Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde düzenlenen "Teknoloji Bağımlılığı ve Beyin Çürümesi" panelinde, dijital cihazların aşırı kullanımının beyin üzerinde yaratabileceği uzun vadeli etkiler ele alındı. Panelin konuşmacılarından Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatma Şimşek, teknolojiyi bilinçsiz kullanmanın beyinde kalıcı değişikliklere neden olabileceğine dikkat çekti. Şimşek, "Sürekli dijital dünyayla meşgul olup, bilgiyi hazır bir şekilde tüketmek, beynin bazı bölümlerinde hacim kaybına yol açıyor. Bu durum, özellikle öğrenme yeteneği üzerinde olumsuz etkiler yaratabiliyor" dedi.
Beynin Kritik Bölgelerine Etkiler
Doç. Dr. Şimşek, dijital dünyaya maruz kalmanın beynin hafıza ve öğrenme merkezleri üzerindeki etkilerini detaylı şekilde anlattı. "Özellikle sabah saatlerinde dijital içeriklere daldığımızda, izlediğimiz her video ya da görsel, beynin prefrontal korteksinde yer kaplıyor. Bu içerikler genellikle amaçsız olduğu için analiz kabiliyeti zamanla zayıflıyor. Prefrontal korteks, analiz yapma ve problem çözme gibi işlevlerini yeterince kullanamadığında bu bölge köreliyor" dedi.
Ayrıca, hafızanın kısa ve uzun vadeli işlevlerini düzenleyen hipokampusun da dijital dünyaya bağımlı hale geldiğini ifade etti. "Dijital içeriklere hemen başvurarak bilgi aradığımızda, hipokampusumuzu yeterince çalıştırmıyoruz. Bu bölge kullanılmadığında zayıflıyor ve uzun vadede tıpkı demans gibi unutkanlık sorunlarıyla karşılaşılabiliyor"
Gençlerdeki Etkiler ve Uzun Vadeli Riskler
Şimşek, gençler arasında yaygınlaşan teknoloji bağımlılığının ciddi riskler taşıdığını vurguladı. "Aşırı dijital cihaz kullanımı, erken yaşta dikkat eksikliği, sosyal beceri yetersizliği ve düşük akademik başarıya neden olabiliyor. Beyin kabuğunda ortaya çıkan hacim kaybı, öğrenme kapasitesini doğrudan etkiliyor. Teknolojiyi bilinçsiz şekilde tüketmek, gençlerin beyin gelişimini olumsuz etkiliyor."
Beyin Çürümesini Önlemek İçin Öneriler
Beyni korumak ve dijital bağımlılığın etkilerini azaltmak için bir dizi öneride bulunan Şimşek, şu tavsiyelerde bulundu:
- Dijital Detoks: Teknoloji kullanımını sınırlandırarak dijital dünyadan uzaklaşmaya çalışın.
- Zeka Oyunlarına Yönelin: Dijital ortamları satranç, sudoku gibi beyni çalıştıracak oyunlar için kullanın.
- Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz, beynin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
- Düzenli Uyku: Dopamin ve melatonin seviyelerini dengede tutarak kaliteli bir uyku düzeni sağlayın.
- Sosyal Etkinlikler: Dijital ortamlardan uzaklaşıp yüz yüze sosyal aktivitelerde bulunun.
- Bilinçli Teknoloji Kullanımı: Teknolojiyi bir araç olarak görüp faydalı ve sınırlı şekilde kullanmaya özen gösterin.
"Teknoloji İle Sağlıklı İlişki Kurmalıyız"
Doç. Dr. Şimşek, dijital cihazların aşırı kullanımının beyin sağlığını olumsuz etkileyebileceğini bir kez daha hatırlatarak, "Teknolojiyi nasıl ve ne amaçla kullandığımız büyük önem taşıyor. Bilinçsizce tüketmek yerine, teknolojiyle sağlıklı bir ilişki kurarak onun hayatımızdaki yerini dengelemeliyiz" ifadelerini kullandı.
