Türkiye'de ekonomi denince ilk akla gelen yüksek enflasyon, işsizlik ve döviz kurları oluyor. Ancak son dönemde bütçe de en az enflasyon ve kur kadar konuşuluyor. Son dönemde basına yansıyan haberlere göre Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın, bütçenin daha fazla bozulmaması için TCMB'nin 40 milyar liralık ihtiyat akçesini merkezi yönetim bütçesine aktarmayı planladığı ve bu konuda gerekli yasal düzenleme üzerinde çalışıldığı iddia edildi.

[old_news_related_template title="Reuters'tan ekonomi ile ilgili flaş iddia" desc="Reuters, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın, bütçenin daha fazla bozulmaması için TCMB'nin 40 milyar liralık ihtiyat akçesini merkezi yönetim bütçesine aktarmayı planladığını ve bu konuda gerekli yasal düzenleme üzerinde çalışıldığını iddia etti. " image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/05/13/iecrop/thumbs_b_c_f44b5eb6611515ec106033f1068ed766_16_9_1557740127.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2019/ekonomi/reuterstan-ekonomi-ile-ilgili-flas-iddia-4778109/"]

VATANDAŞ KRİZ EKONOMİSİNE Mİ GEÇTİ?


Bütçede yaşanan sıkıntılar rakamlara da yansımış durumda. 2018 ve 2019 yıllarının Nisan aylarının vergi gelirleri karşılaştırıldığında KDV ve ÖTV gelirlerinde azalma göze çarpıyor. Bu da iç talepteki daralmaya ve vatandaşların krizin etkisiyle harcamalarını azaltmasına bağlı gelişen bir durum olarak yorumlanıyor.

VERGİ GELİRLERİ


2018 ve 2019 yıllarının Nisan ayı vergi gelirleri 7 kalemde incelendiğinde iki kalemde (ÖTV ve KDV) azalma söz konusu. Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü verilerine göre Gelir Vergisi'nden elde edilen gelir, Nisan 2018'de 42 milyar 166 milyon TL iken bu rakam 2019 yılı Nisan ayında 50 milyar 171 milyon TL'ye yükseldi.

Kurumlar Vergisi gelirleri ise 2018 Nisan ayında 17 milyar 357 milyon TL iken 2019 Nisan ayında 22 milyar 674 milyon TL'ye çıktı.

Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden (MTV) elde edilen gelir 2018 Nisan ayında 5 milyar 843 milyon TL iken bu rakam 2019 yılının Nisan ayında 6 milyar 204 milyon TL oldu. MTV yeni yılda yeniden değerleme oranında yüzde 23.73 artmıştı.



Uluslararası Ticaret ve Muamelelerden Alınan Vergiler 2018 yılının Nisan ayında 39 milyar 380 milyon TL iken bu rakam 2019 yılının Nisan ayında 42 milyar 155 milyon liraya yükseldi.

Diğer vergi kalemlerinden elde edilen gelir ise 2018 yılının Nisan ayında 41 milyar 164 milyon TL iken 2019 yılının Nisan ayında 72 milyar 919 milyon TL oldu.


KDV VE ÖTV GELİRLERİ AZALDI


Katma Değer Vergisi tüketimin azalması ile beraber mal hizmet oranında yaşanan azalmaya bağlı olarak düştü. 2018 yılının Nisan ayında KDV gelirleri 20 milyar 945 milyon TL olmuştu. Bu rakam 2019 yılının Nisan ayında 17 milyar 433 milyona düştü.

Aynı şekilde Özel Tüketim Vergisi'nde de (ÖTV) KDV gelirlerin görülen durum söz konusu. Buna göre 2018 yılının Nisan ayında ÖTV gelirleri 44 milyar 401 milyon TL olmuştu. Bu rakam 2019 yılının Nisan ayında 40 milyar 958 milyon TL'ye geriledi.

[old_news_related_template title="İşsizlik rakamları açıklandı" desc="Ocak ve Şubat ve Mart aylarını kapsayan, şubat dönemi işsizlik rakamları açıklandı. İşsizlik oranı son 10 yılın en yüksek rakamına ulaşarak yine yüzde 14.7 oldu. Şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre işsiz sayısı 1 milyon 376 bin kişi artarak 4 milyon 730 bin kişi oldu. Geçen yılın aynı dönemine göre işsiz sayısı yüzde 41 arttı!" image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/05/15/iecrop/shutterstock_227525683-1_16_9_1557910355.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2019/ekonomi/son-dakika-issizlik-rakamlari-aciklandi-17-4801468/"]

NEDİM TÜRKMEN: FAİZLER DÜŞMEDİĞİ SÜRECE UMUT YOK


Sözcü gazetesi yazarı Nedim Türkmen konu hakkında sozcu.com.tr'ye açıklamalarda bulundu. Rakamların geçen yıl ile karşılaştırıldığında ciddi şekilde azaldığını söyleyen Türkmen, "KDV ve ÖTV gibi tüketim vergileri tahsilat ve tahakkuk rakamlarında, 2018 Nisan ile 2019 Nisan'ı karşılaştırdığımızda ve yine Ocak-Nisan 2018 ile Ocak-Nisan 2019'u karşılaştırdığımızda reel olarak ciddi azalma söz konusudur. Bu azalmada vergi indirimlerinin etkisi yok denecek kadar azdır." dedi.

[old_news_related_template title="Kriz, vergi gelirlerini tuş etti" desc="" image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/04/21/iecrop/nedim_16_9_1555882933.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2019/yazarlar/nedim-turkmen/kriz-vergi-gelirlerini-tus-etti-4511590/"]

Tüketicilerin tüketimlerini kısmalarının ana neden olarak karşımıza çıktığını söyleyen Nedim Türkmen, "Tüketimde ciddi bir azalış söz konusu. Özellikle otomotiv ve konutta, banka kredi faizleri düşmediği sürece, hiçbir umut ışığı yoktur. Ekonominin daralma döneminde tüketim vergileri artırılarak (cep telefonu ÖTV'si ve tütün ürünlerinde ÖTV'nin artırılması) ekonomideki daralma daha da şiddetlendirilmektedir." ifadelerini kullandı.

PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ GERİLEDİ


Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan son perakende satış endeksi verilerine göre (Mart 2019) takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,8 azaldı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 0,6, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 5,4, otomotiv yakıtı satışları yüzde 4,1 azaldı.


VERGİ İNDİRİMLERİ DEVAM EDİYOR


Hükümet tarafından çıkarılan kanun ile iç piyasayı canlandırmak için mobilya, otomobil, konut, motosiklet, tapu harcı ve ticari araçlarda ÖTV ve KDV indirimleri uygulanıyor.

21 Mart tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararlarına göre; 31 Mart’ta sona ermesi gereken uygulama 30 Haziran’a kadar uzatılmıştı.

Konut ve tapu harçlarında ise bu tarih 31 Aralık 2019. Düzenlemeyle konut alımında KDV, yüzde 18’den yüzde 8’e, tapu harçları da yüzde 4’ten yüzde 3’e düşürülmüştü.

OTOMOBİL VE BEYAZ EŞYA SATIŞLARI AZALDI


Beyaz eşya ve otomotivde yapılan vergi indirimleri de sektörü canlandırmaya yetmedi. Otomotiv Distribütörleri Derneği tarafında son açıklanan verilere göre otomobil satışları, 2019 yılı ilk dört ayında geçen yıla göre yüzde 47,45 oranında azalarak 93 bin 228 adet olmuştu. Geçen yıl aynı dönemde 177 bin 418 adet satış yaşanmıştı.



Hafif ticari araç pazarı, 2019 yılı Ocak-Nisan döneminde geçen yıla göre yüzde 49,73 azalarak 26 bin 212 adet oldu. 2018 yılı aynı dönemde 52 bin 138 adet satış gerçekleşmişti.

Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD) verilerine göre; buzdolabı, çamaşır makinası, bulaşık makinesi ve fırından oluşan dört ana ürün grubunda iç satışlar Mart ayında yüzde 1 düşüşle 552,657 adet oldu.

İç satışlar Ocak ayında yüzde 9, Şubat ayında ise yüzde 12 gerilemişti.

Buna göre Ocak-Mart döneminde iç satışlar yüzde 7 düşüşle 1.36 milyon adet olarak gerçekleşti.