Yaş ilerledikçe unutkanlık, odaklanma sorunu ve “beyin sisi” birçok kişinin ortak şikâyeti hâline geliyor. Ancak uzmanlara göre beynin yaşlanması kaçınılmaz değil. Doğru yaşam alışkanlıklarıyla zihni uzun yıllar boyunca keskin ve aktif tutmak mümkün. Ünlü hekim Dr. Amir Khan, kendisine en çok gelen sorulardan birinin “Zihnimi nasıl daha dinç tutarım?” olduğunu söyleyerek, beyni güçlendiren bilimsel olarak kanıtlanmış beş önemli alışkanlığı açıkladı.
BEDENİNİ HAREKET ETTİR
Dr. Amir’e göre egzersiz yalnızca kaslara ve kalbe değil, doğrudan beyne de güç veriyor. Hızlı bir 10 dakikalık yürüyüşün bile kan akışını artırarak hafızayı ve odaklanmayı saatlerce geliştirdiğini belirtiyor. Beynin %60’ının yağdan oluştuğunu hatırlatan uzman, Omega-3 bakımından zengin besinlerin beyin fonksiyonlarını koruduğunu söylüyor. Somon, ceviz, badem, keten tohumu ve zeytinyağı listenin başında yer alıyor. Ayrıca renkli meyve ve sebzeler, içerdiği antioksidanlar sayesinde iltihaplanmayı azaltarak zihinsel gerilemenin hızını düşürüyor.
UYKUYU HAFİFE ALMAYIN
NHS yönergelerine göre yetişkinlerin her gece 7–9 saat uyuması gerekiyor. Dr. Amir, “Uyku beynin çöp kutusudur; gün içinde biriken bilgi ve toksinler bu sırada temizlenir” diyerek uykusuzluğun zihni doğrudan yavaşlattığını vurguladı. Düzensiz uyku ise konsantrasyon, hafıza ve karar verme becerilerini olumsuz etkiliyor.
SOSYAL OLMAK BEYNİ ÇALIŞTIRIYOR
Sosyal etkileşim yalnızca duygusal değil, bilişsel açıdan da önemli. Dr. Amir şu sözlerle açıklıyor: “İnsanlarla konuşmak, hikâye hatırlamak, yüz ifadelerini okumak… Bunların hepsi beyniniz için mini birer egzersiz.” Yeni bir dil öğrenmek, müzik aleti çalmak veya yeni bir tarif denemek ise beynin yeni bağlantılar kurmasını sağlayarak zihni daha esnek hale getiriyor.
STRES BEYNİ YAŞLANDIRIYOR
Kronik stresin beyni kortizolle doldurarak hafızadan sorumlu bölgelerde hasar oluşturduğunu söyleyen Dr. Amir, günde birkaç dakikalık nefes egzersizi, meditasyon veya doğada yürüyüşün zihinsel performansı belirgin şekilde artırdığını belirtiyor. Gün ışığı almak da stres hormonlarını düzenleyerek odaklanmayı kolaylaştırıyor.
Dr. Amir’e göre beynin genç kalmasının sırrı aslında oldukça basit: “Daha çok hareket edin, doğru beslenin, iyi uyuyun, insanlarla bağlantıda kalın ve stresi yönetin. Beyninizi ne kadar besler, kullanır ve doğru şekilde dinlendirirseniz o kadar güçlü olur.”
