Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden Dr. Kirsten Bos liderliğindeki bir ekip, Arjantin, Şili, Meksika ve Peru’da bulunan insan iskeletlerinden elde edilen Treponema pallidum bakterisinin genetik materyalini analiz etti. Bu bakteri, frengi ve akraba hastalıklar olan yaws ve bejelin etken maddesi olarak biliniyor. Ekip, bu bakterinin modern insanlarda görülen türlerin öncüsü olan bir ortak ataya kadar izini sürdü.
Araştırmada yer alan iskeletlerin radyokarbon tarihlemesi, bu bakterinin yaklaşık 9 bin yıl öncesine dayandığını gösteriyor. Bu dönem, Amerika kıtasında insan topluluklarının coğrafi ve biyolojik olarak diğer dünya nüfuslarından izole olduğu bir zamana denk geliyor. Bu bulgu, frengi hastalığının kökeninin Amerika kıtasına dayandığı görüşünü güçlendiriyor.
KOLMP TEORİSİ DESTEKLENİYOR MU?
Frengi hastalığının Avrupa’ya ilk kez Kristof Kolomb’un 1493’teki yolculuğuyla geldiği iddiası uzun süredir tartışılıyor. Ancak araştırmacılar, elde edilen bulguların hastalığın kökenine dair kesin bir sonuca ulaşmadığını vurguluyor. Frengi, yaws ve bejel gibi hastalıkların Avrupa, Afrika ve Amerika kıtaları arasında insan ticareti ve kolonizasyon süreçleriyle yayıldığı düşünülüyor.
Fransa Kralı VIII. Charles’in İtalya’yı işgal ettiği 1494 yılında, askerler arasında hızla yayılan ve Avrupa genelinde bir salgına dönüşen frengi, tarihsel kayıtlarda ilk kez bu dönemde tanımlandı. Ancak, bu yeni bulgular, hastalığın Avrupa’da var olan bir hastalık mı yoksa Amerika’dan mı getirildiği sorusunu yeniden gündeme taşıyor.
TARTIŞMALAR BİTMİYOR
Dr. Bos, elde edilen bulguların hastalığın kökenine dair kesin bir sonuç sunmadığını belirtiyor: “Bu bulgular önemli ipuçları sunsa da elimizdeki veriler sınırlı. Frenginin tarihi hala daha fazla araştırmayı gerektiriyor.”
Araştırma, frengi ve akraba hastalıkların kökeninin Amerika kıtasına dayandığını öne sürerken, bu hastalıkların köle ticareti ve Avrupa’nın kolonizasyon süreçleriyle Afrika ve diğer kıtalara yayıldığını gösteriyor.
