BRICS, dünya ekonomisinin önemli bir bölümünü oluşturan Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın enerji, finans, ticaret gibi alanlarda iş birliği ile oluşturuldu. 2009 yılında kurulan BRICS iş birliğini güçlendirmek ve küresel ekonomik dengede daha fazla söz sahibi olmak amaçlıyor.
BRICS NEDİR? AÇILIMI NE?
BRICS, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın ekonomik ortaklığını ifade eden bir terimdir. BRICS ismi, bu ülkelerin İngilizce isimlerinin baş harflerinden oluşur: Brasil (Brezilya), Russia (Rusya), India (Hindistan), China (Çin) ve South Africa (Güney Afrika).
BRICS, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın baş harflerinden oluşan ve 21. yüzyılın yükselen ekonomilerinin bir araya gelmesiyle kurulan, küresel siyasette yeni bir dönem başlatan önemli bir bloktur. Bu ülkelerin ortak amacı, dünya ekonomisinde daha fazla söz sahibi olmak, gelişmekte olan ülkelerin çıkarlarını korumak ve çok kutuplu bir dünya düzeni oluşturmaktır.
“BRIC” terimi, 2001 yılında o dönemde Goldman Sachs Yatırım Bankası’nın başkanı olan Jim O’Neill tarafından oluşturulmuştur. İlk kapsamlı diplomatik toplantı ise 16 Haziran 2009’da Rusya’nın Yekaterinburg şehrinde gerçekleştirilmiştir.
Güney Afrika Cumhuriyeti’nin 2011 yılında birliğe katılmasıyla, önceden sadece dört üye ile bilinen BRIC grubu adını BRICS olarak değiştirmiştir. Güney Afrika Cumhurbaşkanı Jacob Zuma’nın katılımıyla yapılan zirve, bu değişimin resmi adımı olmuştur. BRICS ülkeleri, bulundukları bölgelerdeki bölgesel ilişkiler üzerinde önemli bir etkiye sahip olarak bilinir. 2015 itibarıyla BRICS ülkeleri, dünya nüfusunun %41'ini oluşturan 3.1 milyar kişiyi temsil etmektedir.
BRICS ÜLKELERİ HANGİLERİ?
| Ülke | Yüzölçümü (km²) | Nüfus (2016) | Yoğunluk (/km²) | Kişi Başına Düşen GSYİH (PPP) | İnsani Gelişme Endeksi (İGE) | Katılım Tarihi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Brezilya | 8,515,767 | 203,062,512 | 25 | 18,686 | 0.754 | 16 Haziran 2009 |
| Rusya | 17,075,400 | 146,519,759 | 8.3 | 24,449 | 0.822 | 16 Haziran 2009 |
| Hindistan | 3,287,240 | 1,284,480,000 | 364.4 | 10,484 | 0.640 | 16 Haziran 2009 |
| Çin | 9,640,011 | 1,374,820,000 | 139.6 | 21,224 | 0.727 | 16 Haziran 2009 |
| Güney Afrika | 1,221,037 | 58,048,332 | 42.4 | 16,090 | 0.713 | 24 Aralık 2010 |
| Mısır | 1,010,408 | 105,231,000 | 103.56 | 16,980 | 0.731 | 1 Ocak 2024 |
| Etiyopya | 1,104,300 | 105,163,988 | 92.7 | 3,724 | 0.498 | 1 Ocak 2024 |
| İran | 1,648,195 | 79,011,700 | 48.0 | 17,443 | 0.766 | 1 Ocak 2024 |
| Birleşik Arap Emirlikleri | 83,600 | 4,106,427 | 121 | 78,255 | 0.911 | 1 Ocak 2024 |
BRICS’İN KÜRESEL EKONOMİDEKİ PAYI ARTIYOR
Başlangıçta Güney Afrika’yı içermeyen “BRIC” kısaltması, 2001’de İngiliz ekonomist Jim O'Neill tarafından Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'in büyüme potansiyelini vurgulayan bir makalede kullanılarak literatüre girmişti.
Birliğin kuruluşu ise Rusya’nın girişimleriyle, ABD ve Batılı ülkelerin küresel hakimiyetini dengeleyecek gayri resmi bir platform olarak 2009’a dayanıyor. Güney Afrika’nın da bir yıl sonra davet edilmesiyle birlik bugünkü BRICS adını aldı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, bu yıl katılan beş yeni ülkeyle birlikte BRICS’in ekonomik büyüklüğü 29,5 trilyon doları geçerken, küresel ekonomideki payı da yüzde 28’e çıktı.
Çin, 18,5 trilyon dolarlık ekonomisiyle birliğin bu alanda açık ara lideri konumunda. Hindistan 4,1 trilyon dolar, Brezilya 2,2 trilyon dolar, Rusya 1,9 trilyon dolar, Suudi Arabistan ise 1,1 trilyon dolar büyüklükteki ekonomileriyle Çin’i takip ediyor.
Üye diğer ülkelerden BAE 536 milyar dolar, Güney Afrika 401 milyar dolar, İran 386 milyar dolar, Mısır 257 milyar dolar ve Etiyopya 192 milyar dolar ekonomik büyüklüğe sahip. Genişleyen yeni BRICS'in toplam nüfusu ise yaklaşık 3,5 milyara çıkarken bu da dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 44’üne tekabül ediyor.
