BLACK FRİDAY NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Black Friday, ABD'de Şükran Günü'nden sonra gelen ilk Cuma gününe denir. Gün 1932'den bu yana Noel alışveriş sezonunun başlangıcı kabul edilir.
Black Friday 2023 yılında 24 Kasım Cuma tarihine denk geliyor.
BLACK FRİDAY NEDİR?
Black Friday, Amerika Birleşik Devletleri’nde Şükran Günü’nden sonra gelen ilk Cuma gününe verilen isimdir. Bu günde perakendeciler, büyük indirimler yaparak Noel alışveriş sezonunun başlangıcını işaret eder. Black Friday, son yıllarda tüm dünyaya yayılmış ve Türkiye’de de oldukça popüler bir alışveriş günü haline geldi.
Black Friday’de indirimler, genellikle elektronik eşyalardan giyime, ev eşyalarından oyuncaklara kadar pek çok üründe uygulanıyor. İndirimler bazen %50’yi, hatta %80’i bile bulabilmekte. Black Friday’de en çok talep gören ürünler arasında akıllı telefonlar, televizyonlar, bilgisayarlar, beyaz eşyalar, giyim ve ayakkabılar yer alır.
Black Friday, alışveriş çılgınlığı olarak da tanımlanır. Bu günde mağazalara akın eden müşteriler, indirimli ürünleri almak için uzun kuyruklar oluşturur. Black Friday’de bazı mağazalarda, indirimli ürünler tükendiği için kavgalar ve kargaşalar yaşanabiliyor.
Black Friday, bazı çevreler tarafından eleştirilmekte ve sömürü olarak görülmektedir. Bu eleştirilerin temelinde, Black Friday’de uygulanan indirimlerin, perakendecilerin kâr marjlarını düşürmeye yönelik olduğu ve tüketicilerin ihtiyaç duymadıkları ürünleri satın almaya teşvik edildiği iddiaları yer alıyor.
Bununla birlikte, Black Friday’de yapılan alışverişler, Noel alışveriş sezonunun canlanmasına ve perakendecilere önemli bir gelir kaynağı sağlamasına yardımcı oluyor. Black Friday, tüketiciler için de önemli bir fırsat sunuyor. Bu günde, indirimli fiyatlardan yararlanarak ihtiyaç duydukları ürünleri daha uygun bir şekilde satın alabilmektedirler.
SAHTE LİNKLERE DİKKAT
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu birçok firmanın indirim yaptığı bu dönemde, internet sitelerinden alışveriş yapanlara gönderilen sahte linklere karşı güvenlik uyarısında bulundu. Ağaoğlu, ” Bunlar tuzak olabileceği gibi yalancı indirim de olabilir. Ayrıca dolandırılma riski de var. Kimlik avı için gönderilen linkler var. Yalancı linklere karşı da uyanık olsunlar” dedi. Gönderilen fırsat linkine girerek site üzerinden alışveriş yapan Aykut Karadan mağdur oldu. Karadan’a gelen kargodan, satın aldığı 4 pantolon yerine 3 kullanılmış pantolon çıktı. Karadan, ” ‘Şeffaf kargo ve kapıda ödemeli’ denilince insanlar bu zaafa kapılıyorlar. Şöyle üstünde de görüyorsun kotu ama çıkanlar bunlar. Yani hepsi böyle ikinci el ve giysi kutularından toplanmış malzemeler.” diye konuştu.
Kasım ayında birçok marka ‘Süper Alışveriş Günleri’, ‘Efsane Günler’, ‘Black Friday’ gibi indirim kampanyaları düzenliyor. İndirim döneminde bazı fırsatçılar tüketicileri dolandırmak için harekete geçti. Alışveriş yapmak için e-ticaret sitelerine yönelen tüketicileri hedef seçen dolandırıcılar, indirim adı altında sahte link göndermeye başladı. Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, vatandaşları sahte linklere ve dolandırıcılara karşı uyardı. Fırsat linki adı altında gönderilen linke girerek internetten alışveriş yapan Aykut Karadan mağdur oldu. Girdiği alışveriş sitesinden 4 pantolon alan Karadan’a, kullanılmış 3 pantolon gönderildi.
“KİMLİK AVI İÇİN GÖNDERİLEN LİNKLER VAR”
İndirim tuzaklarına karşı uyarıda bulunan Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, “İçinde bulunduğumuz Kasım ayı indirim kampanyalarıyla tüketicinin tuzağa düşürülmesi için elverişli bir dönem. Çünkü artan enflasyon nedeniyle ihtiyaçlarını almakta zorlanan tüketiciler haklı olarak indirim bekliyorlar. Ama dikkat. Bunlar tuzak olabileceği gibi yalancı indirim de olabilir. Ayrıca dolandırılma riski de var. Kimlik avı için gönderilen linkler var. Siz o linki tıkladığınız zaman, bütün cihazınızın bilgileri karşı tarafa geçiyor. Finansal bilgileriniz, kişisel bilgileriniz karşı tarafın eline geçtiğinde de geçmiş olsun. O nedenle tüketiciler bilmedikleri linklere asla tıklamasınlar. Ayrıca yalancı indirimlere karşı da uyanık olsunlar” dedi.
“BANKANIN İNTERNET SİTESİNİ TAKLİT EDİYORLAR”
Ağaoğlu, “Tüketici şüpheli linklere tıklamasın. Kazara tıklayıp da bilgileri, bilgisayarı, cep telefonunu ele geçirildiyse o takdirde yapılması gereken işlem öncelikle yakınlarına duyurmak, koşup Cumhuriyet Savcılığı’na Bilişim Suçları Birimi’ne gidip şikayette bulunmak. Çünkü siber korsanlar internet ortamında oldukça tehlikeli ve her an karşımıza çıkabilirler. Şüpheli linklerden uzak durmakta fayda var. Alışveriş sitesi gibi kendini gösterenler hatta çalıştığımız bankanın internet sitesini taklit edenler bile bizi tuzağa düşürmeye çalışıyorlar. Bu konuda da tüketici uyanık olmalı. Başına bir sıkıntı gelmemesi için tedbirli davranmalı. Şayet bir sorunla karşılaşırlarsa da Cumhuriyet Savcılığı’na şikayette bulunmalılar” ifadelerini kullandı.
“FIRSAT LİNKİNE TIKLADI; 500 LİRASINDAN OLDU”
Uyarılara rağmen gönderilen sahte linke giren Aykut Karadan mağdur oldu. Karadan, satın aldığı 4 pantalonu almayı beklerken kargodan eski 3 pantalon çıktı. 500 lirasından olan Karadan, “Sosyal medya üzerinden olsun birtakım alışveriş linkleri geliyor. Bir tanesine de güzel bir talep vardı. Ben de kendime ugun buldum; biraz bedenim büyük olduğu için geniş beden pantolon almak için güzel bir link gelmişti. Ona tıkladım, biraz araştırmama rağmen; kapıda ödemeli denilince güvendik tabii. Buraya geldi kargomuz. Sözde içinde 4 tane pantalon olması gerekirken 3 tane çıktı. O da geniş beden değil tam tersi dar beden ve kullanılmış ikinci el, sağdan soldan toplanılmış çöp mallar. Gerekli yerlere şikayetimizi yaptık ama sonuç sıfır. Sitelerini de kapatmışlar. Yani sonuçta biz 500 liramızı kaptırdık pantalonlara. İnsanların daha dikkatli olması gerekir tabii; ama öyle bir sonuca getiriyorlar ki, ben bile çok alışveriş yapmama rağmen bu duruma düştüm. Kapıda teslim, ödeme şöyle böyle diyorlar. Kargo elinize geliyor. İçinde olduğunu sanıyorsun ama içini açıyorsun, sonuçta parayı da ödemiş oluyorsun, bir daha geri dönüş sıfır” diye konuştu.
“İÇİNDEN KULLANILMIŞ, ESKİ PANTOLONLAR ÇIKTI”
Karadan, “Sonuçta da içinden böyle kullanılmış, eski kotlar çıktı. Yani tamamen çöplükten toplanmış mallar. Tabii, ‘Şeffaf kargo ve kapıda ödemeli’ denilince insanlar bu zaafa kapılıyorlar. Şöyle üstünde de görüyorsun kotu ama çıkanlar bunlar. Yani hepsi böyle ikinci el ve giysi kutularından toplanmış malzemeler. Yırtık, şöyle delik ve paçaları yapılmış birine göre. Yani sonuçta giysi kutularından toplanmış hurda şeyler” dedi.
“GÜVENİLİR SİTELERDEN ALIŞVERİŞ YAPSINLAR”
Aykut Karadan, “Vatandaşa söyleyeceğim benim kapıldığım gibi zaafa kapılmasınlar güvenilir sitelerden alışveriş yapsınlar ve iade edebilme şansları olsun. Benim öyle bir şansım olmadı çünkü direkt alışveriş yerine parasını gönderdim. İadede karşımda hiç muhatap bulamadım. Malı kimseye iade edemedim. Ne paramı geri aldım ne de malları iade edebildim. Sözde şikayet hakları, iade hakları var fakat birkaç defa görüşme yaptık, ‘İlgileneceğiz’ dediler. Şimdi de tamamen telefon hatlarını engellemişler. Telefon hatları engelli şu anda. Ben telefonu çaldırdığımda meşgul çıkıyor” diyerek vatandaşları da uyardı. (DHA)
