Corona virüsü salgınının ABD ekonomisine olan etkisi her geçen gün büyüyor. Ülkede son 5 haftada tam 26 milyon kişi, işsizlik başvurusunda bulundu. Bu süreçten önce ise zaten 7.1 milyon işsiz vardı. Business Insider’da yer alan habere göre, yüzde 20.6’lık işsizlik oranı, Büyük Buhran’dan beri ulaşılan en yüksek seviye oldu.

İşini kaybedenler, işsizlik sigortalarına güveniyor. Ancak eyaletlerin bu talebe cevap vermesi zor görünüyor. Clayton State Üniversitesi’nden politik bilim profesörü Dominic Wells, eşi görülmemiş sayıda kişinin işsizlik başvurusunda bulunduğunu söyledi. Wells, “Bu durum sistem üzerinde şok etkisi yarattı. Eyaletlerin böyle bir olay için hazırlıksız olmaları anlaşılabilir bir durum” diye konuştu.

21 EYALETİN FONU 1 YIL İÇİN YETERLİ DEĞİL


Her eyalet, işsizlik sigortasını finanse etmek için bordolardan kesilen vergileri, Çalışma Bakanlığı tarafından işletilen bir fona aktarıyor. Ancak birçok eyalette durum vahim. Birçoğunun işsizlik bütçesi salgından önce alarm vermeye başlamıştı. Bakanlığın şubat ayı verilerine göre 21 eyaletin sigorta fonunda 1 yıllık işsizliği karşılayacak kadar bile para yok. California (3.26 milyar dolar, 2.5 ay yeterli), New York (2.65 milyar dolar, 4.3 ay yeterli) ve Teksas (1.93 milyar dolar, 4.3 ay yeterli) listenin sonunda yer alan eyaletler.

Tax Foundation Düşünce Kuruluşu’ndan Jared Walczak, “California, New York ve Ohio gibi eyaletlerde işsizlik fonu, nisan ayı bitmeden önce sona erebilir” dedi.

[old_news_related_template title="ABD'de 1 ayda 20 milyondan fazla işsizlik maaşı başvurusu" desc="ABD'de işsizlik maaşı başvurularında patlama yaşandı. Geçen hafta başvuru yapan 5.2 milyon kişiyle birlikte son bir aydaki toplam işsizlik maaşı başvuruları 20 milyonu aştı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2020/04/16/iecrop/shutterstock_1017333925-1_16_9_1587042523.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/abdde-1-ayda-20-milyon-kisi-issizlik-maasina-basvurdu-5753024/"]

‘HİÇBİR SİSTEM BUNUN İÇİN TASARLANMAMIŞTIR’


Peki eyaletlerin işsizlik fonu biterse ne olacak? Yaşanan son büyük ekonomik kriz 2008’deydi. O dönemde işsizlik yüzde 10’u bulmuştu. Yani şu ankinin sadece yarısı! Eyaletler, Federal İşsizlik Hesabı’ndan borç alabilir. Kuzey Carolina’nın eski bütçe direktörü Lee Roberts, “2009’da bu yola gittik ve geri ödemeyi 2015’te ancak bitirebildik. Bunun için işsizlik vergisini yüzde 20 artırdık. Ancak şu anki krizle, Federal İşsizlik Hesabı da (78.6 milyar dolar var) kısa sürede boşalır. Çünkü hiçbir sistem böylesi bir işsizlik seviyesi düşünülerek tasarlanmamıştır” dedi.

Eğer eyaletler için acil ödenek tasarısı senatodan bir an önce geçmezse; vergileri artırmak ve borç almak zorunda kalacaklar. Uzmanlara göre çözüm nasıl bulunursa bulunsun, eyaletler bunun yansımaları yıllarca hissedecek.