Dünkü yazımın konusu; “Dolar ne olacak?”, “Neden artıyor?” sorularıydı. Bugünün konusu; Dolar artıyor artmasına da, daha da artarsa neler olacak?
Genel söylemim şöyle; Türkiye’de döviz kurlarının devamlı arttığı bir ortamda ağzınızla kuş tutsanız kimseye ekonominin iyi gittiğine inandıramazsınız. İnandıramayınca da kimseye yatırım yaptırıp, para harcatamazsınız.
Doların hızlı yükselmesi önce algıyı bozar. Nitekim kurda yaşanan ani yükselişler, beklentilerde bozulmaya ve yatırım kararlarının iptaline yol açar. İşe adam aldıramazsınız. Ekonomiyi büyütemezsiniz. Şu anda bu yaşanıyor!
Hemen söyleyeyim, dövizin artışı hep kötüdür diye bir şey yok... Hatta yararlıdır... İyi de bizde işler kontrolden çıktı. Yılbaşından beri yüzde 30 artıştan bahsediyoruz burada...
MAKYAJ DÖKÜLDÜ
Dolar hızlı artarsa ilk etapta enflasyondan başlamak üzere bütün hesaplar şaşar diyeceğim... Buyurun şaştı zaten... Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 7,14 ile beklentileri aştı. Tabii yüzde 7 enflasyona kim inanıyorsa, orası da ayrı tabii...
Kurun enflasyona yüzde 15 gibi etkisi var. Kur yüzde 30 değer kazandığında, enflasyon 4.5 puan artıyor.
AKP, iktidarda bulunduğu 13 yılın tamamında TL’yi değerli tutarak sanal bir refah yarattı. Kime sorsanız “ekonomi iyi gidiyor” diyordu. Neden? Dünyada para çoktu, kolay kredi bulabiliyorduk. Çil çil dövizler ülkemize geliyordu.
Açıkçası yıllardır suni olarak değerli tutulan TL sayesinde, dolar bazında hazırlanan milli gelir yüksek, açıklar düşük göründü. Gerçeklerin çirkinliğini makyajladı.
BRAVO! REKORU KIRDILAR...
Dolar yükselince fakirliğimiz ortaya çıktı. Kişi başı milli gelirimiz 11 bin dolar diye hava atarken, bugün 9 binin altına geriledi...
Kurdaki artış, Türkiye’nin borcunu katlıyor. Doların 3 TL olması halinde ekstra bir borç artışı olmasa bile sadece kur farkından dolayı dış borç 1 trilyon 200 milyar liraya çıkıyor. Yani 280 milyar lira borca ekleniyor.
Hızlı artış alım gücünün düşmesine de yol açar. Zira sanayide 100 dolarlık üretim için yaklaşık 70 dolarlık ara malı ithalatı gerekiyor. Dolardaki her kuruş artış ara malı ithalatının maliyetini artırıyor. Fiyatları yükseltiyor. Dengeleri bozuyor. Şirketleri batırıyor.
Şimdi 3.20’lere yaklaşınca faizleri artıracaklar. Hem dolar fazla düşmeyecek, hem de faizin yükseldiği ile kalacağız. Yine Cumhuriyet tarihi boyunca yapılmayanı yaptılar, rekoru kırdılar! Daha ne istiyorsunuz?
Dolar artınca neler oluyor?
Murat Muratoğlu
Yayınlanma: