"Çalışma saatleri kısalıyor mu?" konusu bir süredir milyonlarca çalışanın gündeminde yer alıyor. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında en çok çalışan Türkiye, sıra ücretlere gelinde son sıralara geriliyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre Türkiye’de ortalama haftalık çalışma süresi 44.2 saati buluyor.
ÇALIŞMA SAATLERİ KISALIYOR MU?
"Çalışma saatleri kısalıyor mu?" sorusuna yanıt veren AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, kamu ve özel sektörde haftalık çalışma saatlerinin düşeceği yönünde bir çalışmanın olmadığını açıkladı.
Güler, "Öyle bir çalışma söz konusu değil. Gerek haftalık çalışma saatleri gerekse günleri açısından gündemimizde böyle bir çalışma yok. Ancak pandemiyle beraber belli sektörlerde, belli meslek gruplarında daha kısa süreli çalışma, daha esnek çalışma modelleri de tabii burada gerek işveren, gerekçe çalışanlar açısından öneriliyor, çalışılıyor. Bu mahiyette eğer olabilecekse sadece belli meslek kollarında ve belli mesleğin icrası noktasında uzaktan çalışma modeli gibi daha kısa süreli haftalığın belli günlerinde çalışabilecek bazı öneriler ve teklifler var. Bu yönüyle olabilecektir. Yoksa mevcut çalışma hayatımız içerisinde gerek haftalık çalışma günleri gerekse de haftalık çalışma saatleriyle ilgili düşürülmesiyle ilgili herhangi bir düzenlememiz yok. Herhangi bir hayata geçecek bir çalışma şu anda bulunmuyor" dedi.
HAFTALIK ÇALIŞMA SAATİ NE KADAR?
Türkiye'de haftalık çalışma süresi, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 63. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, haftalık çalışma süresi en çok 45 saattir. Ancak, haftanın çalışılan günlerine farklı dağıtıldığında dahi günlük çalışma süresi hiçbir şekilde 11 saati geçemez.
Haftalık çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır ancak, işyerinin ve işin gereğine göre, günlük çalışma süresi haftanın çalışılan günlerine farklı dağıtılabilir. Bu durumda, günlük çalışma süresi 11 saati geçemez.
İş Kanunu'na göre, haftalık çalışma süresinin 45 saati aşması durumunda, fazla çalışma olarak kabul edilir. Fazla çalışma ücreti, normal çalışma ücretinin saat başına %50 fazlası olarak ödenir.
Bir işletme, işçilerinin haftalık çalışma süresini örneğin 40 saat belirleyebilir bunda bir sakınca yoktur; ancak işçilerle anlaşsa bile bu süreyi 46 saat olarak belirleyemez.
ÇALIŞAN MOLA SÜRESİ NE KADAR?
Günlük çalışma süresi 4 saat veya daha kısa süreli işlerde en az 15 dakika, 4 saatten fazla ve 7,5 saate kadar (7,5 saat dahil) süreli işlerde en az yarım saat, 7,5 saatten fazla süreli işlerde en az 1 saat ara dinlenmesi verilir.
Ara dinlenmesi, işçinin dinlenmesi ve ihtiyaçlarını karşılaması için verilen bir süredir. Ara dinlenmesi, çalışma süresinin ortalama bir zamanında verilir.
Örneğin, bir işçinin günlük çalışma süresi 8 saat ise, 4 saatten fazla ve 7,5 saate kadar süreli bir iş yapıyorsa, en az 30 dakika ara dinlenmesi verilmek zorundadır. Bu süre, işçinin çalışma süresinin ortalama bir zamanında, yani sabah veya öğlen saatlerinde verilebilir.
İşçinin ara dinlenmesi sırasında çalışması yasal olarak yasaktır. İşveren, işçinin ara dinlenmesini çalışma süresi olarak kabul edemez ve işçiden bu süre içinde çalışmasını isteyemez.
