Hazine ve Maliye Bakanlığı, aralık ayı bütçe verilerini açıkladı. Buna göre merkezi bütçe, aralık ayında 842,5 milyar TL ile rekor açık verdi.
2023 yılındaki toplam bütçe açığı ise 1 trilyon 375 milyar TL'ye ulaştı. Bu rakam da yıllık bazda tüm zamanların zirvesi olarak kayıtlara geçti.
Hazine'nin aralıkta nakit açığı 197 milyar TL iken bütçe açığının 842,5 milyar TL olarak açıklanması dikkat çekti. Bütçe açığında bir önceki rekor temmuzda 219,6 milyar TL ile kırılmıştı. Aralıktaki rekor bu rakamın yaklaşık dört katı oldu.
Aralıkta bütçe gelirleri 550 milyar TL olurken, bütçe giderleri 1 trilyon 393 milyar TL ile tarihi zirveyi gördü.
2023 genelinde ise bütçe gelirleri 5 trilyon 211 milyar TL olurken, giderler 6 trilyon 586 milyar TL olarak kayıtlara geçti.
2022'de toplam 310,9 milyar TL olan faiz harcamaları, 2023'te 674,6 milyar TL'ye yükseldi.
Faiz dışı bütçe açığı, aralıkta 800,2 milyar TL, 2023 genelinde 700,4 milyar TL oldu.
MİLLİ GELİRE ORANLI AÇIKTA 21 YILIN ZİRVESİ
Orta Vadeli Program'daki (OVP) GSYH projeksiyonlarına göre, 2023 yılında bütçe açığının milli gelire oranı yüzde 5,4 ile 21 yılın zirvesini gördü.
OVP'de merkezi yönetim bütçesinde 2023 yılında 1 trilyon 633 milyar TL açık öngörülmüştü. OVP'de açığın GSYH'a oranının yüzde 6,4 olacağı tahmin edilmişti.
2022'de bütçe açığı 142,7 milyar TL olmuştu. Bütçe açığının GSYH'ye oranı yüzde 1 olarak kaydedilmişti.
ŞİMŞEK'TEN AÇIKLAMA
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2023'te deprem harcamaları hariç tutulduğunda bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 1,7 ile Maastricht kriterinin de altında olduğuna işaret ederek, "Bütçe sonuçları, program hedeflerinin gerçekleştirilmesine ve mali disiplinin yeniden tesisine yönelik kararlılığımızı göstermektedir." dedi.
Şimşek, AA muhabirine, 2023 yılı merkezi yönetim bütçe gerçekleşme sonuçlarına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Bütçe açığının OVP beklentilerinin yaklaşık 258 milyar lira altında, 1 trilyon 375 milyar lira olarak gerçekleştiğine işaret eden Şimşek, "Bütçe açığının milli gelire oranı ise yüzde 6,4 olan OVP öngörülerinin 1 puan altında yüzde 5,4 seviyesinde gerçekleşti. Deprem harcamaları hariç tutulduğunda ise bu oran yüzde 1,7 seviyesinde." diye konuştu.
Şimşek, bütçe açığındaki bu olumlu görünümde, öngörülenden daha yüksek gelir tahsilatının etkili olduğunu bildirirken, "Gelir performansındaki bu artışta ise yurt genelinde gerçekleştirilen etkili vergi denetimleri, kayıt dışı ekonomiyle güçlü mücadele ve tahsilatı hızlandırma çalışmaları belirleyici olmuştur." ifadesini kullandı.
950 MİLYAR TL'LİK DEPREM HARCAMASI
Yürütülen çalışmalara ilişkin de bilgi veren Şimşek, borçlularla birebir irtibata geçildiğini ve borçlarını ödemeleri için gerekli bilgilendirmelerin yapıldığını anlattı. Şimşek, tek seferde ödeme yapamayacak durumda olan borçlulara taksitlendirme yoluyla yardımcı olunduğunu belirtirken, "Ödeme eğiliminde olmayan borçlular hakkında ise gerekli icra işlemleri yapılmıştır. Gider tarafına bakıldığında, depreme yönelik ihtiyaçlar için daha fazla kaynak aktarılmasına rağmen OVP ile uyumlu bir görünüm sergilenmiştir. Deprem hariç harcamalarda ise mali disiplin hedefiyle uyumlu, öncelikli ihtiyaçların karşılandığı ve önümüzdeki yıllara herhangi bir ilave yük oluşturmayan bir anlayış benimsendi." değerlendirmesini yaptı.
Bakan Şimşek, depreme yönelik ihtiyaçlar için 762 milyar liralık harcama öngörülmüşken yıl sonu harcama tutarının 950 milyar lira seviyesine ulaştığını aktararak, şunları kaydetti:
"Deprem harcamalarının milli gelire oranı ise yüzde 3,7'dir. Geçici nitelikte olan bu harcamaları hariç tuttuğumuzda ise bütçe açığının milli gelire oranı yüzde 1,7 ile Maastricht kriterinin de altındadır. Bütçe sonuçları da program hedeflerinin gerçekleştirilmesine ve mali disiplinin yeniden tesisine yönelik kararlılığımızı göstermektedir."