Batı kültüründe yaygın olan inançlara göre 13 sayısı uzun yıllardır uğursuzlukla özdeşleştiriliyor. Bu algının kökeni tarihsel, dini ve kültürel olaylara dayanıyor. İşte o inançlardan birkaçı...
Son Akşam Yemeği’nde 13. Kişi Yahuda
Hristiyanlık inancına göre İsa’nın çarmıha gerilmesinden önceki Son Akşam Yemeği’nde 13 kişi bulunuyordu. Masadaki 13. kişi ise İsa’ya ihanet eden Yahuda İskariot’tu. Bu olay, 13 sayısının uğursuzlukla anılmasının en bilinen kaynaklarından biri.
İskandinav Mitolojisinde de 13 Karışıklık Demek
İskandinav mitolojisine göre tanrıların düzenli bir akşam yemeğine 13. kişi olarak gelen Loki, huzuru bozar ve kargaşa başlar. Bu mit, 13 sayısının dengesizliği temsil ettiği inancını pekiştiriyor.
13. Cuma Korkusu: Paraskavedekatriafobi
Hem 13 sayısı hem de Cuma günü bazı toplumlarda uğursuz kabul edilirken, bu ikisinin birleşimi olan “13. Cuma”ya yönelik korku daha da güçlüdür. Bu duruma özel bir isim bile verilmiş: paraskavedekatriafobi. Bu fobi, 13. Cuma günlerinde bazı kişilerin normal hayat akışını değiştirecek kadar etkili olabiliyor.
Günlük Hayatta Etkisi Hâlâ Sürüyor
Bu inançlar modern hayatta da izlerini sürdürüyor. Pek çok otel ve plazada 13. kat numaralandırılmıyor, bazı havayolu şirketleri 13 numaralı koltuğu atlıyor. Popüler kültürde ise, korku filmleri ve romanlarda 13 sayısı tehlike ve felaketle özdeşleştiriliyor.
12 Düzenin Simgesi, 13 Dengenin Bozulması
Tarih boyunca 12 sayısı düzeni temsil etti: 12 ay, 12 burç, 12 saatlik zaman dilimi...
13 ise, bu düzenin dışına çıkan, “fazlalık” olarak görülen sayıydı. Bu da onun rahatsız edici ve uğursuz bir anlam kazanmasına neden oldu.
Bilimsel Temel Yok, Kültürel Bir Batıl İnanç
Uzmanlara göre 13 sayısının uğursuz olduğuna dair bilimsel bir kanıt bulunmuyor. Bu inanç tamamen tarihsel olaylar ve kültürel anlatıların bir sonucu. Psikologlar, bunun toplumsal öğrenme yoluyla nesilden nesile aktarılan bir batıl inanç olduğunu vurguluyor.
