Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 30 Kasım 2021'de katıldığı bir televizyon programında yaptığı açıklamada Türkiye'nin ‘yeni ekonomi modeline' geçtiğini ilan etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yeni ekonomi modeliyle, yüksek faiz vererek sıcak para çekme politikasını elimizin tersiyle itiyoruz. Düşük faizle, üretimi ve ihracatı destekleyeceğiz” demişti.
Ancak uygulanan program ile ekonomide tüm dengeler alt üst oldu. Enflasyon canavarı günden güne büyürken, hayat pahalılığından şikayet edenlerin sayısı da arttı. Çok sayıda işletmede zor duruma düştü.
İKİ YILDA 8 BİN 717...
Ekonomideki yıkımdan en fazla etkilenenlerden biri de mahalle bakkalları ve marketleri oldu. SÖZCÜ'nün Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) kurulan-kapanan şirket istatistiklerinden yaptığı derlemeye göre, 2022 yılında 3 bin 518 bakkal kapanırken 2023'te bu sayı 5 bin 199'a çıktı.
Yeni ekonomi modelinin uygulamaya konduğu 2022 yılından itibaren kapanan toplam bakkal sayısı 8 bin 717 oldu.
Sektör temsilcileri artan kira bedelleri ve yükselen faturalar nedeniyle bakkal ve marketlerin zorlandığını ifade ediyor.
Bakkalların; vergiler, SGK primleri, ruhsat masraflarının yanı sıra, kesilen cezalar nedeniyle de işlerinin zorlandığını söyleyen sektör temsilcileri, artık direnme güçleri almayan esnafın kapısına kilit vurduğunu belirtiyor.
ZİNCİR MARKETLERLE REKABET EDEMİYORLAR
(TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, bakalların içinde bulunduğu durum ile ilgili "415 esnaf meslek kolu içinde değişen ve artan rekabet ortamında derdi günden güne büyüyen meslek kolu bakkallıktır. En önemli sorunlarından biri AVM ve zincir marketler ile yapılan mücadeledir. Buna paralel olarak alkol satışındaki saat sınırlaması ve yaptırımlarıdır" değerlendirmesini yapıyor.
Esnafın zincir marketlerle başa çıkamadığını vurgulayan Palandöken "Küçücük ilçelerde 15 tane zincir market var. Bu zincir marketler mahalle aralarına kadar girerek esnafı zor duruma sokuyor" diyor.
POS KOMİSYON ORANLARI DÜŞÜRÜLMELİ
Bankaların esnafın üzerindeki kredi kartı komisyon ücreti yükünü hafifletmesi gerektiğini belirten TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Orta Vadeli Ekonomi Politikasıyla birlikte enflasyonun düşmesi için alınan tedbirler kapsamında bankaların iş yerleri için uyguladığı kredi kartı komisyon oranları yüzde 0.74’ten yüzde 4’lerin üzerine kadar çıktı. Bu da hem esnafa hem de vatandaşa zarar. Çünkü esnaf artık kesintiler yüzünden kredi kartı ile yapılan ödemeleri kabul edemiyor. Vatandaşta da nakit sıkıntısı var. Esnafın veresiye defterleri yeniden açıldı. Esnafımız veresiye defteri ile adeta vatandaşın faizsiz bankası konumunda. Ancak fiyatlar günlük değiştiği için esnafımız sattığı ürünün yerine yenisini koyamıyor. Esnafın yükünü hafifletmek için bankalar kredi kartı komisyon oranlarını düşürmeli” dedi.