Balon balığının tehlikelerine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın "Balon balığı normalde ülkemizde çok yaygın olmayan bir türdür. Şu anki deniz hareketliliği, gemiler ve başka transferler nedeniyle ülkemizde görülebilmektedir. Normal tüketilen bir balık değildir. Çünkü bu balığın etinde zehir bulunur, tüketilmemesi gereken balık türüdür" uyarısında bulundu.
İLK MÜDAHALE KOLAY DEĞİL
Balon balığı yedikten sonraki belirtileri anlatan Prof. Dr. Aydın, Özellikle sinir sistemi kanallarını bloke eder. Yiyen kişide uyuşma, vücutta karıncalanma, bulantı ve kusma, ağızda uyuşma ve kendini kötü hissetmeye neden olur. Ayrıca kas felci ve ölüme kadar götürebilir. Balon balığı yenildiğinde yapılacak ilk müdahale ise çok kolay değildir. Evde yapılabilecek bir müdahale de ne yazık ki yok. Mümkün olduğu kadar hızlı şekilde hastaneye gidilmesi gerekir. Hastaneye giderken de mutlaka bir sağlık personeli kontrolünde yapılacak olan yaşam destek üniteleriyle götürülmesi gerekir uyarısında bulundu.
DENİZDEN BABAM ÇIKSA YERİM MANTIĞI BIRAKILMALI
Tarım Bakanlığı tarafından balon balığının popülasyonunu önlemek adına harekete geçildiğini de anımsatan Prof. Dr. Aydın şunları söyledi:
- Balıkçıların tuttuğu her balon balığı kuyruğu başına para veriliyor. Dolayısıyla denizlerimizde çoğalan bu tür, bu vesileyle azaltılmaya, giderilmeye çalışıldı. Bu koruyucu ve güzel bir önlemdi. Denizden babam çıksa yerim mantığı bırakılmalıdır. Bilmediğiniz balığı yemeyin. Bu balığın denizlerimizde çoğalmaması için daha fazla önlemler almak gerekir.
İSTER KIZARTIN İSTER PİŞİRİN HER TÜRLÜSÜ ZEHİRLER
Balon balığının sadece Japonyada çok özel ve çok deneyimli restoranlarda pişirilebildiğini belirten Prof. Dr. Aydın, şöyle devam etti:
- O nedenle sakın vatandaşımız ben bu balığı hazırlayabilirim, yapabilirim, pişirebilirim demesin. Hiçbir şekilde bunu başarma ihtimali yok. Zaten başarılsaydı yaşadığımız bu olay meydana gelmezdi. Ve bir diğer önemli konu da eğer balığın içinde, üzerinde zehir duruyorsa pişirmekle ya da başka bir yöntemle bu zehir giderilmez.
- Dolayısıyla ister kızartılmış ister pişirilmiş olsun yenildiğinde mutlaka zehirlenmeye yol açar. Unutmayalım küçücük bir miktarıyla bile bir yetişkin insanı öldürebiliyor. Hiç şakası yok. O nedenle balon balığının tutulup yenilmesi, yenildiği ortamda da bulunulmaması gerekir.
EN ZEHİRLİSİNİ YEMİŞLER
Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Köşker de 7 kişilik ailenin, Akdeniz'in en zehirlisi olanı benekli balon balığını yediklerini söyledi. Doç. Dr. Ali Rıza Köşker, yenen balığının tüm dünyada sakınılan Akdeniz'in en zehirli 'benekli' balon balığı olduğunu belirtti.
Daha önce de Türkiyede yaşanan balon balığı zehirlenmesi vakaların çoğunun amatör balıkçıların olta ile yakaladığı balıkları tüketmesi sonucu gerçekleştiğini söyleyen Doç. Dr. Ali Rıza Köşker, bu kez yaşanan olayın Türkiye kıyılarındaki en zehirli iki balon balığı türünden birisi olan ve tüm dünyada sakınılan 'benekli' balon balığı kaynaklı olduğunu anlattı. Köşker, yaptıkları araştırmalara göre benekli balon balığının etinde, derisinde, karaciğerinde, bağırsaklarında yüksek miktarda dünyada bilinen en güçlü denizel kaynaklı zehirlerden birisi olan tetrodotoksin barındırdığını bildirdi.
BALON BALIĞINA YASAK GETİRİLMELİ
Balon balıklarıyla ilgili zehirlenme vakalarının önüne geçilmesi için bilgi kirliliğini önleyecek farkındalık çalışmalarının yapılması gerektiğini söyleyen Köşker, şöyle devam etti:
- Özellikle sahil bölgelerinde yaşayan insanlarımızın bilinçlendirilmesi, Samandağ'dan Çanakkale'ye kadar sahil hattında halkımıza balon balıklarının tüketilmesinin ne denli tehlikeli olduğu anlatılmalıdır. Genelde yaşanan zehirlenme vakaları amatör balıkçıların olta ile yakaladığı balıkları tüketmesi sonucunda gerçekleşti. Vatandaşlarımız yakaladığı bu balıkları kesinlikle tekrar suya bırakmalıdır. Ayrıca amatör su ürünleri avcılığını düzenleyen tebliğlerde balon balıklarının yasaklanması kesinlikle önem arz etmektedir.
