Her sonbahar, Paris, Rouen ve Bordeaux gibi büyük Fransız şehirlerinin sokaklarını tarif etmesi zor, mide bulandırıcı bir koku sarıyor. 

"Kusmuk ve kirli çorap karışımı", "bayat tereyağı gibi"... Bölge sakinlerinin şikayetlerine neden olan bu gizemli kokunun sorumlusu ise şaşırtıcı bir yerden geldi: Güzelliğiyle bilinen dişi Ginkgo Biloba ağaçları.

Her yıl sonbaharın gelmesiyle birlikte, özellikle Paris ve Bordeaux gibi şehirlerde yaşayanlar için kabus dolu bir ay başlıyor. Le Figaro'ya konuşan bir baba, "Çocuğumuzu beklemek için okulun önünde durduğumuzda burnumuzu tutuyoruz!" diyerek durumu özetliyor. Rouen'de ise belediyenin, bu dayanılmaz kokudan bıkan halktan "çok sayıda şikayet" aldığı belirtildi.

Olgunlaşıp yere düşen meyveler kimyasal açığa çıkarıyor

Peki bu kokunun kaynağı ne? Cevap, dişi Ginkgo Biloba ağaçlarının sonbaharda olgunlaşıp yere düşen meyvelerinde gizli. Bu meyveler ezildiğinde, tereyağında da bulunan ve "kusmuk" kokusuna benzetilen bütirik asit adlı bir kimyasalı açığa çıkarıyor.

İşin en ironik yanı ise, Ginkgo Biloba'nın aslında son derece değerli bir ağaç olması. Hiroşima'ya atılan atom bombasından bile sağ kurtulan, tarih öncesi bir tür olan bu ağaç, inanılmaz dayanıklılığı ve altın sarısı yapraklarıyla 18. yüzyıldan beri Fransız şehirlerini süslemek için kullanılıyor.

Dişi mi erkek mi yıllar sonra belli oluyor

Sorun, şehir planlamacılarının yaptığı bir hatadan kaynaklanıyor. Sadece dişi Ginkgo ağaçları bu kötü kokulu meyveleri üretir; erkek ağaçların böyle bir sorunu yoktur. Ancak bir fidanın dişi mi erkek mi olduğunu anlamak yıllar sürdüğü için, birçok şehir farkında olmadan "kokan" ağaçları dikmiş oldu. Hatta Rouen belediyesinin, Hollandalı bir fidancı tarafından yanlışlıkla dişi fidanlar satılarak dolandırıldığı ve bu ağaçları kesmeyi bile düşündüğü ortaya çıktı.

Peki şimdi ne olacak? Belediyeler, artık derslerini almış durumda ve kesinlikle yeni dişi Ginkgo ağaçları dikmiyorlar. Bordeaux belediye başkan yardımcısı Didier Jeanjean, "Bu bilinen bir sorun ve rahatsızlığı azaltmak için sonbaharda kaldırım temizliğini yoğunlaştırıyoruz," dedi.

Ancak mevcut ağaçları kesmek yerine, yılda sadece bir ay süren bu "rahatsızlığa" katlanmayı tercih ediyorlar. Bu da demek oluyor ki, Fransız şehirlerindeki sakinlerin birkaç hafta daha bu mide bulandırıcı kokuya katlanması ve pencerelerini kapalı tutması gerekecek.