Alerjiyi tetikleyen polenlerin çoğu, rüzgarla taşınan hafif ve mikroskobik taneciklerdir. Bu tür polenleri üreten bitkiler, genellikle gösterişsiz çiçeklere sahiptir çünkü böceklerle değil, rüzgarla tozlaşırlar. Buna karşılık çiçekli bahçe bitkilerinin büyük kısmı ağır polen üretir ve bu polenler uçmadığı için mevsimsel alerjilere neden olmaz. Zinya, ortanca ve zambak gibi bitkiler alerji dostu seçenekler arasında gösteriliyor.
ALERJİYİ TETİKLEYEN BİTKİLER
1. Gölge ağaçları
Dişbudak, huş, meşe, ceviz, akçaağaç, dut, karaağaç ve söğüt gibi yaprak döken ağaçlar, ilkbaharda büyük miktarda polen üretir. Bu ağaçların polen salınımı genellikle bir hafta veya daha uzun süre havada kalır. Uzmanlar, bu ağaçların çevresel faydalarının yüksek olduğunu ancak alerjisi olanların bu dönemlerde dikkatli olması gerektiğini vurguluyor.
2. Sedir ve ardıç türleri
Sedir ve bazı ardıç türlerinin polenleri, halk arasında "sedir ateşi" olarak bilinen güçlü alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Özellikle kış aylarında, sıcaklık düşüşlerinin ardından polen salımı bir anda yoğunlaşır ve çevrede duman etkisi yaratır. Polen yayılımı yüzlerce kilometreyi bulabilir. Bu nedenle sedir yerine polen üretmeyen türler tercih edilebilir.
3. Çimenler
İlkbahar sonu ve yaz başında çiçeklenen çimenler de alerjiye neden olabilecek polenler üretir. Çimlerin düzenli biçilmesi ve belirli bir yükseklikte tutulması, polen salımını azaltabilir. Yaz ortasında çiçeklenen süs otları da benzer şekilde alerji riski taşır. Alerjisi olanlara Sibirya süseni gibi alternatif bitkiler öneriliyor.
4. Yabani otlar
Ambrosia (yabani ragweed), adaçayı, domuz otu, kuzu kulağı, Rus devedikeni ve İngiliz muzu gibi yabani otlar yaz sonu ile sonbahar başı arasında yüksek miktarda polen salar. Bu bitkilerin henüz çiçek açmadan topraktan sökülmesi, alerji riskini azaltabilir.
ALERJİ RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN UZMAN TAVSİYELERİ
Uzmanlar, alerjisi olanların bahçelerine rüzgarla taşınan polen üreten bitkiler yerine tozlayıcılarla çoğalan çiçekli bitkiler dikmesini öneriyor. Ayrıca aşağıdaki önlemlerle alerji etkisi azaltılabilir:
Zamanlama: Sabah saatlerinde polen oranı daha düşüktür. Bahçe işleri bu saatlerde yapılmalı.
Yağmurun etkisi: Hafif yağmur polenleri temizleyebilirken, yoğun yağış sonrası polen parçaları havada kalabilir.
Hava durumu takibi: Polen sayım uygulamaları kullanılarak günlük risk seviyesi kontrol edilmeli.
Kıyafet değişimi ve duş: Dışarıdan içeri girince duş alınmalı, kıyafetler değiştirilerek evdeki polen yükü azaltılmalı.
Alerjisi olan bireylerin bu bitkiler konusunda bilinçli davranması ve gerekli önlemleri alması, hem sağlıklarını korumalarına hem de doğayla iç içe yaşamlarını sürdürmelerine olanak tanıyor.