Enflasyonla mücadelede en önemli araç reel değerli TL için küresel piyasalarda yükselen dolar kuruna karşı kamu tekrardan savunmaya geçti. Haftanın ilk işlem günü yaklaşık 3.5-4 miyar dolarlık TL’den çıkış görülürken piyasa uzmanlarının hesaplamalarına göre bunun yaklaşık 3 milyar doları yabancılardan oluştu..

Bu sert çıkışa karşı kamudan döviz satışı gerçekleştirilirken kasımın ilk 15 günü itibariyle de Merkez Bankası rezervleri gerileme gösterdi, dolar/TL’de yüzde 1’in üzerinde yükseliş görüldü. Piyasa uzmanları savunma barikatını kamunun 34.60 seviyesine kurduğunu savnurken sene sonuna kadar parça parça çıkış yaşanmasının olası olduğunu fakat bir şok yaşanmasını beklemediklerini dile getirdi. 

Ekonomim'den Şeyda Uyanık'ın haberine göre, 2023 Mayıs sonundaki genel seçimler sonrasında geleneksel para politikasına geri dönüldü, enflasyonla mücadele hız kazandı. Yükselen politika faizi ile sıkı para politikası uygulandı, reel değerli TL enflasyonla mücadelenin en önemli aracı olarak dikkat çekti.

Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele için TL’yi desteklemesi ve nominal faizlerin seviyesi hem yurtiçinden hem de yurtdışından yatırımcıların TL’yi tercih etmesini destek verdi.

Bu yıl marttaki yerel seçimlerin ardından ise yabancının carry trade girişi arttı piyasa uzmanlarının verdiği bilgiye göre bu yıl Türkiye dünyada en çok carry trade getirisi sağlayanlar arasında yer aldı. Uzmanların hesaplamalarına göre mart sonrası carry trade girişi 15-20 milyar dolar seviyesini yakaladı.

KASIM'DA YÜKSELİŞ YÜZDE 1'DEN FAZLA

Trump’ın ABD seçimlerini kazanması sonrasında ilk günlerde TL gücünü korusa da küresel çapta güçlenen dolar karşısında tutunamadı. Dolar/TL kasımda yüzde 1'den fazla yükseldi, bu yılın tamamında yükselişi yüzde 17,5’e yakın düzeyde. 

Bu yükseliş kademeli gerçekleşti reel değerli TL politikası kararlılıkla sürdürüldü. Fakat hafta başında bu yılın en sert yükselişi görüldü. 

Dolar/TL’de günlük yükseliş yüzde 0,2’ye yaklaştı bir gündü uzun süredir böyle bir yükseliş yaşanmadığı için de oynaklık artmış gibi göründü. Piyasa uzmanlarının verdiği bilgiye göre pazartesi günü toplam çıkış 3.5- 4 milyar doları buldu. TL’den bunun da yaklaşık 3 milyar doları da yurtdışına çıkıştan kaynaklandı. Uzmanlar, yılın sonunun yaklaşmasının bu harekette önemli baskı oluşturduğunu belirtti. 

Bankacılık sektörü kaynaklarının verdiği bilgiye göre 15 Aralık sonrasında küresel çapta bir pozisyon değişikliği yaşanmıyor. Ve bu nedenle bu günlerde yatırımcılar pozisyon değiştirmek ve edindiği karı cebine atmak istiyor. Bu haftanın ilk işlem gününde de yaşanan çoğunlukla bu oldu.

Carry tradeden yakaladığı getiriyi almak isteyen yabancı çıkışı hızlandırınca diğer yatırımcıların stop pozisyonları da bundan etkilendi ve pazartesi günkü yüksek TL’den kaçış görüldü. Kaynakların verdiği bilgiye göre çıkışı bekleyen ancak tek bir günde bu denli hızlı olmasını beklemeyen kamu biraz hazırlıksız yakalandı ve tahmin edemedi bu yaşananları. Kamu pazartesi günü TL’yi savunmak için döviz satışlarını hızlandırdı, geçmiş dönemlerde kamu satışı yaşandığında piyasaya girip satış yapan yerli yatırımcı ise bu sefer pozisyonunu değiştirmedi.

SENE SONU 35 LİRA BEKLENTİSİ

Bankacılık sektörü kaynakları aralık ayı ortasına kadar carry trade kaynaklı çıkışların devam edeceğini 1-2 miyar doların da önümüzdeki günlerde çıkabileceğini vurguladı. Bu çıkışın dolar/ TL kur seviyesini bir miktar yukarı atacağını belirten kaynaklar ancak bunun çok sıkıntı yaratmayacağını zaten yılsonu için ortalama dolar/TL kuru beklentilerinin de 35 seviyesinde olduğunu hatırlattı.

Dün de bir miktar çıkışın sürüdğünü fakat pazartesi günü ile kıyaslandığında çok düşük olduğunu dile getiren uzmanlar, kur tarafında endişelenecek, panikleyecek bir durum ise olmadığını söyledi.

Kaynakların verdiği bilgiye göre reel değerli TL enflasyonla mücadelede tek araç olmaya devam ediyor, kuru tutmaya da kamu devam edecek. Bu reel değerleme olduğu sürece de enflasyon aşağı gelecek. Bu nedenle kaynaklar dengede ciddi bir değişiklik görmüyor. Pazartesi kurda yaşanan oynaklık sonrasında yarınki Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizinde değişiklik olmayacağının yüzde 100 olduğunu, hatta aralık ayına ilişkin bile sinyal gelmeme ihtimalinin yükseldiğini ifade eden kaynaklar politika faizi indiriminin Ocak 2025’te başlama ihtimalinin ise güçlendiğine işaret etti. Kaynaklar bu durumun da TL’yi destekleyeceğine vurgu yaptı.

TL'DE OLUMLU HAVA

Bir diğer bankacılık sektörü kaynağı da forward faizlerinin yükselmeye devam etmesinin geçen hafta cuma günü sonrasında pazartesi günü de bir miktar carry trade yatırımının kapatıldığını ve bu tutarların dövize dönmüş olabileceğine ifade ettiğini belirterek, döviz kurunda yükseliş görülse de TL konusunda görüşlerini değiştirmediklerini vurguladı.

Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele için TL’yi desteklemeye devam edecek olması ve nominal faizlerin yüksek seyri sebebiyle TL konusundaki görüşlerinin halen olumlu olduğunu söyleyen kaynaklar, TL para piyasası fonları ve 32 günlük mevduatın faiz getirisinin döviz kurlarında artışın üzerinde kalmaya devam edeceği görüşünde olduklarını söyledi.

PÜRÜZ GÖRÜNMÜYOR 

Bir başka bankacılık sektörü kaynağı da yurtiçinde geride kalan son 3-4 yılın fiyatlama psikolojisinin kurda kimi zaman günlük hareketlerin daha yüksek ses ve ilgi ile takip edilmesine neden olduğunu, pazartesi günü liradaki zayıflamada spekülatif amaçlı açılan uzun lira pozisyonlarında bir kısım kar realizasyonu isteğinin ağır basmış olabileceği belirtilerek, yaklaşan yıl sonu tatil döneminin de gözetilmesi gerektiğini vurguladı.

Yabancı bakımından küresel işlem yapma iştahının korunacağı son 2-3 haftaya girildiğini belirten kaynak, hali hazırda yürürlükte olan dezenflasyon programında ek kur şokuna tahammül edilecek bir lüksün içerisinde olunmadığını belirtti. Kaynak, ödemeler dengesindeki ciddi düzelme ve alternatif getiriler kaynaklı yerlilerin azalan DTH talebi ile birlikte bakıldığında, TCMB’nin yüksek rezerv ile ana oyuncu konumunda olduğu döviz piyasası işlemleri açısından yakın vadede ek risk başlığı oluşmadıkça herhangi bir problemli durum öngörmediklerini ifade etti.

REZERVLER DÜŞÜYOR

QNB ekonomistlerinin hesaplamalarına göre 15 Kasım haftasında toplam döviz rezervi 0.6 milyar dolar azalarak 156.7 milyar dolara, swap hariç net rezerv de 1.5 milyar dolar azalışla 43.7 milyar dolara geriledi.

8 Kasım haftasında da toplam rezervler 2.3 milyar dolar, swap hariç net rezervler 0.6 milyar dolar, net uluslararası rezervler ise 0.4 milyar dolar azalış göstermişti.