Gökbilimciler, 5 Kasım 2025 akşamı, son yılların en etkileyici ve en parlak gök olaylarından birinin yaşanacağı konusunda uyarıyor.
"Tarihi Süper Ay" olarak adlandırılan bu olayda, Ay, Dünya'ya son birkaç yıldır hiç olmadığı kadar yaklaşacak ve normal bir dolunaydan %14 daha büyük ve %30'a varan oranda daha parlak görünecek. Bu olağanüstü yakınlaşma, milyonlarca insanın bu gökyüzü şölenini çıplak gözle izlemesine olanak tanıyacak.
2025'in son Süper Ay'ı olan bu dolunay, 5 Kasım'da Türkiye saati ile 16:19'da gerçekleşecek olsa da, en büyüleyici anlar akşam saatlerinde yaşanacak. Ay, gün batımından hemen sonra, Türkiye saati ile yaklaşık 17:30-18:00 sularında doğu ufkunda belirmeye başlayacak.
Dokunabilecek kadar yakın görünecek
Bu sırada, "Ay yanılsaması" olarak bilinen optik bir etki sayesinde, Ay ufuk çizgisine yakınken devasa ve adeta dokunulabilecek kadar yakın görünecek. Şehir ışıklarından uzakta, açık bir gökyüzüne sahip olanlar için bu an, unutulmaz bir manzara vaat ediyor. Ay'ın parlaklığının o kadar yoğun olması bekleniyor ki, el feneri olmadan bile kendi gölgenizi görebilirsiniz.
Süper Ay, Ay'ın yörüngesi üzerinde Dünya'ya en yakın olduğu noktada (perigee) dolunay evresine denk geldiğinde gerçekleşir. Genellikle yılda birkaç kez yaşansa da, 5 Kasım'daki bu olayda Ay, Dünya'ya yaklaşık 356.000 kilometreye kadar yaklaşacak. Bu, ortalama mesafeden on binlerce kilometre daha yakın olduğu ve son birkaç yılın en yakın geçişi olacağı için "tarihi" olarak nitelendiriliyor.
Kızılderililer 'kunduz ayı' diyordu
Eski Kızılderili kabileleri, Kasım dolunayına "Kunduz Ayı" adını vermişlerdi, çünkü bu dönem, kunduzların kış için barajlarını tamamladığı zamandı. Dolunayların insanlar üzerindeki etkileri bilimsel olarak kanıtlanmamış olsa da, birçok insanın bu dönemlerde daha huzursuz hissettiği veya uyku düzeninde değişiklikler yaşadığı bilinen bir gerçektir.
Bu tarihi anı en iyi şekilde deneyimlemek için teleskopa ihtiyacınız olmayacak. İşte birkaç basit ipucu:
Gökyüzünün karanlık olduğu bir yer seçin.
Ay'ın doğuşunu yakalamak için doğu yönüne bakan bir yer tercih edin.
Ay'ın en büyük göründüğü an, ufuk çizgisine yakın olduğu zamandır.
Yanınıza sıcak bir içecek ve bir battaniye alarak bu büyülü anın tadını çıkarın.
5 Kasım akşamı sadece astronomik bir olay değil, aynı zamanda doğanın sunduğu büyülü ve nadir bir gösteri olacak. Yoğun bir dünyada bile evrenin şaşmaz ritmini hatırlatan bu anı kaçırmamak için bir an durup gökyüzüne bakmayı unutmayın.