Dernekler, en az yedi gerçek veya tüzel kişinin, bir araya gelerek belirli bir amaç doğrultusunda kurdukları ve bu amaç için faaliyet gösterdikleri örgütlenmelerdir. Kuruluş aşamasında, derneğin adı, amacı, kurucuları ve üyeleri gibi temel bilgiler bir tüzükle belirlenir. Bu tüzük, derneğin faaliyetlerini düzenleyen temel belge olarak işlev görür.
DERNEK TÜRLERİ VE FAALİYET ALANLARI NELERDİR?
Dernekler, faaliyet alanlarına göre çeşitli kategorilere ayrılabilir. Örneğin, sosyal, kültürel, sportif, insani yardım gibi alanlarda faaliyet gösteren dernekler bulunmaktadır. Ayrıca, dernekler faaliyetlerinin niteliğine göre mesleki, hemşehri, çevre koruma gibi farklı türlerde de olabilir. Her dernek, kendi tüzüğünde belirtilen amaçlar doğrultusunda faaliyetlerini sürdürür ve bu faaliyetler, kamu yararı taşıyan nitelikte olabilir.
DERNEKLERİN YÖNETİMİ VE DENETİMİ NASIL OLUR?
Bir derneğin yönetimi, genellikle genel kurul ve yönetim kurulu tarafından sağlanır. Genel kurul, derneğin en üst karar organıdır ve belirli aralıklarla toplanarak derneğin genel politikalarını belirler. Yönetim kurulu ise, genel kurul tarafından seçilen ve derneğin günlük işleyişini yürüten organdır. Dernekler, hem iç denetim hem de devlet tarafından denetime tabidir. İç denetim, derneğin üyeleri tarafından gerçekleştirilirken, devlet denetimi ise ilgili bakanlıklar tarafından yapılır.
DERNEK KURMA ŞARTLARI VE YASAL DÜZENLEMELER
Türkiye’de dernek kurmak için belirli yasal şartlar bulunmaktadır. En az yedi kurucu üye gerekliliği, dernek tüzüğünün hazırlanması ve ilgili il dernekler müdürlüğüne bildirilmesi gibi prosedürler yerine getirilmelidir. Ayrıca, derneklerin faaliyetleri yasalar çerçevesinde olmalı ve kamu düzenine, milli güvenliğe, genel sağlığa ve ahlaka aykırı faaliyetlerde bulunmamalıdır.
DERNEKLERİN KAPATILMASI VE FESHİ
Bir dernek, genel kurul kararıyla feshedilebilir veya mahkeme kararıyla kapatılabilir. Genel kurul, derneğin feshine karar verirse, derneğin mal varlığı tüzükte belirtilen şekilde tasfiye edilir. Mahkeme kararıyla kapatılma durumu ise, derneğin faaliyetlerinin yasa dışı olduğunun tespit edilmesi durumunda gerçekleşir.
