BİR DÜRÜM DÖNER PARASI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye’yi kıskanan Almanya’da” 200 TL’yi dağıtırken, en büyük banknotumuzun artık çocuklar için harçlık haline geldiğini göstermiş oldu. Yaklaşık 6.3 Euro’ya karşılık gelen 200 lira ile Almanya’da çocuklar ancak 100 gramı 0.89 Euro olan ortalama bir çikolatadan 7 paket alabiliyor. 6.3 Euro’ya yaklaşık 6 Euro olan ekmek arası ya da dürüm et döner alınabiliyor. 200 Türk Lirası Almanya’da 10 ile 12 Euro arasında olan porsiyon döner için ise yeterli olmuyor. Üretim ve ihracatı gittikçe azalan, ekonomisi özelleştirme ve ithalat eksenine oturan Türkiye, AKP iktidarının politikalarıyla enflasyonda rekorlar kırdı, Türk Lirası’ndaki değer kaybını zirveye taşıdı. Özellikle 9 Temmuz 2018’de “Türkiye’ye özgü” başkanlık sistemine geçilmesiyle hızlanan düşüş, geçen mayıs ayında yapılan genel seçimlere kadar uygulanan ‘Yeni Ekonomi Modeli’yle kaybın katlanarak büyüdüğü döneme girildi. Bugüne geldiğimizde dolar ve Euro’daki hızlı artışlarla, Türk Lirası’nda değer olarak sadece üzerindeki Atatürk portresi kaldı.
‘200 LİRACIK’ DEMİŞTİ
Aslında Erdoğan, Türk Lirası’ndaki büyük değer kaybını ilk kez ortaya koymadı. 18 Mart 2022’de, 1915 Çanakkale Köprüsü’nün açılış töreninde Erdoğan, o dönemki köprünün geçiş ücretine ilişkin “200 liracık” demiş ve TL’deki değer kaybını itiraf etmişti.
2009’daki 200 TL’lik sepet bugün 2.174 liraya doluyor
200 TL’nin tedavüle girdiği 1 Ocak 2009’daki alım gücü ile bugünkü alım gücü arasında dağlar var. Merkez Bankası’nın enflasyon hesaplayıcısına göre 2009 Ocak’ta 200 liraya alınan bir alışveriş sepetini bugün 2.174 liraya alabiliyoruz. Yaklaşık 15 yıldaki bu değişim, oransal olarak ise yüzde 987’ye denk geliyor. Başka bir deyişle 2009’da 200 TL’ye doldurduğumuz sepeti bugün ancak 2.174 liraya doldurabiliyoruz.
94 Euro’ydu 6 Euro’ya indi
Tedavüle girdiği 1 Ocak 2009’da 200 liralık banknotun, o dönem 2.13 TL olan Euro karşılığı 94 Euro idi. Bugün ise yaklaşık 6.3 Euro ediyor. 31.42 TL’ye kadar çıkan Euro, Türk Lirası’ndaki kaybın boyutunu ortaya koyuyor. İktidarın “Avrupa bizi kıskanıyor” ifadelerinin aksine bu tablo, her geçen gün yoksullaşan bir ülkenin halini ortaya koyuyor. Yüzde 61.36’lık ekim ayı enflasyonuyla Türkiye, Avrupa ülkelerine büyük fark atarken, Almanya’nın ekim ayı enflasyonu ise yüzde 3.8 seviyesinde bulunuyor.