Set turizmi, film veya dizilerin çekildiği mekanlara seyahat etmeyi konu alan bir tatil türü. Bu trendin etkisi şaşırtıcı boyutlarda: Expedia’nın 2023 verilerine göre, izlenen dizi ve filmler, seyahat tercihlerinde yüzde 44 ile en büyük ilham kaynağı oldu. Bu oran, sosyal medyanın etkisini geride bıraktı.
800 KİŞİLİK KÖY TAŞTI
Euronews'in haberine göre; Avusturya’daki Hallstatt köyü bu durumun çarpıcı bir örneği. 800 kişilik nüfusa sahip köy, Disney’in 'Frozen' filmine ilham verdiği düşünülen görüntüsüyle günde 10 bine yakın ziyaretçi ağırlıyor. Ziyaretçi akını öyle arttı ki, köy halkı manzarayı kısmen kapatmak için 2023’te çit dikti. Bu yoğunluk altyapı için büyük bir yük anlamına geliyor.
Benzer bir etkiyi HBO’nun 'The White Lotus' dizisi Sicilya’daki Taormina’da yarattı. Four Seasons’ın San Domenico Sarayı’nda geçen sahneler, bölgeye ilgiyi katladı. İngiltere’de geçen 'Bridgerton' dizisi ise tarihi sarayları ve bahçeleri turizmin radarına soktu. Romanya’daki Buftea stüdyoları da 'Wednesday' dizisinin etkisiyle turist çeken merkezlerden biri haline geldi.
Kore dizilerinin etkisi ise uluslararası çapta hissediliyor. 'Crash Landing on You' sayesinde İsviçre’nin Interlaken, Grindelwald ve Iseltwald gibi kasabaları Asyalı turistlerin rotasına girdi. 2024’te yayınlanan 'Queen of Tears' dizisi, Almanya’da Berlin ve Potsdam’a olan ilgiyi artırdı.
1,5 MİLYONLA REKOR KIRDI
Ancak bu ilgi, her zaman olumlu sonuçlar doğurmuyor. Dubrovnik, 'Game of Thrones' (Taht Oyunları) dizisinin çekimlerinden sonra 2019’da 1,5 milyon turistle rekor kırdı. Bu da her bir yerli halk için yaklaşık 36 turist anlamına geliyor. Trafik, altyapı yorgunluğu ve yerel halkın yaşam kalitesindeki düşüş artık gözle görülür hale geldi.
Tayland’daki Maya Körfezi, Leonardo DiCaprio’nun rol aldığı 'The Beach' filminden sonra turizmin zarar verdiği başka bir örnek. Mercan resiflerine verilen zarar nedeniyle bölge 4 yıl boyunca ziyarete kapatıldı ve 2022’de sınırlı erişimle tekrar açıldı.
Fransa ise şimdiden olası sorunları önlemeye çalışıyor. 'The White Lotus'un dördüncü sezonunun burada çekileceği açıklanırken, Montmartre gibi turistik bölgeler aşırı kalabalıktan şikayet ediyor. Cannes ise kruvaziyer gemilerine sınırlama getirerek günlük ziyaretçi sayısını düşürmeyi hedefliyor.
Fransa’nın turizm politikası, diğer ülkelere göre daha sistematik. Hükümet, 2021 yılında 1,9 milyar euro bütçeyle daha sürdürülebilir ve kapsayıcı bir turizm anlayışı benimsedi. Kısa uçuşlar yerine tren yolculuğunun teşvik edilmesi ve Paris dışındaki şehirlerin öne çıkarılması bu stratejinin parçaları.
