacak 80 motorunun gelip gelmemesi ABD Hükümeti’nin iki dudağının arasında. 10 adedi de Eylül 2025’te gelmiş. Yerli uçağımız KAAN’ın motorunun gelişimine ilişkin süreç uzun. Çünkü yerli motor halen ön tasarım fazında.
Bakan, Türkiye’nin S-400’den vazgeçmediğini ve ihtiyaç durumunda kullanacağını vurguladı. ABD ise bunun elden çıkarılması talebinde bulunuyor. Bakan F-35’leri nasıl alacağımızın yanıtını veremedi.
KAAN uçaklarının 2028 yılı sonuna kadar Hava Kuvvetleri’ne teslim edilmesi hedeflenmişti. Motor yoksa teslimat nasıl olacak? İkinci el uçak alınıyor. Buradan sorarım, ikinci el otomobil ile sıfır otomobil aynı mı? Uçakta da aynı olmaz.”
Son dönemde insansız hava araçları yurdumuzun iç bölgelerine kadar geldi. Libya Genel Kurmay Başkanının bindiği uçak Ankara yakınında düştü. Kaza öncesi konuşmalar hemen açıklandı. 20 askerimiz şehit olduğu uçak kazasında, karakutu bulunmuştu. Bu olayla ilgili hiç açıklama yapılmaması da beraberinde soru işaretleri getirmiyor mu?