İşin açıkçası son aylarda ilgilendiğim tek bir veri var. Her perşembe günü Merkez Bankası tarafından açıklanan net döviz pozisyonu... Hani şu devamlı konuşulan rezervler...
Son günlerde Erdoğan’ın “rekorlar kırıyor” dediği, oysa tam tersi Cumhuriyet tarihinin en kötüsünde olan gösterge kendisi... O da ekonomist ben de... Seçin birimizi...
★★★
Ocak ayı felaket geçti. Merkez Bankası’nın net döviz pozisyonu 6.8 milyar dolar daha eridi...
Cümleye “yaşanan kaybın” diye başlayacağım ama zaten ekside olan bir pozisyonu nasıl kaybedersin ki? Anlaşılacağı üzere biraz daha dibe indi. Neydi nedeni?
★★★
Kamu bankalarının döviz satması ki böylece kuru kontrol etme çabaları başta olmak üzere Kur Korumalı’dan dönen paraların dövize yönelmeleri...
Bariz kur çıpası ile dolar kontrol altında tutulmaya çalışılıyor. Tüm örtülü sermaye kontrolüne, müdahalelere ve bu baskıya rağmen hala artıyorsa ciddi sorun var demektir... Var mı? Var! Tutabilirler mi? Tutarlar... Burada esas sorulması gereken soru nereye kadar?
★★★
Gelelim işin “net” kısmına... Merkez Bankası’nın ülkelerle ve bankalarla yaptığı swap yani değiş tokuş işlemleri, bankalarda yatan döviz mevduatlarına karşın talep ettiği munzam karşılıkları ve Hazine’nin dövizleri çıkarıldıktan sonra elde kalan döviz miktarı...
Çıkartıyoruz, bir bakıyoruz hesap makinası bize eksi 51.7 milyar doları gösteriyor. Yani emanet paraları bile yemişiz. Oradan geleni buraya koyarak idare etmeye çalışıyoruz.
★★★
Planımız basit... Yabancıdan para gelecek, kapatacağız borcumuzu... Borcunu ödemek için devamlı bir yerlerden para bekleyen insan tipi sanki... Tekirdağ’daki arsam satılsın ödeyeceğim hemen demek gibi...
Bizim gibi ülkelerin en büyük sermayesi para değil, güvendir... Biz onu çoktan kaybettik! Kendi vatandaşın bile sana güvenmiyorsa neyi var neyi yoksa dolara yatırıyorsa, elin yabancısı niye ucuza versin parasını?
★★★
Kamunun dış borcuna gelince... Açıklanandan çok daha fazla...
Ayrıca, yabancı yatırımcı, Türkiye’ye döviz getirip bozduruyor. Hisse senedi ve tahvil, bonolarımızdan alıyor, mevduat yapıyor.
Kamu, içeride dış borç almış oluyor... Buna sıcak para deniliyor, dış borçtan sayılmıyor. Peki, geri giderken ne yapıyor? Kazandığı Türk Liralarını dövize çeviriyor.
★★★
‘Yap-İşlet-Devret’ projelerinin ödemelerinin hepsi döviz borcu... Türk şirketleri Türk Lirası kabul etmiyorlar! Net rezervler eksi olunca el alemin parasıyla mı ödeyeceksin?
Benim esas korkum yabancıların yazdığı raporların gazına gelip ülkeyi daha büyük felakete sürüklemeleri...
★★★
Amerikalı yatırım bankası Goldman Sachs, Merkez Bankası’nın 2024 sonuna kadar faizi yüzde 25’e indireceğini düşünüyor.
Garibim ne bilsin Türkiye’de enflasyonun gerçek açıklanmadığını... Ona göre hesaplıyor.
Faizler yüzde 25 seviyesine indirilirse sokakta top oynayan genç bile parasını gömer dövize... Bak o zaman gör rezervler gelir ne hale!